Askeri Hukukİdare Hukuku

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) bünyesinde disiplinin sağlanması ve korunması amacıyla hazırlanmış özel bir mevzuattır. Kanunun ilk maddesinde de belirtildiği üzere, temel hedef; TSK’nın kurumsal yapısında etkin bir disiplin sisteminin kurulması, korunması ve sürdürülebilmesidir.

Disiplin, askeri teşkilatların en önemli unsurlarından biri olup, yalnızca düzenin sağlanması için değil, aynı zamanda görevlerin etkin ve güvenli bir şekilde yerine getirilebilmesi için de hayati bir rol oynar. Bu nedenle, 6413 Sayılı TSK Disiplin Kanunu, yalnızca askeri personelin görevlerini nasıl yerine getireceğini değil; aynı zamanda disiplinsizliğin önlenmesi, disiplin ihlallerine karşı uygulanacak yaptırımlar ve bu yaptırımların usulüne uygun olarak yürütülmesi için de hukuki bir çerçeve çizer.

Kanunun amacı, askerlik mesleğinin doğasından kaynaklanan özel sorumlulukları dikkate alarak, subay, astsubay ve askeri personel için disiplin kurallarını açık ve net bir biçimde ortaya koymaktır. Böylece hem görevlerin aksamadan yürütülmesi hem de Türk Silahlı Kuvvetleri’nin ulusal güvenlikteki rolünü kesintisiz şekilde yerine getirmesi sağlanmaktadır.

Disiplinin Tanımı ve Uygulama Esasları

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, disiplinsizliğin hangi hallerde ortaya çıkacağını ve bu fiillere hangi yaptırımların uygulanacağını ayrıntılı biçimde düzenler. TSK Disiplin Kanunu kapsamında disiplinsizlik hem kasten hem de taksirle işlenebilir. Bu yönüyle kanun, askerlerin yalnızca bilinçli hareketlerini değil, aynı zamanda dikkatsizlik veya özensizlik sonucu ortaya çıkan davranışlarını da disiplin denetimi altına almaktadır.

Kanunda dikkat çeken bir diğer düzenleme ise, aynı fiil nedeniyle birden fazla disiplin cezası verilemeyeceği hükmüdür. Bu ilke, hukuki güvenliği sağlamakta ve “aynı fiilden dolayı iki kez cezalandırma” yasağını disiplin hukukuna yansıtmaktadır. Ancak, bir fiil birden fazla disiplinsizlik türüne denk düşüyorsa, bu durumda en ağır olan disiplin cezası uygulanır. Böylece hem adaletin sağlanması hem de caydırıcılığın korunması amaçlanmaktadır.

Öte yandan, bir fiilin başka kanunlarda idari yaptırıma bağlanmış olması, aynı fiile askeri disiplin hukuku kapsamında da ceza verilmesine engel değildir. Bu hüküm, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kendi iç düzenini koruma ve disiplin sistemini bağımsız şekilde yürütme iradesini ortaya koymaktadır.

Ayrıca, disiplin cezaları kapsamında getirilen ilave görevlerin kamu veya hizmet yararına uygun olması zorunludur. Keyfi ve kişisel amaçlarla askerî personele fazladan görev verilmesi yasaktır. Böylece, disiplinin amacı cezalandırmadan ziyade düzeni ve hizmetin gereklerini korumak olarak şekillenmektedir.

Son olarak, disiplin soruşturmalarının adli soruşturma ve kovuşturmalardan bağımsız yürütüleceği açıkça belirtilmiştir. Bu durum, disiplin hukukunun kendi alanında özerkliğini koruduğunu ve askerî hiyerarşi içerisinde hızlı ve etkin bir şekilde uygulanabileceğini göstermektedir.

Disiplin Amirlerinin Yetkileri ve Soruşturma Usulü

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, disiplinin yalnızca kurallar ve cezalarla değil; aynı zamanda etkin bir soruşturma ve denetim mekanizması ile sağlanabileceğini kabul eder. Bu noktada en önemli sorumluluk disiplin amirlerine düşmektedir.

Disiplin Soruşturmasının Yürütülmesi (Madde 7)

Bir disiplin amiri, emri altındaki personelin disiplinsizlik teşkil edebilecek fiillerini veya mesleğe aykırı davranışlarını öğrendiğinde, olayın araştırılıp araştırılmayacağına karar verir. Gerek görmesi hâlinde soruşturmayı bizzat kendisi yapabileceği gibi, tek bir disiplin soruşturmacısı veya en az üç kişiden oluşan bir soruşturma heyeti görevlendirebilir.

Genelkurmay Başkanlığı’nın gerekli gördüğü hallerde, özel birimlerin de disiplin soruşturması yürütebilmesi, disiplin hukukunun kurumsallaşmış ve profesyonel boyutunu ortaya koymaktadır. Ayrıca, disiplin soruşturmacılarına geniş yetkiler tanınmıştır. Bu yetkiler arasında savunma alma, tanık dinleme, bilirkişi görevlendirme, keşif yapma ve hâkim kararı gerektirmeyen kriminal incelemeler yaptırma gibi usuller yer alır. Bu durum, askeri disiplin hukuku ve Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu içinde soruşturma mekanizmasının yalnızca şekli değil, maddi gerçeği ortaya çıkarmayı amaçladığını göstermektedir.

Disiplin Amiri Tarafından Ceza Verilmesi (Madde 8)

Disiplinsizliği tespit edilen personele, disiplin amiri tarafından bu kanundaki esaslara uygun olarak ceza verilir. Burada önemli olan nokta, disiplin cezalarının yalnızca kanunda sayılan fiiller için değil, benzer nitelik ve ağırlığa sahip eylemler için de uygulanabilmesidir. Böylelikle disiplin hukuku, yalnızca metinle sınırlı kalmayıp fiillerin mahiyetine göre geniş bir koruma sağlar.

Disiplin amiri olabilmek için üç temel şart aranır:

  • Amir konumunda olmak,
  • Ceza verilecek personelden rütbe veya kıdemce büyük olmak,
  • Subay, astsubay, uzman jandarma veya uzman erbaş statüsünde olan personele sicil verme yetkisine sahip olmak.

Ayrıca, vekâleten görev yapanlar da vekâlet ettikleri kadronun disiplin yetkilerini kullanabilir. Eğer disiplin cezası verilmeden önce personelin disiplin amiri değişirse, yetki ve sorumluluk yeni amire geçer.

Üst Disiplin Amirlerinin Yetkileri (Madde 9)

Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu , bazı durumlarda üst disiplin amirlerinin de doğrudan disiplin soruşturması yapabilmesine ve ceza verebilmesine imkân tanır. Bu haller arasında şunlar sayılabilir:

  • Daha ağır bir ceza verilmesi gerektiğinde,
  • Disiplinsizliğe bizzat şahit olunduğunda,
  • Disiplinsizlik, makam veya resmî saygınlığa karşı işlendiğinde,
  • Birden fazla personelin aynı disiplinsizliği işlemesi hâlinde,
  • Alt disiplin amirlerinin cezasız bıraktığı fiillerin üst makamlarca cezalandırılması gerektiğinde.

Bu düzenleme, disiplinin yalnızca hiyerarşide alt kademelerde değil; üst kademelerde de titizlikle korunduğunu göstermektedir.

İkaz ve Disiplin Eğitimine Alma (Madde 10)

Her hatalı davranış disiplin cezası ile sonuçlanmaz. Kanuna göre, amirlerin maiyetine hatalarını göstermesi, eleştirmesi veya yazılı-sözlü ikazda bulunması disiplin cezası sayılmaz. Bununla birlikte, disiplin amirleri personeli eğitmek ve ıslah etmek amacıyla ilave görevler verebilir. Bu görevlerin ölçülü, statü ve rütbeye uygun olması gerekir. Böylece disiplinin amacı cezalandırmaktan öte, eğitici ve düzenleyici bir nitelik kazanır.

 6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu”8- Makalemin Odak Anahtar Kelime Eş Anlamlıları “ 6413 Sayılı TSK Disiplin Kanunu, TSK Disiplin Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, Askeri Disiplin Cezaları, Askeri Disiplin Cezaları, 6413 Sayılı Kanun, Askeri Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı TSK Disiplin Kanunu Mevzuat, Askeri Disiplin Hukuku, Askeri Disiplin Cezalarına İtiraz, 6413 Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı Kanun, TSK Disiplin Mevzuatı, asker disiplin cezaları, subay disiplin cezaları, astsubay disiplin cezaları
6413 Sayılı Kanunda Yer Alan Disiplin Cezaları

6413 Sayılı Kanunda Yer Alan Disiplin Cezaları (Madde 11)

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri bünyesinde görev yapan subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ile sözleşmeli erbaş ve erlere uygulanabilecek disiplin cezalarını açık bir şekilde düzenlemiştir. Bu cezalar, ağırlık derecesine göre kademeli olarak sıralanır.

Kanunda belirtilen disiplin cezaları şunlardır:

Bu cezaların bir kısmı doğrudan disiplin amirleri tarafından verilirken, daha ağır olanlar disiplin kurulları veya yüksek disiplin kurulları tarafından uygulanır. Böylece, cezaların ağırlığı ile karar merciinin yetkisi arasında dengeli bir yapı oluşturulmuştur.

Disiplin Cezalarının Uygulanma Biçimleri (Madde 12)

Her cezanın nasıl yerine getirileceği kanunda ayrıntılı olarak açıklanmıştır:

  • Uyarma: Personelin görevini yerine getirirken daha dikkatli olması gerektiğinin yazılı olarak bildirilmesidir.
  • Kınama: Personelin görevinde veya tutumunda kusurlu olduğunun yazılı şekilde belirtilmesidir.
  • Hizmete kısmi süreli devam: Ceza alan personelin mesai sonrasında günde en fazla üç saat ve gece yarısını geçmeyecek şekilde askeri hizmetlerde görevlendirilmesidir.
  • Aylıktan kesme: Personele ödenen maaştan belirli oranlarda kesinti yapılmasıdır. Bu ceza, doğrudan mali haklara etki eden yaptırımlar arasında yer alır.
  • Hizmet yerini terk etmeme: Personelin mesai sonrası da görev yerinde kalmaya devam etmesi zorunluluğudur. Tatil günlerinde uygulanmaz ve ziyaretçi kabulü sınırlı şekilde mümkündür.
  • Oda hapsi: Personelin belirli bir süre askeri hapis odasında tutulmasıdır. Bu ceza sırasında personel emir veremez ve genel hizmetlere katılamaz. Özellikle seferberlik ve savaş zamanlarında oda hapsi uygulaması genişletilmiş yetkilerle kullanılabilir.

Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezası (Madde 13)

En ağır disiplin yaptırımı olan Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası, ilgili personelin TSK ile ilişiğinin kesilmesi veya sözleşmesinin feshedilmesi sonucunu doğurur. Bu cezayı alan kişiler, savaş ve seferberlik hali dışında Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev alamazlar.

Bu ceza, yalnızca yüksek disiplin kurulları tarafından verilebilir. Kuvvet komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığında oluşturulan yüksek disiplin kurulları tarafından alınan kararlar, ilgili komutanların onayıyla kesinleşir. General ve amiraller için ise yetkili merci Genelkurmay Başkanlığı Yüksek Disiplin Kuruludur.

Yüksek disiplin kurulları, geniş yetkilere sahip olup dosya incelemeden tanık dinlemeye, bilirkişi görevlendirmeden kriminal inceleme yaptırmaya kadar birçok işlemi yapabilir. Ayrıca, ilgilinin savunması alınmadan bu cezanın verilmesi kural olarak mümkün değildir. Ancak firar, izin tecavüzü gibi ilgilinin bulunamadığı haller veya kanunda açıkça düzenlenen durumlarda savunma alınmadan da işlem yapılabilir.

Bu cezanın en önemli özelliği, yalnızca bireysel değil kurumsal nitelikte de sonuçlar doğurmasıdır. Zira Türk Silahlı Kuvvetleri, disiplinsizliği affetmeyerek hem düzeni hem de güvenliği sağlamış olur.

Uyarma Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler – (Madde 15)

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu kapsamında yer alan disiplin cezalarının en hafifi uyarma cezasıdır. Bu ceza, personele görevini yerine getirirken veya davranışlarında daha dikkatli olması gerektiğinin resmi olarak bildirilmesidir. Ancak uyarma, basit bir ihtar olmaktan öte, personelin askeri disiplin içinde kendisini geliştirmesine yönelik önemli bir adımdır.

Kanunun 15. maddesinde, uyarma cezasını gerektiren disiplinsizlikler tek tek sayılmıştır. Bunlar arasında en dikkat çekici olanlar şunlardır:

  • Emri mütalaa etmek
  • Görevde kayıtsızlık
  • Hizmet dışındayken amire veya üste saygısızlık
  • Mesai çizelgesine uymamak
  • Kılık kıyafet bozukluğu
  • Usulsüz müracaat veya şikâyet
  • Kamu kaynağında israf
  • Saygısız davranmak ve başkalarını kötülemek
  • Askeri nezaket kurallarına uymamak
  • Yalan söylemek
  • Zamana riayet etmemek
  • Mesai dışında aşırı alkol kullanımı
  • Görev dönüşü tekmil vermemek
  • Kişisel ve çevre temizliğine dikkat etmemek
  • Kendini geliştirmede yetersiz kalmak

Kınama Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler – (Madde 16)

Kanunun 16. maddesinde, kınama cezasını gerektiren disiplinsizlikler şu şekilde sayılmıştır:

  • Amir veya üste nezaketsizlik
  • Meslek etiğine aykırı davranış
  • Küfürlü konuşmak
  • Askeri silsileyi bozmak
  • Uygunsuz hitaplar
  • Sorumluluktan kaçmak
  • Askeri eşyayı uygun kullanmamak
  • Sağlığın korunması kurallarına uymamak

Bu fiillerin ortak özelliği, doğrudan askeri hiyerarşi ve düzeni zedelemeleri, aynı zamanda görev bilinci ve sorumluluk anlayışını zayıflatmalarıdır. TSK Disiplin Kanunu bu davranışları cezalandırarak, hem disiplinin sürekliliğini hem de kurumsal güvenliği sağlamayı amaçlamaktadır.

Hizmete Kısmi Süreli Devam Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler – (Madde 17)

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, disiplinsizliğin derecesine göre farklı yaptırımlar öngörmektedir. Bu kapsamda, uyarma ve kınamadan daha ağır olan ancak oda hapsi veya Silahlı Kuvvetlerden ayırma kadar sert olmayan yaptırımlardan biri de hizmete kısmi süreli devam cezasıdır.

Kanunun 17. maddesinde, bu cezayı gerektiren disiplinsizlikler şu şekilde belirlenmiştir:

  • Üste saygısızlık
  • Görev yerini izinsiz terk etmek
  • Temaruz
  • Uygunsuz davranışlar
  • Ketum davranmamak

Bu fiiller, doğrudan askeri disiplin hukuku çerçevesinde güven ve otoriteyi zedeleyen eylemler olarak kabul edilir. Özellikle üste saygısızlık, görev yerini izinsiz terk etme veya temaruz gibi davranışlar, disiplin zincirinin bozulmasına yol açabileceği için daha ağır bir ceza ile karşılık bulmaktadır.

Aylıktan Kesme Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler (Madde 18)

Madde 18’e göre, aşağıdaki fiiller aylıktan kesme cezası ile sonuçlanabilir:

  • Amire saygısızlık
  • Yalan söylemek
  • Hizmetle ilgisi olmayan emir vermek
  • Maiyetin gözetiminde ihmal
  • Ayrımcılık yapmak
  • Yasak yerlere girmek
  • Kayırma talep etmek
  • Maiyetten hediye kabul etmek
  • Siyasi içerikli konuşmak
  • Yasak faaliyetlere katılmak
  • İzinsiz garnizonu terk etmek
  • Ulaşım güvenliğini ihlal etmek

Hizmet Yerini Terk Etmeme Cezasını Gerektiren Disiplinsizlikler – (Madde 19)

Kanunun 19. maddesine göre, bu cezayı gerektiren başlıca disiplinsizlikler şunlardır:

  • Emre itaatsizlik 
  • Kısa süreli kaçmak
  • İzin süresini geçirmek
  • Hizmete mahsus eşyaya zarar vermek
  • Hediye istemek veya borç almak
  • Disiplinsizliği soruşturmamak
  • Asta kötü muamele
  • Nöbet talimatına aykırı hareket
  • Hoşnutsuzluk yaratmak
  • Tahrik
  • Sarhoşluk
  • Kumar oynamak.
  • Yasak malzeme bulundurmak
  • İzinsiz üyelik
  • Disiplin cezasına karşı gelmek
  • Kavga etmek

Silahlı Kuvvetlerden Ayırma Cezasını Gerektiren Disiplinsizliklere (Madde 20)

Kanunun 20. maddesine göre, bu cezayı gerektiren başlıca disiplinsizlikler şunlardır:

  • Aşırı borçlanmak ve borçlarını ödeyememek
  • Ahlaki zayıflık
  • Hizmete engel davranışlarda bulunmak
  • Gizli bilgileri açıklamak
  • İdeolojik veya siyasi amaçlı faaliyetlere karışmak
  • Uzun süreli firar
  • Disiplinsizliği alışkanlık haline getirmek
  • İffetsiz bir kimseyle evlenmek veya nikahsız yaşamak
  • Gayri tabii mukarenet
 6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu”8- Makalemin Odak Anahtar Kelime Eş Anlamlıları “ 6413 Sayılı TSK Disiplin Kanunu, TSK Disiplin Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, Askeri Disiplin Cezaları, Askeri Disiplin Cezaları, 6413 Sayılı Kanun, Askeri Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı TSK Disiplin Kanunu Mevzuat, Askeri Disiplin Hukuku, Askeri Disiplin Cezalarına İtiraz, 6413 Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı Kanun, TSK Disiplin Mevzuatı, asker disiplin cezaları, subay disiplin cezaları, astsubay disiplin cezaları
Disiplin Ceza Puanı Nedeniyle Ayırma Cezası

Disiplin Ceza Puanı Nedeniyle Ayırma Cezası

6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, yalnızca tekil disiplinsizlik fiillerini değil, bu fiillerin süreklilik kazanmasını da dikkate alır. Kanunun 21. maddesi, disiplinsizliği alışkanlık haline getiren personel hakkında en ağır yaptırım olan Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezasının uygulanacağını hükme bağlamaktadır.

Buna göre, sözleşmeli subay ve astsubaylar hariç olmak üzere subaylar, astsubaylar ve uzman jandarmalar için şu durumlar disiplinsizliğin alışkanlık haline gelmesi sayılır:

  • Son 1 yıl içinde: En az 18 disiplin ceza puanı almak veya en az iki farklı disiplin amirinden 12 defa veya daha fazla ceza almak.
  • Son 5 yıl içinde: En az 35 disiplin ceza puanı almak veya en az iki farklı disiplin amirinden 25 defa veya daha fazla ceza almak.

Ceza puanlarının hesaplanması, kanuna ekli (2) sayılı çizelgeye göre yapılır. Böylece disiplin sisteminde yalnızca tek tek ihlaller değil, ihlallerin sürekliliği ve kişinin ıslah olup olmadığı da dikkate alınmaktadır.

Zamanaşımı, Savunma Hakkı ve Disiplin Cezalarına İtiraz

1. Zamanaşımı Süreleri – (Madde 39)

6413 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu’nun 39. maddesi, disiplin cezalarının süresiz olarak verilmesini engellemek için açık zamanaşımı hükümleri öngörmüştür. Buna göre:

  • Disiplin amirleri tarafından verilen cezalarda; disiplinsizliğin öğrenilmesinden itibaren 1 ay, her hâlde fiilin işlendiği tarihten itibaren 2 yıl geçtikten sonra ceza verilemez.
  • Disiplin kurullarında yapılan tahkikatlarda; öğrenmeden itibaren 6 ay, her hâlde fiilden itibaren 2 yıl içinde ceza verilmelidir.
  • Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezası gerektiren fiillerde; öğrenmeden itibaren 1 yıl, fiilden itibaren 5 yıl geçtikten sonra ceza verilemez.
  • Eğer konu savcılık, mahkeme veya disiplin kurullarında ele alınmışsa, zamanaşımı süresi kararın kesinleştiği tarihten itibaren başlar.

Bu düzenleme, hukuki güvenliği sağlamakta ve personelin belirsizlik içinde uzun süre bekletilmesini engellemektedir.

2. Savunma Hakkı – (Madde 40)

Madde 40 uyarınca, disiplin cezalarının verilmesinde temel ilke **“savunma alınmadan ceza verilemeyeceği”**dir.

  • İsnat edilen fiiller ve savunma için verilen süre personele yazılı olarak bildirilir.
  • Savunma için en az 3 iş günü, en fazla 10 iş günü süre verilir.
  • Personel talep ederse bu süre, toplamda 10 iş gününü geçmeyecek şekilde uzatılabilir.
  • Belirtilen süre içinde savunma yapılmazsa, savunma hakkından feragat edilmiş sayılır.

Bu düzenleme, Anayasa’nın adil yargılanma hakkı ilkesinin askeri disiplin hukukundaki yansımasıdır.

3. Disiplin Amirleri Tarafından Verilen Cezalara İtiraz – (Madde 41)

Madde 41, disiplin amirlerinin verdiği cezalara karşı hızlı ve etkili bir itiraz mekanizması tanımaktadır.

  • Ceza tebliğ edildikten sonra 3 iş günü içinde bir üst disiplin amirine yazılı olarak itiraz edilebilir.
  • İtiraz süresinde yapılmazsa ceza kesinleşir.
  • Üst disiplin amiri, itirazı en geç 5 iş günü içinde karara bağlar. Gerekirse bu süre bir katına kadar uzatılabilir.
  • İtiraz kabul edilirse ceza hafifletilebilir veya kaldırılabilir. Reddedilirse karar kesinleşir.

4. Disiplin Kurulu Kararlarına İtiraz – (Madde 42)

Madde 42, disiplin kurullarının verdiği kararlara karşı üst kurul denetimini düzenler:

  • Karara karşı 5 iş günü içinde üst komutanlık disiplin kuruluna itiraz edilebilir.
  • Üst kurul, dosyayı inceleyerek en geç 10 iş günü içinde karar verir.
  • Gerekirse ek tahkikat yapılabilir, bu süre 10 günlük süreye dahil edilmez.
  • Üst disiplin kurulu, itirazı kabul ederek yeni karar verebilir ya da reddedebilir.
  • Üst kurulun verdiği karar kesindir.
 6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu”8- Makalemin Odak Anahtar Kelime Eş Anlamlıları “ 6413 Sayılı TSK Disiplin Kanunu, TSK Disiplin Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, Askeri Disiplin Cezaları, Askeri Disiplin Cezaları, 6413 Sayılı Kanun, Askeri Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı TSK Disiplin Kanunu Mevzuat, Askeri Disiplin Hukuku, Askeri Disiplin Cezalarına İtiraz, 6413 Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı Disiplin Kanunu, 6413 Sayılı Kanun, TSK Disiplin Mevzuatı, asker disiplin cezaları, subay disiplin cezaları, astsubay disiplin cezaları
Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası

Disiplin Cezalarına Karşı İptal Davası

Disiplin cezalarına karşı iptal davası açma imkânı, Anayasa’nın 125. maddesinde güvence altına alınmış olup 6413 sayılı TSK Disiplin Kanunu’nun 43. maddesiyle de düzenlenmiştir. Bu kapsamda, yüksek disiplin kurulları tarafından verilen Silahlı Kuvvetlerden ayırma cezaları ile barış zamanında disiplin amirleri veya disiplin kurulları tarafından verilen aylıktan kesme, hizmet yerini terk etmeme ve oda hapsi cezalarına karşı iptal davası açılabilmektedir. Daha hafif nitelikteki disiplin cezaları ise kural olarak yargı denetimine kapalıdır.

Dava açma süresi, cezanın kesinleşmesinden itibaren işlemeye başlamakta ve idari yargıda altmış gün içinde kullanılmalıdır. Eskiden bu davalara Askeri Yüksek İdare Mahkemesi (AYİM) bakmaktayken, 2017 yılında yapılan Anayasa değişikliği ile AYİM kaldırılmış ve yetki idare mahkemelerine devredilmiştir. İptal davası, disiplin hukukunda verilen kararların hukuka uygunluğunun bağımsız yargı organları tarafından denetlenmesini sağlayarak hem hukuk devleti ilkesinin korunması hem de personelin hak arama özgürlüğünün güvence altına alınması bakımından büyük önem taşımaktadır.

Disiplin cezalarına karşı iptal davası açma süresi, cezanın kesinleşmesinden itibaren işlemeye başlamakta olup idari yargılama usulüne göre altmış gündür. Ancak Türk karasuları dışında bulunan gemilerde verilen disiplin cezalarında dava açma süresi karasuları dışında işlememekte, geminin yeniden Türk karasularına girmesiyle birlikte işlemeye başlamaktadır. Bu hüküm, görev şartları nedeniyle fiilen dava açma imkânı bulunmayan personelin hak kaybına uğramasını önlemeye yönelik bir güvence niteliğindedir.

Askeri Disiplin Cezaları Emsal Kararlar

Danıştay 12. Dairesinin 2020/2892E, 2024/1048K, 05.03.2024 Tarihli Kararı -Askeri Disiplin Kanunu -Subay Disiplin Cezaları

Dava konusu işlemin, disiplinsizliği alışkanlık haline getirdiğinden bahisle 2001-2015 yılları arasında davacı hakkında tesis edilen disiplin cezaları ile hakkındaki bazı iddialar nedeniyle yürütülen ceza soruşturma ve kovuşturmaları sonunda verilen kovuşturmaya yer olmadığı, beraat ve hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararları esas alınarak tesis edildiği anlaşılmakta olup, davacının disiplin cezalarının, Ek (2) sayılı Cetvel’e göre disiplinsizliği alışkanlık haline getirmek eylemi oluşturacak ceza puanına ulaşıp ulaşmadığı hususunda bir belirleme yapılmaksızın, eksik inceleme ve araştırma sonucu, salt disiplin ceza sayısının fazlalığı esas alınarak verilen temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuku isabet bulunmamaktadır.

Danıştay 12. Dairesinin 2019/7500E, 2023/7101K, 26.12.2023 Tarihli Kararı – Asker Disiplin Cezaları – astsubay Disiplin Cezaları

Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu’nun 11. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi, 13. maddesi, 20. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri ile Türk Silahlı Kuvvetleri Yüksek Disiplin Kurulları Yönetmeliği‘nin 9. maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentleri uyarınca silahlı kuvvetlerden ayırma cezası ile cezalandırılmasına ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir. Bu durumda, davacının işlediği iddia edilen fiiller sebebiyle yargılandığı ceza davasının sonucunun araştırılması ve ceza yargılaması sonuçlandıktan sonra yeniden bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeksizin verilen Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu çerçevesinde verilen disiplin cezaları hakkında Detaylı bilgi için lütfen Askeri Avukatlarımızla iletişime geçiniz.

Sıradaki Makalelerimiz : 

Reform Avukatlık Bürosu

Ankara Avukat - Avukat Nalan KURU ve Av. Gökhan Yılmaz tarafından kurulmuş olup, Çankaya/Ankara’da bulunan avukatlık ofisinde faaliyet göstermektedir. Reform Ankara Hukuk Bürosu özellikle kamu hukuku ve özel hukuk alanında tecrübeli kadrosuyla hukuki ihtilafların çözümü noktasında hizmet vermektedir. Mesleğimizi yapmaktayken ön yargısız bir şekilde, dürüst , şeffaf , hızlı , iletişim halinde ve sonuç odaklı hareket etmekteyiz. Reform Hukuk ve Danışmanlık Bürosu Ankara , uzun yıllara dayanan tecrübesi ile gerek ulusal gerekse uluslararası alanda faaliyet gösteren müvekkillerine hukukun birçok farklı alanında danışmanlık ve dava takibi hizmetleri veren bir hukuk bürosudur. Büromuz farklı uzmanlık alanlarında başarı göstermiş avukatlardan oluşmaktadır.

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu