Askeri Öğrencilik Hukukunu Kaybettirme Cezası , askeri öğrencilerin işlemiş oldukları birtakım suçlara yönelik yan yaptırım niteliğinde olan ve askeri öğrencilik sıfatının kaybolmasına neden olan bir cezadır.
Askeri Öğrenci Kimdir?
- Türk Silahlı Kuvvetlerine bağlı yükseköğretim kurumları ve ortaöğretim okulları ile diğer okullar ve sınıf okulu/eğitim merkezlerinde ve Türk Silahlı Kuvvetleri adına yurt içinde ve yurt dışındaki sivil/askerî fakülte, yüksekokul ve kurumlarda öğrenim gören veya rütbesiz olarak temel askerlik eğitimine tabi tutulan Türk Silahlı Kuvvetleri mensubu askerî öğrenciler
- Sözleşmeliler dâhil subay ve astsubay adayları
- Yedek subay adayları
- Askerî Eğitim ve İşbirliği Anlaşmaları kapsamında eğitim verilen dost ve müttefik ülke öğrencileri
Gerekli koşulları sağlaması halinde adliye mahkemelerince asıl ceza ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası da verilir. Hatta adliye mahkemelerince bu hususta hüküm kurulmamış olsa dahi askeri öğrencinin Silahlı Kuvvetlerden çıkarılması gerekir.
Askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası, askeri öğrencinin işlemiş olduğu askeri bir suçun neticesi olabileceği gibi sivil bir suçun neticesi de olabilir. Bununla birlikte askeri öğrencinin işlemiş olduğu her suçtan dolayı kendisine askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası verilmez. Bu itibarla askeri öğrencinin işlemiş olduğu suçun neticesinde öngörülen cezanın miktarına veya suçun niteliğine göre adı geçen ceza verilir ya da verilmez.
Cezanın Miktarına Göre Askeri Öğrenciliğin Kaybedilmesi
1632 Sayılı Askeri Ceza Kanunu m.32/1-A hükmüne göre askeri öğrencinin taksirli suçları hariç olmak üzere işlediği diğer suçlardan dolayı alacağı ceza miktarının 3 ay veya daha fazla hapis cezası olması halinde asıl ceza ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu da kaybeder. Yukarıda da açıkladığımız gibi adliye mahkemelerince asıl ceza ile birlikte askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası verilmemiş olsa dahi askeri öğrencinin Silahlı Kuvvetler ile ilişiği kesilir. Bu itibarla askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası verilebilmesi için askeri öğrencinin işlemiş olduğu suç;
- Kasten işlenmiş bir suç olmalıdır
- 3 ay veya daha fazla cezayı gerektiren bir suç olmalıdır
Suçun Niteliğine Göre Askeri Öğrenciliğin Kaybedilmesi
1632 Sayılı Askeri Ceza Kanunu m.32/1-B hükmüne göre askeri öğrencinin Devletin şahsiyetine karşı işlediği suçlarla ve aşağıda ayrıca sayacağımız diğer suçlarda askeri öğrencilik hukukunu kaybeder. Yukarıda açıkladığımız gibi mahkemece asıl cezaya hükmedilirken hükümde askeri öğrencilik hukukunun kaybedilmesine ilişkin bir ifade olmasa bile askeri öğrenci bu cezayı alır.
Devletin Şahsiyetine Karşı İşlenen Suçlar Nelerdir?
Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar, 765 Sayılı Türk Ceza Kanununun 125 ile 173’üncü maddeleri arasında yer almaktaydı. Ancak daha sonra yürürlüğe giren 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda böyle bir başlık kullanılmamıştır. Bununla birlikte aşağıda saymış olduğumuz 5237 Sayılı Kanunda yer alan suçlar, Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlar olarak kabul edilmektedir. Bunlar:
- Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar (TCK m.302-308)
- Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar (TCK m.309-316)
- Milli Savunmaya Karşı Suçlar (TCK m.317-325)
Aynı madde hükmünün devamında yer alan ifadeye göre birtakım yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlar dolayısıyla askeri öğrenci, işlemiş olduğu suçun asli cezasına ek olarak askeri öğrencilik hukukunu kaybetme cezası da alır. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi askeri öğrenci bu cezayı alır. Maddede adı geçen yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçlar şu şekilde sıralanmıştır:
- Basit ve Nitelikli Zimmet (TCK m.247, Askeri Ceza Kanunu m.131)
- İrtikap (TCK m.250)
- Rüşvet (TCK m.252)
- Hırsızlık (TCK m. 141-142, Askeri Ceza Kanunu m.131-132)
- Dolandırıcılık (TCK m.157-158-159)
- Sahtecilik (TCK m.197-199-202-204-207)
- İnancı Kötüye Kullanma (TCK m.155)
- Dolanlı İflas (TCK m.161)
Madde metninde suçlar bu şekilde sıralanmış olmakla birlikte hükmün sonunda “… gibi” terimi geçirilmek sureti ile geniş bir kapsam oluşturulmuştur. Dolayısıyla yukarıda sayılan suçların haricinde olup da yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suç kapsamına giren diğer suçlar için de bu hüküm uygulama alanı bulacaktır. Ancak birkaç sene önce kapatılmış olan Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ile Yargıtayın yerleşik içtihadına göre yalnızca madde metninde sayılan suçlar bu hüküm kapsamında olup “… gibi” terimine dayanarak başkaca suçlar bu hüküm kapsamına alınmamıştır. (bkz. AYİM 1.D., 10.04.2006, E.2005/890, K.2006/361; AYİM Dergisi 22; ÇELEN Orhan, Askeri Ceza Kanunu Şerhi, Cilt 1, s.204-205)
Tüm bu sayılan suçlara ek olarak Askeri Ceza Kanunu m.30/1-B’nin devamında yer alan diğer suçlar ise şunlardır:
- İstimal ve İstihlak Kaçakçılığı Hariç Kaçakçılık Suçları (5607 Sayılı Kaçakçılık Kanunu)
(İstimal, kullanma demektir; istihlak ise tüketme demektir. Yani kişinin tek başına kullanmak ve tüketmek amacına yönelik olarak kaçakçılık suçunu işlemiş olması hali, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarılma sebebi olarak kabul edilmemiştir.) - Resmi İhale ve Alım Satımlara Fesat Karıştırma Suçu (TCK m.235)
- Devlet Sırlarını Açığa Vurma Suçu (TCK m.326-339)
Bununla birlikte Askeri Ceza Kanunu Ek Madde 1’e göre, subay ve askeri memurların aşağıda sayılan fiilleri tekerrür edecek şekilde işlemeleri halinde asli olarak verilecek cezanın yanında meslekten ihraç da edilirler.
Bu eylemler:
- Ticaret Yapmak veya Yaptırmak
- Ticari ve Sınai Müesseselerde Vazife Kabul Etmek
Askeri Öğrencilik Hukukunu Kaybettirme için Hakimin Takdir Yetkisinin Bulunduğu Suçlar
1632 Sayılı Askeri Ceza Kanunu m.32/1-B hükmü, m.30’a “30 uncu maddenin birinci fıkrasının (B) bendinde yazılı hallerde” şeklinde atıfta bulunduğu için m.30’u esas alarak incelemeye devam ediyoruz.
Askeri Ceza Kanunu m.30/2,
“Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç aydan fazla hapis cezası ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilebilir.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Ancak askeri mahkemelerin kapatılması dolayısıyla askeri mahkemece verilecek ceza da olmayacağı için bu hükmün uygulanabilir tarafı kalmamıştır. Bununla birlikte adli yargı ceza mahkemelerince verilecek cezaya göre bu hükkmün uygulanması, Suçta ve Cezada Kanunilik ilkesi ile bağdaşmayan bir sonuç yaratacaktır. Dolayısıyla kanun koyucu tarafından bu boşluğun doldurulması gerekmekte, doldurulmaması halinde ise bu hükme dayanarak ceza verilmemesi gerekmektedir.
Askeri Öğrencilik Hukukunu Kaybettirme Cezası Sonuçları
Askeri öğrencilik hukukunu kaybettirme cezası alan askeri öğrenci için ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın aşağıda sayılan sonuçlar da doğmuş olur. Bunlar:
- Askeri öğrencilik sıfatının kaybedilmesi
- Muvazzaf askeri personel yetiştiren askeri okullara girme hakkının kaybedilmesi
Askeri Konularda Uzman Avukat ekibimizden askeri öğrenci davaları konusunda destek almak istiyorsanız bizimle hemen iletişime geçin.
Sıradaki Makalemiz: Ankara Kira Avukatı
