Tapu Tahsis Belgesi Nedir? Nasıl Alınır ; İmar planları ve gecekonduların azaltılması gibi gerekçelerle, gecekonduların bulunduğu alanlarda yıkım ve yeniden inşa işlemlerinin artmasıyla beraber ilgili gecekondu sahiplerinin mağduriyetlerini önlemek amacıyla tapu tahsis belgeleri önem kazanmaktadır.
Tapu tahsis belgesi sayesinde imar planının yapıldığı alanda gecekondu sahibi olan kişilerin yıkım ve yeniden inşa süreçlerinde yıkım ve yeniden yapıma konu olan gayrimenkuller üzerinde kullanma hakları devam etmektedir.
İmar planlarının sorunlu uygulamalara yol açması, tapu tahsis belgesinin de önemini artırmaktadır. Bununla beraber tapu tahsis belgesinin ne olduğu, tapu tahsis belgesinin ne işe yaradığı, tapu tahsis belgesinin nasıl alındığı gibi konular merak edilmektedir.
Tapu Tahsis Belgesi Nedir? Nasıl Alınır konusunda hukuki destek ve danışmanlık istiyorsanız bizimle hemen iletişime geçebilirsiniz.
Tapu Tahsis belgesi Nedir?
Tapu tahsis belgesi durumu olmayan kişilerin kamu arazisi üzerine gecekondu inşa etmesi üzerine verilmiş hak sağlayıcı bir belgedir. Her ne kadar tapu tahsis belgesi hak sağlayıcı bir belge de olsa tam olarak mülkiyet yerine geçmemektedir.
Tapu tahsis belgesinin temelinde imar planına konu kamu arazileri üzerinde inşa edilen gayrimenkullerin boşaltılamaması ve bu gayrimenkul sahiplerine para cezası kesilememesi vardır. Tam olarak mülkiyet yerine geçen bir koruma sağlamasa da tapu tahsis belgesi önemli bir belgedir.
Özellikle tapu tahsis belgesinin tapu sicilindeki beyanlar hanesine işleniyor oluşu, tapu tahsis belgesinin koruyuculuğunu artırmaktadır. Tapu tahsis belgesi amaçsal olarak düşük gelirli ve genelde gecekondularda yaşayan vatandaşlara koruma sağlamaktadır.
Kaçak şekilde oturmaya zorlanan vatandaşların korunmasında önem arz eden tapu tahsis belgesi, uygulama bakımından geliştirilmesi gereken ve daha ileriye götürülmesi zaruri bir belgedir.
Tapu Tahsis Belgesi Nasıl Alınır?
Tapu tahsis belgesi, gecekonduların sahipleri tarafından gecekondunun sınırları içinde bulunduğu belediyelerden yahut da il özel idarelerinden alınması gerekmektedir. Gecekonduların bağlı bulunduğu belediye yahut il özel idarelerine yapılacak olan bir başvuru sonucunda uygun görülen kişilere tapu tahsis belgesi verilecektir.
Tapu tahsis belgesi bazı kişilerce ön tapu olarak da adlandırılmaktadır. Bu nedenle tapu tahsis belgesinin korumasından yararlanmak önemlidir. O halde tapu tahsis belgesinin korumasından yararlanmak isteyen gecekondu sahiplerinin, gecekondularının bağlı bulunduğu belediye yahut il özel idarelerinden tapu tahsis belgelerini almaları gerekmektedir.
Tapu Tahsis Belgesi Tapu Senedine Dönebilir mi?
Tapu tahsis belgesinin 31.05.2023 tarihinden önce tapu senedine dönme imkânı söz konusuydu. Ancak 6306 sayılı Kanun’da belirtilen şartlar gerçekleşse dahi 31.05.2023 tarihinden sonra artık tapu tahsis belgelerinin tapu senedine dönüşme imkânı bulunmamaktadır. O nedenle tapu tahsis belgesi tapu senedine dönebilir mi? Sorusunun olumsuz yanıtlanması gerekmektedir.
Tapu Tahsis Belgesinin Özellikleri
Tapu tahsis belgesinin belli özellikleri mevcuttur. Bu özellikler bir liste halinde aşağıdaki şekilde sıralanabilir:
- Tapu tahsis belgesi, kamuya ya da vakıflara ait taşınmazların üzerindeki gecekondular için verilmektedir.
- Sadece önemli bir kullanım hakkı vermekte olup, tapu senedi gibi kişiye mülkiyet hakkı vermemektedir.
- Tapu tahsis belgesinin mirasçılara geçmesi söz konusudur. Ancak mirasçılara geçebiliyor oluşur tapu tahsis belgesinin tapu sicilinde devredilebileceği anlamını oluşturmamaktadır.
Tapu Tahsis Belgesi İptal Davaları
Tapu tahsis belgesi verilmesi ve verilen tapu tahsis belgesinin iptal edilmesi tipik birer idari işlemdir. Bu nedenle tapu tahsis belgesinin verilmediği durumlarda yahut da verilen tapu tahsis belgesinin iptal edildiği durumlarda bu türde tesis edilen idari işlemlerin iptal edilebilmesi hukuk devleti açısından gereklidir.
Tapu tahsis belgesi iptal davaları da idari yargılama hukuku bakımından diğer iptal davalarından herhangi bir farklılık içermemektedir. Bu nedenle açılacak davada tesis edilen idari işlemin yetki, şekil, sebep, konu ve maksat unsurlarının incelenmesi gerekecektir.
Özellikle de gecekondulaşmanın yoğun olduğu bölgelerde koruma sağlayan tapu tahsis belgesinin iptal edilmesi yahut da verilmemesi sorun oluşturabilir. Bu sorunun temele alındığında önemli problemler ortaya çıkaracağı açıktır. Dolayısıyla tapu tahsis belgesi iptal davalarında alanında uzman bir avukatlık ofisinden hukuki danışmanlık alınması yararlı olacaktır.
Tapu Tahsis Belgesi İptal Davası Görevli ve Yetkili Mahkeme
Tapu tahsis belgesi iptal davalarının hangi mahkemede açılacağı 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu uyarınca belirlenecektir. Açılacak olan dava, tipik bir idari işlemin iptali davası olması gerekçesiyle idare mahkemelerinde açılacaktır.
Yetki bakımından ise 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanun’unun taşınmazlara ilişkin özel yetki kuralları sayesinde belirleme yapılacaktır. Buna göre idari yargılama hukukundaki taşınmazlara ilişkin özel yetki kuralları gereğince taşınmazlara ilişkin davalar, taşınmazın bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde açılmalıdır.
O halde sonuç olarak tapu tahsis belgesi iptal davalarının, tapu tahsis belgesine konu olan taşınmazın bulunduğu yerdeki idare mahkemesinde açılması gerekmektedir.
Tapu Tahsis Belgesi İptal Davası Dava Açma Süresi
Tapu tahsis belgesi iptal davaları bakımından dava açma süresi, 2577 sayılı İdari Yargılama Kanunu’nun süreye ilişkin genel kurallarınca belirlenecektir.
Buna göre 2577 sayılı İdari Yargılama Usul Kanunu’nun 7.maddesi gereğince, tapu tahsis belgesi iptal davalarında dava açma süresi ilgili kararın kişiye tebliğinden itibaren 60 gündür. 60 gün içerisinde davanın açılmaması durumunda sürenin hak düşürücü süre olması gerekçesiyle artık dava açılamayacaktır.
İdari yargılama hukuku bakımından yürütmenin durdurulması, tesis edilen idari işlemin açıkça hukuka aykırı olması ve telafisi güç yahut imkansız zararlar doğurması şartlarının beraber gerçekleşmesiyle gündeme gelebilir.
Böyle durumlarda idarenin savunmasının alınmasıyla beraber yürütmenin durdurulması kararı verilir. Yürütmenin durdurulması kararıyla beraber dava sonuçlanıncaya kadar ilgili idari işlemin yürütmesi durdurulmuş olur. Bu sayede de ortaya çıkması muhtemel mağduriyetlerin önüne geçilmiş olur.
Tapu tahsis belgesi bakımından açılacak iptal davalarında da önemli mağduriyetlerin oluşabileceği düşünüldüğünde yürütmenin durdurulması ekstra önem taşımaktadır. Bu nedenle tapu tahsis belgesi iptal davalarının yürütmenin durdurulması talepli olarak açılması önemlidir.
Tapu Tahsis Belgesi İptal Davası Emsal Kararlar
Bölge İdare Mahkemesi Kararı – Ankara BİM, 6. İDD, E. 2017/921 K. 2017/1242 T. 11.10.2017
“Olayda; dava dosyasında bulunan bilgi ve belgelerin incelenmesi neticesinde, tapu tahsis belgesinin konusu olan gecekondunun bulunduğu taşınmazın imar affı başvurusu yapıldığı tarih itibariyle şahıslara ait olduğunun anlaşılması karşısında, anılan taşınmazın 2981 sayılı Yasa’nın 10 (a) maddesi kapsamında değerlendirilmeyeceği açık olup, tapu tahsis belgesinin iptali yolundaki belediye encümeni kararı ile, gecekondu için Hazine payı oranında 165 m² için tapu tahsis belgesi verilmesi yolundaki başvurunun reddine ilişkin belediye encümeni kararında hukuka aykırılık bulunmamaktadır.”
Bölge Adliye Mahkemesi Kararı – Konya BAM, 1. HD., E. 2020/711 K. 2020/749 T. 16.11.2020
“Dava dosyasından davaya konu taşınmazın üzerindeki ev itibariyle tapu tahsis belgesi düzenlendiği sabittir. Ancak söz konusu tapu tahsis belgesinde hak sahibi olarak K8 isimli kişi görünmektedir. Davalı kurumdan söz konusu kişi adına olan tapu tahsise ilişkin işlem dosyası istendiğinden kurum sadece tapu tahsis belgesinin bulunduğunu başkaca bir ek belge bulunmadığını bildirmiş, davacıya ait bir tapu tahsis belgesi olup olmadığı sorulduğunda ise tapu tahsise ilişkin işlem dosyası olduğu ancak davacı lehine düzenlenmiş tahsis belgesi bulunmadığı bildirilmiştir. Yine gelen belgelerden tapu müdürlüğüne davacı lehine tapu tahsis belgesi düzenlenmesi için yazı yazıldığı da sabittir. Dava dışı adına hak sahibi olarak tapu tahsis belgesi düzenlenen K8 dosyaya kimlik tespitli yazılı dilekçe vermiş söz konusu dilekçesinde taşınmazla bir ilgisinin bulunmadığını taşınmaz üzerindeki evin davacıya ait olduğunu açılan davaya muvafakat ettiğini belirtmiştir. Yapılan keşif sonrası bilirkişiler tahsise konu yer ile dava konusu taşınmazın aynı yer olduğuna ilişkin rapor vermiştir. Bu durumda tapu tahsis belgesi düzenlenen taşınmaz itibariyle hak sahibi olan kişinin davacı olduğu tahsis belgesinde maddi hata yapıldığı sabittir. Bu nedenle de ilk derece mahkemesince tapu tahsis belgesi geçerli sayılıp hak sahibi olan kişinin de davacı olduğun karar verilmesi yerinde olmuştur. Emsal ilam itibariyle taşınmazın imar planında konut alanında kalması, davalı kuruman gelen belgeler itibariyle taşınmazın bedelinin yatırıldığına ilişkin dekont, ilk derece mahkemesince DOP oranı düşülerek hüküm kurulmuş olması, tahsise dayalı davalarda hak düşücü sürenin söz konusu olmaması ve ilk derece mahkemesinin davaya konu parselin ifrazının mümkün olmaması nedeniyle davacıyı dava konusu taşınmazda paydaş kılarak verdiği karar doğru olmakla davalı vekili tarafında yapılan istinaf başvurularının reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.”
Danıştay Kararı – 13. D., E. 2015/2634 K. 2019/935 T. 27.3.2019
“Davacı ‘nun tapu tahsis belgesine ilişkin mülkiyeti Hazine’ye ait … ili, … ilçesi, … Mahallesi, … ada, … parsel sayılı taşınmazın imar uygulaması sonucu dava konusu parselin de yer aldığı ada ve parsellere ayrıldığı, davacı adına düzenlenen tapu tahsis belgesinin 360 m2 olduğu, …. Asliye Hukuk Mahkemesi’nin E:… sayılı dosyasının UYAP üzerinden yapılan incelemesinde, anılan dosyada yaptırılan mahallinde keşif ve bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan 07/10/2013 ve 18/11/2013 tarihli bilirkişi raporlarında tapu tahsis belgesine konu 360 m2’lik taşınmazdan DOP kesintisi yapılması gerektiği, DOP oranı 0,2850199 olduğundan imar uygulaması sonucu oluşan arsanın 257,39 m2 olduğu, alanın 102,20 m2”sinin … ada, … nolu parsel; 106,09 m2”sinin … ada, … nolu parsel; 48,10 m2”sinin ise, … ada, … parsel sayılı taşınmazın içerisinde kaldığının tespit edildiği; davacı adına düzenlenmiş tapu tahsis belgesinin iptaline ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davada davalı idare işleminin iptaline karar verildiği, Danıştay On dördüncü Dairesi’nin 04/02/2014 tarih ve E:2013/8265, K:2014/1524 sayılı karar düzeltme isteminin reddi kararıyla da Mahkeme kararı kesinleştiğinden, davacı ‘nün tapu tahsis belgesinin geçerliliğini koruduğu dikkate alındığında, davalı idarece tapu tahsis belgesinin isabet ettiği dava konusu taşınmaza ilişkin olarak 2981 sayılı Kanun uyarınca hak sahibi olan davacının anılan Kanundan kaynaklanan haklarıyla ilgili işlemler tamamlanmadan bu taşınmaza ilişkin olarak ihale yapılamayacağından, söz konusu taşınmazın ihale yoluyla satışına ilişkin işlemde hukuka uygunluk, dava konusu işlemin bu kısmının iptali yolundaki İdare Mahkemesi kararında ise sonucu itibarıyla hukukî isabetsizlik bulunmamaktadır.”
Tapu Tahsis Belgesi Nedir? Nasıl Alınır konusunda hukuki destek istiyorsanız İdare Hukuku ve Gayrimenkul Hukuku konularında uzman olan Ankara Gayrimenkul Avukatı Reform Hukuk Bürosu ile hemen iletişime geçebilirsiniz.
Sıradaki Makelemiz : Ankara Ceza Avukatı
