Yıllık İzin Ücreti Hesaplama

Yıllık İzin Ücreti Hesaplama

İş hayatında çalışanların en temel haklarından biri olan yıllık izin ücreti hesaplama, işten ayrılırken kullanılmayan izin günlerinin parasal karşılığının belirlenmesini ifade eder. Bu ücret, işçinin yıllık izinlerini kullanmadan iş sözleşmesinin sona ermesi durumunda gündeme gelir. Türk İş Hukuku’na göre, çalışanın hak ettiği ama kullanmadığı izin günleri, belirli formüllerle hesaplanarak işçiye ödenmek zorundadır. Bu nedenle işçiler için yıllık izin ücreti hesaplama süreci hem mali bir kazanım hem de hukuki bir güvence anlamına gelir.

Birçok çalışanın merak ettiği yıllık izin hesaplama ve senelik izin hesaplama işlemleri, brüt maaş üzerinden günlük ücretin tespitiyle başlar. Ardından işçinin hak ettiği izin süresi ile çarpılarak toplam alacak hesaplanır. “Yıllık İzin Ücreti Nasıl Hesaplanır?” sorusu, özellikle işten çıkış sürecinde kritik bir öneme sahiptir. Çünkü çoğu zaman işveren ile işçi arasında en fazla ihtilaf yaratan konuların başında kullanılmayan yıllık izin ücreti hesaplama gelir. Üstelik bu alacak, zamanaşımına uğramadan talep edilmezse işçinin maddi kaybı kaçınılmazdır.

2025 yılı itibariyle asgari ücret yıllık izin ücreti hesaplama işlemleri de değişkenlik göstermektedir. Özellikle kıdem süresi uzun olan çalışanlarda işten ayrılırken yıllık izin parası ciddi meblağlara ulaşabilir. Bu yazımızda yıllık izin ücreti hesaplama sürecine ilişkin tüm detayları, örnek hesaplamaları ve sıkça sorulan soruları inceleyeceğiz.

Yıllık Ücreti Nedir?

Yıllık izin İş Kanunu’na göre personelin her sene kullandığı, belirli günleri kapsayan dinlenme hakkıdır. Türk İş Kanunu’na göre bu ücret, işçinin yıllık izin hakkını kullanmadan işten ayrılması durumunda, işverence ödenmek zorundadır.

İş Kanunu’nun 53. maddesine göre bir işçinin yıllık ücretli izin süresi, işyerindeki kıdem süresine bağlı olarak belirlenir. Bu süre, çalışanın işveren nezdindeki hizmet yılına göre artar. Ancak yıllık izin ücreti hesaplama yapılırken, bu sürelerin doğru tespiti son derece önemlidir. Çünkü izin süresi arttıkça işçinin kullanmadığı gün sayısı da artar ve bu da daha yüksek bir yıllık izin parası anlamına gelir.

Yasaya göre yıllık izin süreleri şu şekildedir:

  • 1 yıldan 5 yıla kadar (5 yıl dahil) çalışanlar için en az 14 gün
  • 5 yıldan fazla – 15 yıldan az çalışanlar için en az 20 gün
  • 15 yıl (dahil) ve daha fazla çalışanlar için en az 26 gün

Yine de bu süreler iş sözleşmesi, toplu iş sözleşmesi veya işyeri uygulamalarıyla artırılabilir ancak azaltılamaz. Yani işçi lehine esneklik tanınabilir; örneğin bazı işyerleri yeni başlayan personele bile 20 gün yıllık izin tanımlayabilir.

Çalışanlar, genellikle işten ayrıldıkları anda yıllık izin ücreti hesaplama yaparak ne kadar alacaklarını hesaplarlar.  Bu noktada, özellikle uzun süreli çalışmış kişiler için geriye dönük yıllık izin parası önemli bir alacak kalemi olabilir. İşçinin hak kazandığı fakat çeşitli nedenlerle kullanmadığı izin süreleri, çalışma süresi boyunca birikir. İş ilişkisi sona erdiğinde ise bu süreler hesaplanarak işçiye ödenir. Dolayısıyla yıllık ücret, yalnızca çalışanın izin hakkını değil, aynı zamanda maddi değerini de temsil eder.

Uygulamada bu ücret genellikle “senelik izin ücreti”, “yıllık izin parası” ya da “kullanılmayan yıllık izin ücreti” gibi ifadelerle anılır. Özellikle işten çıkınca ya da çıkarılınca hak edilen bu tutarın, işçinin son brüt maaşı üzerinden hesaplanması esastır. Dolayısıyla yıllık izin ücreti hesaplama, yalnızca izin günlerinin sayısıyla değil, aynı zamanda maaş seviyesiyle de doğrudan ilişkilidir. Bu nedenle çalışanlar, bu ücretin nasıl hesaplandığını detaylı biçimde bilmelidir.

yıllık izin hesaplama, yıllık izin ücreti hesaplama, senelik izin hesaplama
yıllık izin hesaplama, yıllık izin ücreti hesaplama, senelik izin hesaplama

Yıllık İzin Ücreti Nasıl Hesaplanır?

Yıllık izin ücreti hesaplama işlemi, işçinin kullanmadığı izin günlerinin, işten ayrıldığı tarihteki brüt maaşı üzerinden günlük ücrete çevrilmesiyle başlar. Ardından bu günlük ücret, kullanılmayan izin günü sayısıyla çarpılır. Bu hesaplama sonucunda ortaya çıkan tutar, işçiye kullanılmayan yıllık izin ücreti olarak ödenmelidir. Bu ücret, İş Kanunu’nun 59. maddesi uyarınca iş sözleşmesinin feshi halinde, izin haklarının karşılığı olarak doğrudan alacak niteliği taşır.

Örneğin, bir çalışanın brüt maaşı 30.000 TL ise, günlük brüt ücret yaklaşık 1.000 TL olacaktır. Eğer çalışanın kullanmadığı 10 günlük senelik izin hakkı varsa, 10 x 1.000 TL = 10.000 TL brüt senelik izin ücreti alacağı oluşacaktır. Ancak bu tutar net olarak ödenmeden önce, gelir vergisi ve damga vergisi gibi yasal kesintiler düşülmelidir. İşveren bu kesintileri yaparak net ödemeyi çalışana yapmakla yükümlüdür.

Ayrıca yıllık izin hesaplama yapılırken, işçinin kıdem yılı da önemlidir. Çünkü İş Kanunu’na göre izin süresi, çalışanın kıdemine göre artar: 1-5 yıl arasında çalışan işçiler 14 gün, 5-15 yıl arası çalışanlar 20 gün, 15 yıldan fazla çalışanlar ise 26 gün yıllık izin hakkına sahiptir. Dolayısıyla yıllar içinde biriken izin günleri, işten ayrılırken yıllık izin parası yüksek tutarlara ulaşabilir.

14 Günlük Yıllık İzin Ücreti Ne Kadar?

Bir işçinin en temel izin hakkı, iş yerinde bir yılını doldurmasının ardından kazandığı 14 günlük yıllık izin hakkıdır. İş Kanunu’na göre bu süre, 1 ile 5 yıl arasında çalışan işçiler için geçerlidir. İşçi bu izni kullanmadan işten ayrılırsa, bu 14 günün parasal karşılığı yıllık izin ücreti hesaplama yöntemiyle belirlenerek ödenir.

2025 için net asgari ücret 22.104,67 TL, brüt asgari ücret ise 26.005,50 TL dir. , brüt asgari ücret ise 26.005,50 TL  üzerinden hesaplama yaparsak 26.005,50 :30 günlük brüt ücret 866,833 TL civarında olacaktır. Bu durumda 14 günlük senelik izin hesaplama işlemi şu şekildedir:
14 x 866,833  TL = 12.135,662 TL brüt izin ücreti hesaplanır. Vergi kesintileriyle birlikte bu tutar biraz düşmektedir. Bu tutar, işçinin işten çıkması durumunda ödenmesi gereken kullanılmayan yıllık izin ücreti niteliğindedir.

Unutulmamalıdır ki bu hesaplama sadece asgari ücretle çalışanlar için geçerlidir. Daha yüksek maaş alan çalışanlarda yıllık izin ücreti hesaplama tutarı da buna göre artış gösterecektir. Ayrıca, bazı işverenler geriye dönük yıllık izin parası ödemesi yaparken, son brüt maaşı değil geçmiş yıllardaki maaşları baz almaya çalışmaktadır. Bu ise hukuka aykırıdır; zira kullanılmayan izin ücretleri, işten ayrılma tarihindeki ücret üzerinden hesaplanmalıdır.

İşten Ayrılınca Yıllık İzin Ücreti Ödenir Mi?

Evet, işçi işten kendi isteğiyle ayrılsa da, işveren tarafından çıkarılsa da kullanılmamış izinleri varsa bunların parasal karşılığı ödenmelidir. Yıllık izin ücreti hesaplama işlemi, işçinin işten ayrıldığı tarihteki brüt maaşı esas alınarak yapılır. Bu ücret, işçiye net olarak ödenmek zorundadır. Ödememe durumunda, iş mahkemesine başvuru yapılabilir.

Kullanılmayan Yıllık İzin Ücreti Zamanaşımına Uğrar Mı?

Evet, İş Kanunu’na göre kullanılmayan yıllık izin ücreti alacakları, iş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 5 yıl içinde talep edilmelidir. Bu süre zarfında talep edilmezse, alacak zamanaşımına uğrar. Özellikle geriye dönük yıllık izin parası talepleri için bu süre hayati önemdedir.

Asgari Ücretle Çalışan Biri Yıllık İzin Parasını Nasıl Hesaplar?

2025 için net asgari ücret 22.104,67 TL, brüt asgari ücret ise 26.005,50 TL dir. , brüt asgari ücret ise 26.005,50 TL  üzerinden hesaplama yaparsak 26.005,50 :30 günlük brüt ücret 866,833 TL civarında olacaktır. Bu durumda 14 günlük senelik izin hesaplama işlemi şu şekildedir:
14 x 866,833  TL = 12.135,662 TL brüt izin ücreti hesaplanır. Vergi kesintileriyle birlikte bu tutar biraz düşmektedir. Bu tutar, işçinin işten çıkması durumunda ödenmesi gereken kullanılmayan yıllık izin ücreti niteliğindedir.

Yıllık İzin Ücreti Alacağı İçin Dava Açılabilir Mi?

Evet, işveren yıllık izin hesaplama işlemini yapmamışsa ve ödeme yapılmamışsa, işçi öncelikle arabuluculuk başvurusu yapması gerekir. Eğer arabuluculuk başvurusu neticesinde anlaşılamazsa İş Mahkemesi’ne başvurarak dava açabilir.

Yıllık İzin Parası Ödenmezse Ne Olur?

İşten çıkınca yıllık izin parası ödenmezse bu durum işçi alacağına dönüşür. İşçi, arabuluculuk süreciyle ödeme talep edebilir. Sonuç alınamazsa mahkemeye başvurarak yasal yollardan hakkını arayabilir.

14 Günlük Yıllık İzin Parası Hangi Durumlarda Ödenir?

İşçinin işten çıkması veya çıkarılması durumunda eğer çalıştığı süre zarfında kullanmadığı yıllık izin varsa yukarıda açıkladığımız yöntemlerle hesaplayarak talepte bulunabilir.  Bu 14 günlük izin, kıdeme göre artabilir. Kullanılmayan izinler, son brüt maaş üzerinden yıllık izin ücreti hesaplama formülüne göre işçiye ödenmelidir.

Asgari Ücret Yıllık İzin Ücreti Hesaplama

2025 için net asgari ücret 22.104,67 TL, brüt asgari ücret ise 26.005,50 TL dir. , bu tutarlar   üzerinden hesaplama yaparsak 26.005,50 :30 günlük brüt ücret 866,833 TL civarında olacaktır. Bu durumda 14 günlük senelik izin hesaplama işlemi şu şekildedir:
14 x 866,833  TL = 12.135,662 TL brüt izin ücreti hesaplanır. Vergi kesintileriyle birlikte bu tutar biraz düşmektedir. Bu tutar, işçinin işten çıkması durumunda ödenmesi gereken kullanılmayan yıllık izin ücreti niteliğindedir.

Asgari ücret yıllık izin ücreti hesaplama, yalnızca işçinin brüt maaşına bağlı değildir; aynı zamanda kıdem yılına ve çalıştığı toplam sürelere de bağlıdır. Örneğin 5 yıl çalışan ve hiç izin kullanmamış bir işçi, 70 gün üzerinden hesaplama yapar. Bu durumda 70 x 866,833   TL = 60.678,31 TL brüt ödeme anlamına gelir. Bu tür yüksek meblağlar, özellikle geriye dönük yıllık izin parası konusunda dikkat edilmesi gereken bir alacak kalemidir.

Asgari ücretli çalışanlar için doğru ve eksiksiz yıllık izin hesaplama, işten çıkma sürecinde en önemli haklardan biridir. Eğer işveren bu ücreti ödemezse, işçi yasal haklarını kullanarak bu tutarı talep edebilir. Bu nedenle işçiler, kendi brüt maaşlarını ve kullanılmayan izin günlerini iyi takip etmeli ve işten ayrılırken yıllık izin parası haklarını zamanında talep etmelidir.

yıllık izin hesaplama, yıllık izin ücreti hesaplama, senelik izin hesaplama
yıllık izin hesaplama, yıllık izin ücreti hesaplama, senelik izin hesaplama

Yıllık İzin Ücreti Alacağı Nasıl Hesaplanır?

Yıllık izin ücreti hesaplama, işçinin iş sözleşmesinin sona erdiği tarihteki brüt maaşı üzerinden günlük ücretin belirlenmesiyle başlar. Günlük ücret, brüt maaşın 30’a bölünmesiyle elde edilir. Bu günlük ücret, kullanılmayan izin günü sayısıyla çarpılarak brüt alacak bulunur. Daha sonra bu tutardan gelir vergisi ve damga vergisi kesilerek işçiye net ödeme yapılır.

Örneğin, brüt maaşı 45.000 TL olan bir çalışan 20 gün yıllık izin kullanmamışsa:
Günlük brüt ücret: 45.000 ÷ 30 = 1.500 TL
Yıllık izin alacağı: 1.500 x 20 = 30.000 TL (brüt)

Geçmiş yıllardaki düşük maaşlar üzerinden yapılan senelik izin hesaplama işlemleri hukuken geçersizdir.

Bu süreçte dikkat edilmesi gereken bir diğer konu, kullanılmayan yıllık izin ücreti alacaklarının kıdem yılına göre değişiklik göstermesidir. Örneğin;

  • 1–5 yıl arası çalışan işçiler için minimum 14 gün,
  • 5–15 yıl arası çalışanlar için 20 gün,
  • 15 yıldan fazla çalışanlar için ise en az 26 gün yıllık izin hakkı bulunmaktadır.

Bazı sektörlerde bu süreler toplu iş sözleşmeleriyle daha da artırılabilir. Bu nedenle çalışanın kıdemi, iş sözleşmesi ve toplu iş sözleşmeleri birlikte değerlendirilerek yıllık izin ücreti hesaplama yapılmalıdır. İşveren bu hesabı eksiksiz yapmalı; aksi halde işçi, işten çıkınca yıllık izin parası için dava açabilir.

14 Günlük Yıllık İzin Ücreti Ne Kadardır?

Bir işçinin bir yılı doldurmasıyla birlikte hak kazandığı ilk 14 günlük yıllık izin, kullanılmadan iş sözleşmesi sona ermişse parasal değere dönüşür. Bu durumda işveren, işçinin kullanmadığı 14 günlük iznin karşılığını ödemekle yükümlüdür. Yıllık izin ücreti hesaplama işlemi, çalışanın brüt maaşı esas alınarak yapılır ve günlük ücret üzerinden belirlenir.

Örneğin, aylık brüt maaşı 25.000 TL olan bir çalışan için günlük ücret:
25.000 TL ÷ 30 gün = 833,33 TL
Bu işçi hiç izin kullanmadıysa ve 14 gün hakkı varsa,
14 gün x 833,33 TL = 11.666,62 TL brüt senelik izin parası hesaplanır.

Bu hesaplama yalnızca asgari ücretliler için değil, daha yüksek maaşla çalışanlar için de geçerlidir. Örneğin, 50.000 TL brüt maaş alan biri için 14 günlük kullanılmayan yıllık izin ücreti şu şekilde olur:
50.000 TL ÷ 30 = 1.666,67 TL günlük ücret
1.666,67 TL x 14 gün = 23.333,38 TL brüt
Net ödeme yaklaşık 20.000 TL’ye yaklaşabilir. Bu nedenle işçinin kıdem yılı kadar, maaş düzeyi de yıllık izin hesaplama açısından belirleyicidir.

14 günlük yıllık izin yalnızca ilk 5 yıl içinde kazanılan minimum süredir. Bu süreler, işçinin kıdemi arttıkça 20 ve 26 güne çıkabilir. Ancak birçok işveren hâlâ yalnızca 14 günü dikkate alarak eksik hesaplama yapmakta ve bu da işçinin alacağını düşürmektedir. Oysa işçinin son maaşı ve tüm hak ettiği izin süresi birlikte değerlendirilmelidir. Bu tür yanlış hesaplamalar karşısında işçiler işten ayrılırken yıllık izin parası için dava açma hakkına sahiptir.

Yıllık İzin Paraya Dönüşür mü?

Normal şartlar altında yıllık izin, işçinin dinlenme hakkını kullanması için tanınan bir haktır ve izin süresi boyunca işçiye çalışmadan maaş ödenmeye devam edilir. Ancak bu izin, iş ilişkisinin devam ettiği süre içinde paraya çevrilemez. Türk İş Hukuku’na göre, yıllık iznin paraya dönüşmesi yalnızca iş sözleşmesinin sona ermesi halinde mümkündür. Bu nedenle işçiler çalışmaya devam ederken yıllık izinlerini ücret olarak talep edemezler.

İşten ayrılma durumunda ise yıllık izin ücreti hesaplama devreye girer. İşçinin kullanmadığı yıllık izin günleri, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihteki brüt maaş üzerinden hesaplanır ve parasal değeri belirlenir. Bu ödeme, işçinin son net maaşı dikkate alınarak yapılır. Bu süreçte kullanılmayan yıllık izin ücreti yasal bir alacak niteliği taşır ve ödenmediği takdirde dava konusu olabilir.

Yıllık İzin Para Olarak Ödenir Mi?

Türk İş Kanunu’nun açık hükümlerine göre yıllık izin hakkı çalışırken para olarak ödenemez. Bu hakkın amacı, işçiye çalışmadan dinlenme imkânı sağlamaktır. Dolayısıyla işveren, işçinin rızası olsa bile yıllık izni kullandırmadan ücretini ödeyemez. Bu durum hem işçi hem de işveren açısından ciddi hukuki sorunlara neden olabilir. Yıllık izin ücreti, sadece iş ilişkisi sona erdiğinde paraya çevrilebilir.

Ancak bazı işverenler, işçiye yıllık iznini kullandırmayıp onun yerine ücret ödemeyi teklif edebilmektedir. Bu uygulama açıkça kanuna aykırıdır. Hatta iş müfettişleri ya da SGK denetimlerinde, bu tür usulsüz senelik izin hesaplama işlemleri tespit edilirse, işverene idari para cezası uygulanır. Çünkü yıllık izin sadece nakdi değil, aynı zamanda sosyal bir haktır. Kişinin dinlenmeden çalışması, iş sağlığı ve güvenliği açısından da sakıncalıdır.

İşten ayrılma durumunda ise yıllık izin ücreti hesaplama geçerli hale gelir. Bu noktada, işçinin o ana kadar hak ettiği fakat kullanmadığı yıllık izin günleri toplanır ve brüt maaş üzerinden ücret hesaplanarak işçiye ödenir. Bu ücret, işçinin kıdemine, brüt maaşına ve kullanılmayan gün sayısına göre değişir. Özellikle işten çıkınca yıllık izin parası en önemli işçi alacaklarından biri olarak dava konusu olmaktadır.

Kısaca özetlemek gerekirse; çalışırken yıllık izin ücreti talep edilemez, ancak işten ayrıldıktan sonra kullanılmayan yıllık izin ücreti hesaplama işlemiyle bu hak paraya dönüşür ve ödenmek zorundadır.

İstifa Edince Yıllık İzin Ücreti Alınır Mı?

İşçinin istifa ederek işten ayrılması, kullanılmayan yıllık izin ücreti hakkını ortadan kaldırmaz. Yani bir işçi, işverene istifa dilekçesi sunarak ayrıldığında, o ana kadar hak ettiği ancak kullanmadığı yıllık izin günlerinin parasal karşılığını alma hakkına sahiptir. İşverenin bu ödemeyi yapması yasal bir yükümlülüktür. Yıllık izin ücreti hesaplama, bu durumda da son brüt maaş esas alınarak gerçekleştirilir.

İstifa eden işçi ile işveren arasında en sık yaşanan ihtilaflardan biri, bu izin alacağının ödenmemesidir. Oysa Yargıtay içtihatlarına göre işçinin kendi isteğiyle ayrılması bu hakkı ortadan kaldırmaz. Örneğin, 3 yıl çalışmış bir işçi toplamda 42 gün senelik izin hakkı elde etmiş ve bu sürenin tamamını kullanmamışsa, brüt maaşı ne olursa olsun 42 gün üzerinden hesaplanan yıllık izin parası kendisine ödenmelidir. Bu hak, işçinin tazminat alıp almamasından bağımsız olarak geçerlidir.

Önemli olan, işçinin bu alacağını zamanında talep etmesidir. İş sözleşmesinin sona ermesinden itibaren 5 yıllık zamanaşımı süresi içinde, ödenmeyen izin alacağı için önce arabuluculuk yoluna başvurulmalı, sonuç alınamazsa iş mahkemesinde dava açılmalıdır. İyi belgelenmiş bir bordro kaydı ve işyeri kayıtları varsa, işçi lehine eksiksiz bir yıllık izin hesaplama yapılması mümkündür. Bu nedenle istifa eden işçiler, ayrılmadan önce kullanılmayan izinlerini hesaplamalı ve yazılı olarak talep etmelidir.

yıllık izin hesaplama, yıllık izin ücreti hesaplama, senelik izin hesaplama
yıllık izin hesaplama, yıllık izin ücreti hesaplama, senelik izin hesaplama

Yıllık İzin Maaştan Kesilir Mi?

Hayır, işçi yıllık izne çıktığında maaşından herhangi bir kesinti yapılamaz. Aksine, İş Kanunu’na göre işveren, işçinin yıllık izin süresince çalışmasa dahi o döneme ait ücretini tam olarak ödemekle yükümlüdür. Çünkü yıllık izin, çalışana dinlenme hakkı olarak tanınmıştır ve bu sürede maaş ödenmeye devam eder. Bu nedenle işçinin maaş bordrosunda izin günleri boyunca tam ödeme görülmelidir.

Bununla birlikte bazı işverenler, işçinin yıllık izin süresini yanlış değerlendirerek o dönemi “ücretsiz izin” gibi gösterip bordroya yansıtmamaktadır. Bu uygulama tamamen hukuka aykırıdır ve işçinin mağduriyetine yol açar. Eğer böyle bir durum yaşanırsa, çalışan ücret alacağını belgeleyerek önce arabuluculuğa, ardından iş mahkemesine başvurabilir. Yıllık izin hesaplama süreci bu noktada önem kazanır, çünkü işçinin bordro kayıtları üzerinden ne kadar ücret alması gerektiği kolaylıkla tespit edilebilir.

İş sözleşmesi askıya alınmadığı sürece veya taraflar açıkça ücretsiz izin konusunda anlaşmadığı sürece, işverenin yıllık izin maaşından kesinti yapması mümkün değildir. Aksi durumda işveren, hem ücret alacağı davası hem de idari yaptırımlarla karşı karşıya kalabilir. Özellikle asgari ücret yıllık izin ücreti hesaplama gibi durumlarda bile, izin süresi boyunca maaş ödemesi eksiksiz yapılmalıdır. İşçi yıllık izin sırasında sadece çalışmaz; diğer tüm hakları, maaşı ve sigorta primi devam eder.

Detaylı bilgi için lütfen Reform Hukuk Büromuzun avukatları ile iletişime geçiniz.

Başa dön tuşu
ARAYIN