Uzman Erbaşlarda Kendisinden İstifade Edilememe Nedeniyle Sözleşmenin Feshi

Uzman Erbaşlarda Kendisinden İstifade Edilememe Nedeniyle Sözleşmenin Feshi
Uzman Erbaşlarda Kendisinden İstifade Edilememe Nedeniyle Sözleşmenin Feshi ; 3269 Sayılı Uzman Erbaş Kanununda düzenlenmiştir. Uzman Erbaş Kanunu m.12/2 hükmüne göre;

“…kendilerinden istifade edilemeyeceği anlaşılan uzman erbaşların, barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişikleri kesilir.”

Aynı maddenin üçüncü fıkrasında, kendisinden istifade edilememe durumlarının yönetmelikle belirleneceği hükmü yer almaktaydı. Ancak Anayasa Mahkemesi, adı geçen hükmü 1.06.2022 tarihinde iptal etmiş olup iptal kararının da 9 ay sonra yürürlüğe girmesine hükmetmiştir.

Bu yazımızda da sizlere; uzman erbaşlarda kendisinden istifade edilememe nedeniyle sözleşmenin feshedilmesini, söz konusu fesih sonrasında hangi davanın nereye açılması gerektiği, Anayasa Mahkemesinin “Kendisinden İstifade Edilememe” hükmüne ilişkin iptal etmiş olduğu maddeyi açıklayacağız.

Kendisinden istifade edilememe nedeniyle sözleşmesi feshedilen ve askeri hukuk alanında herhangi bir uyuşmazlığı bulunan okuyucularımız, alanında uzman Askeri avukatlarımızı arayabilir, danışmanlık hizmeti alabilirler.

Askeri konularda uzman avukatlarımızdan destek almak istiyorsanız bizimle hemen iletişime geçin.

Kendisinden İstifade Edilememe Nedeniyle Sözleşmenin Feshedilmesi Nedir?

3269 Sayılı Uzman Erbaş Kanunu m.12/2 hükmüne göre atandığı kadro görev yeri ile ilgili olarak üç ay ve daha uzun süreli bir kurs veya eğitime gönderilenlerden kurs veya eğitimde başarısız olan veya kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılan uzman erbaşın, barışta sözleşme süresine bakılmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilir.

Yukarıda adı geçen hükümden de anlaşılacağı üzere “Kendisinden İstifade Edilememesi” nedeniyle bir uzman erbaşın sözleşmesinin feshedilebilmesi için birtakım şartların var olması gerekmektedir. Bunlar:

Uzman Erbaşın Atandığı Kadro Görev Yeri ile İlgili Bir Eğitim veya Kursa Gönderilmiş Olması

Uzman Erbaşın “Kendisinden İstifade Edilememe” nedeniyle sözleşmesinin feshedilebilmesi için atanmış olduğu kadro görev yeri ile ilgili bir eğitim veya Kursa gönderilmiş olması gerekmektedir.

Bu itibarla uzman erbaşın kadro görev yeri ile ilgili olmayan bir eğitime gönderilmiş olması halinde söz konusu nedene dayanılarak sözleşmesi feshedilemez. Bu halde sözleşmenin feshedilmesi, idari işlemin unsurlarından “Sebep” işleminin sakat olması nedeniyle iptal davası açılarak iptal edilebilir.

Kurs veya Eğitimin 3 Ay ve Daha Fazla Uzun Süreli Olması

Hükümde de ifade edildiği üzere Uzman Erbaşın kadro görev yeri ile ilgili gönderilmiş olduğu kurs veya eğitimin en az 3 ay süreli olması gerekmektedir. Bu itibarla uzman erbaşın 3 aydan daha kısa süreli bir kurs veya eğitime gönderilmiş olması halinde de söz konusu hükme dayanılarak sözleşme feshedilemeyecektir.

Kurs veya Eğitim Neticesinde Kendisinden İstifade Edilemeyeceğinin Anlaşılması

Uzman Erbaşın kadro görev yeri ile ilgili olarak 3 ay ve daha fazla süreli bir kurs veya eğitime gönderilmiş olması ve eğitimde de kendisinden istifade Edilemeyeceğinin anlaşılmış olması halinde sözleşmesi feshedilecektir.

Görüldüğü üzere Uzman erbaşın “Kendisinden İstifade Edilememe” nedeniyle sözleşmesinin feshedilebilmesi için eğitim veya kurs dahilinde kendisinden istifade edilemeyeceğinin anlaşılmış olması da gerekmektedir.

Tüm bu anlatılanlara ek olarak uzman erbaşın kim olduğunu belirtmekte de fayda var. 3269 Sayılı Uzman Erbaş Kanunu m.3/1-c hükmüne göre uzman erbaş, aşağıda sayılan kişilerden oluşmaktadır:

Uzman Çavuş:

En az lise veya dengi okul mezunu çavuşlar veya en az ilköğretim okulu mezunu olup, muvazzaflık hizmetini çavuş rütbesi ile tamamlayanlardan, muvazzaflık hizmetini müteakip Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik görev yerlerinde veya çavuş kadro görev yerlerinde, 3269 Sayılı Kanunun esaslarına göre istihdam edilenler ile yönetmelikte belirtilen esaslara göre uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa geçirilen kişileri ifade etmektedir.

Uzman Onbaşı:

En az ilköğretim okulu veya dengi okul mezunu olup, muvazzaflık hizmetini müteakip, Türk Silahlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik uzmanlık görev yerlerinde istihdam edilenleri ifade etmektedir.

“Kendisinden İstifade Edilememe” Hükmünün İptali Anayasa Mahkemesi Kararı

Uzman erbaşların ifa ettiği kamu güvenliğinin sağlanması hizmetinin devletin asli ve sürekli görevleri arasında yer aldığı, bu itibarla uzman erbaşların görevine son verme/sözleşme feshi hâlleri dâhil olmak üzere diğer tüm özlük işlerinin kanunla düzenlenmesi gerektiği, bu itibarla itiraz konusu kurallarla kendilerinden istifade edilememe hâllerinin düzenlenmesinin yönetmeliğe bırakılmasının kanunilik ilkesiyle bağdaşmadığı belirtilerek kuralların Anayasa’nın 2. ve 128. maddelerine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.

Kendilerinden istifade edilemeyeceği anlaşılan uzman erbaşların barışta sözleşme sürelerine bakılmaksızın Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiklerinin kesilmesi öngörülmektedir. İtiraz konusu kurallarla da kendilerinden istifade edilememe hâllerinin yönetmelikte gösterilmesi hükme bağlandığından kurallar uzman erbaşların kamu hizmetlerinde kalma hakkını sınırlamaktadır.

Anayasa’nın 13. maddesinde “Temel hak ve hürriyetler, özlerine dokunulmaksızın yalnızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak ve ancak kanunla sınırlanabilir. Bu sınırlamalar, Anayasanın sözüne ve ruhuna, demokratik toplum düzeninin ve lâik Cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olamaz.” denilmektedir. Buna göre kamu hizmetlerinde kalma hakkına sınırlama getiren düzenlemelerin kanunla yapılması, anılan hakka sınırlama getirilebilmesinin ilk şartını oluşturmaktadır.

Anayasa’nın 13. ve 70. maddeleri uyarınca kamu hizmetlerinde kalma hakkını sınırlamaya yönelik kanuni bir düzenlemenin şeklen var olması yeterli olmayıp kuralların keyfiliğe izin vermeyecek şekilde belirli, ulaşılabilir ve öngörülebilir nitelikte olması gerekir.

İtiraz konusu kurallarla ise uzman erbaşların kendilerinden istifade edilememe hâllerinin ve yapılacak işlemlerin çıkarılacak yönetmelikte düzenleneceği hükme bağlanmaktadır. Bu itibarla kurallar, kamu hizmetlerinde kalma hakkına ilişkin bir konuda herhangi bir yasal çerçeve çizmeden ve temel ilkeleri belirlemeden düzenlemenin yönetmeliğe bırakılmalarını öngörmeleri nedeniyle temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanması gerekliliğiyle bağdaşmamaktadır. Bu nedenle,

3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu’nun;

10/2/2004 tarihli ve 5085 sayılı Kanun’un 7. maddesiyle başlığı ile birlikte değiştirilen 12. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “…kendilerinden istifade edilememe…” ibaresinin,
19. maddesinde yer alan yer alan “…kendilerinden istifade edilememe…” ibaresinin,
Anayasa’ya aykırı olduklarına ve İPTALLERİNE, iptal hükümlerinin, Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası ile 30/3/2011 tarihli ve 6216 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 66. maddesinin (3) numaralı fıkrası gereğince KARARIN RESMÎ GAZETE’DE YAYIMLANMASINDAN BAŞLAYARAK DOKUZ AY SONRA YÜRÜRLÜĞE GİRMESİNE, 1/6/2022 tarihinde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.

Kendisinden İstifade Edilememe Nedeniyle Sözleşmesi Feshedilen Kişi Ne Yapabilir?

Kendisinden istifade edilememe nedeniyle sözleşmesi feshedilen uzman erbaş, fesih işleminin tebliğ tarihinden itibaren 60 gün içerisinde yetkili İdare Mahkemesine “İptal Davası” açabilir. Söz konusu iptal davası, idari işlemin iptaline yönelik olup iptal kararı verilmesi halinde söz konusu idari işlem geçmişe etkili bir biçimde yürürlükten kalkacaktır.

Askeri konularda uzman avukat ekibimizden hukuki destek ve danışmanlık almak istiyorsanız bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz.

Sıradaki Makelemiz : Ankara Ceza Avukatı