İlgili Yazımızın İçeriği
ToggleİHBAR TAZMİNATI
İhbar Tazminatı, işverenin haber vermeksizin işçiyi işten çıkarması halinde işçiye veya işçinin işverene haber vermeksizin işten çıkması halinde işverene ödemek zorunda olduğu tazminat türüdür.
Görüldüğü üzere ihbar tazminatı, yalnızca işverene yüklenebilen bir tazminat türü olmayıp kimi durumlarda işçinin işverene ödemesi gereken bir tazminat olarak da karşımıza çıkabilmektedir.
Bunlarla birlikte ihbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmelerinde söz konusu olmaktadır. Başka bir ifade ile belirli süreli iş sözleşmelerinden kaynaklanan uyuşmazlıklarda ihbar tazminatı söz konusu olmamaktadır.
İHBAR TAZMİNATI ŞARTLARI
İhbar Tazminatı alabilmenin birtakım şartları bulunmaktadır. İhbar Tazminatına Hak Kazanabilmenin Şartları:
- Belirsiz Süreli İş Sözleşmesi Olmalıdır.
Belirli süreli iş sözleşmelerinde sözleşmenin ve dolayısıyla işçinin işten çıkma tarihi bellidir. Başka bir ifade ile belirli süreli iş sözleşmelerinde sözleşmenin bittiği zaman işçinin ayrıca ihbarda bulunmasına gerek yoktur, sözleşme bittiği an işi bırakabilir. Ancak belirsiz süreli iş sözleşmelerinde, iş sözleşmesinin ne zaman biteceği belli değildir. Dolayısıyla işçinin çıkmadan veya işverenin işçiyi çıkarmadan belli bir süre önce ihbarda bulunması gerekmektedir.
- Haklı Nedenle Fesih Olmamalıdır.
İhbar Tazminatı alabilmenin bu şartında ikili ayrıma gidiyoruz.
- İşçinin İhbar Tazminatı Alabilmesi İçin
İşçinin ihbar tazminatına hak kazanabilmesi için işverenin iş sözleşmesini haksız nedenle feshetmiş olması gerekmektedir. Başka bir ifade ile işveren, iş sözleşmesini haklı bir nedene dayanarak feshetmişse işçi, ihbar tazminatını almaya hak kazanamaz.
- İşverenin İhbar Tazminatı Alabilmesi İçin
İşverenin ihbar tazminatına hak kazanabilmesi için işçinin iş sözleşmesini haksız nedenle feshetmiş olması gerekmektedir. Başka bir ifade ile işçi, iş sözleşmesini haklı bir nedene dayanarak feshetmişse işveren, ihbar tazminatını almaya hak kazanamaz.
- İhbar Sürelerine Uyulmadan İş Sözleşmesi Feshedilmiş Olmalıdır.
Belirsiz süreli iş sözleşmelerinde iş sözleşmesini sonlandırmak isteyen taraf, İş Kanununda öngörülmüş olan ihbar sürelerine uymayacak olursa diğer tarafa ihbar tazminatı ödemek durumundadır. İhbar sürelerine yazının devamında yer alan bilgilerden bakabilirsiniz.
İHBAR TAZMİNATI HESAPLAMA
Tazminat hesaplama, ihbar tazminatı hesaplama işlemi nasıl gerçekleştiriliyor? İhbar tazminatı hesaplaması yapılırken nelere dikkat edilmelidir?
İhbar tazminatı hesaplama işlemi gerçekleştirilirken kıdem tazminatı hesaplamasında olduğunda gibi işçinin almış olduğu son giydirilmiş brüt ücret esas alınır. Yani işçinin aldığı son ücretin üstüne sgk primi, yol ve yemek yardımı, sosyal haklar gibi ek ödemeler de eklenir. Bu ücret üzerinden işçinin almış olduğu ücretin bir gününe denk gelen ücreti ile ihbar süresine uyulmayan gün sayısı çarpılır ve ihbar tazminatı miktarı belli olur.
İHBAR SÜRESİ HESAPLAMA
İhbar Tazminatı hesaplamasında en önemli faktörlerden biri de ihbar süreleridir. İhbar süreleri, 4857 Sayılı İş Kanununda şu şekilde belirtilmiştir:
KIDEM SÜRESİ |
İHBAR SÜRESİ |
6 Aydan Az Olan Kıdem |
14 Gün |
6 ay – 1.5 yıl Olan Kıdem |
28 Gün |
1.5 yıl – 3 yıl Olan Kıdem |
42 Gün |
3 Yıldan Fazla Olan Kıdem |
56 Gün |
SIK SORULANLAR
1 yıllık Asgari Ücret İhbar Tazminatı Ne Kadar?
1 yıllık asgari ücret ihbar tazminatında ihbar süresi, 28 gündür. İşçinin en son aldığı giydirilmiş brüt ücretin bir gününe denk düşen miktarı ile 28 günün çarpılması sonucunda elde edilen tutar, 1 yıllık asgari ücret ihbar tazminatıdır.
İşveren İhbar Tazminatını Nasıl Olur?
İşveren ihbar tazminatını almak için zorunlu arabulucuya başvurmalıdır. Arabulucuda anlaşılamaması halinde yasal süre içerisinde mahkemeye dava açmalıdır.
İhbar Tazminatını Alabilmek İçin Hangi Mahkemeye Başvurmak Gerekir?
İhbar tazminatı alacağı konusunda uyuşmazlık olması halinde zorunlu arabuluculuğa gidilmesi gerekmektedir. Tarafların arabuluculukta anlaşamaması halinde ihbar tazminatı uyuşmazlığı için görevli mahkeme İş Mahkemeleridir.
5 Yıllık Çalışanın İhbar Tazminatı Ne Kadar?
1 yıllık çalışanın ihbar tazminatında ihbar süresi, 56 gündür. İşçinin en son aldığı giydirilmiş brüt ücretin bir gününe denk düşen miktarı ile 56 günün çarpılması sonucunda elde edilen tutar, 5 yıllık çalışanın ihbar tazminatıdır.
Hangi Hallerde İhbar Tazminatı Verilmez?
Aşağıda sayılan hallerde ihbar tazminatı verilmez:
- Deneme Süresinde İşten Çıkma Halinde
- Askerlik Nedeni ile İşten Çıkma Halinde
- Evlilik Nedeni ile İşten Çıkma Halinde
- Haklı Nedenle Derhal Fesih Halinde
- Emeklilik Nedeni ile İşten Çıkma Halinde
- Belirli Süreli İş Sözleşmesinin Feshi Halinde