Hapis Cezalarının Konutta İnfazı Nedir? Şartları ve Örnek Dilekçe
Hapis Cezalarının Konutta İnfazı
Hapis cezalarının konutta infazı, belirli şartları taşıyan hükümlülerin cezaevine girmeksizin cezalarını evlerinde infaz etmelerine olanak sağlayan özel bir infaz yöntemidir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 110. maddesi, konutta infaz uygulamasının kapsamını, kimlerin yararlanabileceğini ve başvuru şartlarını açıkça düzenlemektedir. Bu maddeye göre; kadınlar, çocuklar, yaşlılar, doğum yapmış kadınlar ve ağır hastalık veya engellilik durumundaki hükümlüler, belirli sürelerle sınırlı olmak kaydıyla cezalarını konutlarında geçirebilir. Ancak bu uygulama kendiliğinden devreye girmez; infaz hâkimi tarafından verilen karar ile mümkündür. Ayrıca, konutta infaz sürecine aykırı davranan hükümlüler hakkında infazın cezaevinde devam etmesine karar verilir.
Hapis Cezalarının Konutta İnfazı Şartları Nelerdir? (2025 Güncel Rehber)
Hapis cezalarının konutta infazı, yalnızca belirli yasal ve kişisel koşulları sağlayan hükümlüler için uygulanabilen özel bir infaz yöntemidir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 110. maddesi, bu yöntemin uygulanabilmesi için gereken şartları açıkça düzenlemiştir. Evde hapis cezası, özellikle yaşlı, hasta, kadın ya da çocuk hükümlüler için alternatif bir infaz rejimi sunar. Ancak bu infaz usulünden yararlanmak isteyen kişinin infaz hâkimliğine yazılı olarak başvuruda bulunması zorunludur.
2025 yılı itibarıyla güncel ve geçerli olan konutta infaz şartları şunlardır:
1-Hükümlünün Kişisel Durumu
- Kadın, çocuk ve 65 yaşını bitirmiş kişiler → Toplam 1 yıl veya daha az süreli hapis cezası almışsa konutta infaz uygulanabilir.
- 70 yaşını doldurmuş kişiler → 2 yıl veya daha az hapis cezası için uygundur.
- 75 yaşını doldurmuş kişiler → 4 yıl veya daha az hapis cezasını evde çekebilir.
2-Doğum Yapmış Kadınlar
- Doğumdan itibaren en az 6 ay geçmiş olmalı,
- Hapis cezası toplam 3 yıl veya daha az olmalı,
- Başvuru, doğumdan itibaren en geç 1 yıl 6 ay içinde yapılmalıdır.
- Çocuğun ölmesi ya da anneden alınması hâlinde konutta infaz sona erer.
4-Ağır Hastalık veya Engellilik Durumu
- Toplam 5 yıl veya daha az hapis cezası alanlar,
- Sağlık kurulu raporuyla cezaevinde hayatını tek başına sürdüremeyeceği tespit edilenler,
- Engellilik oranı yüksek olan hükümlüler de bu kapsamda değerlendirilebilir.
5-Cezanın Niteliği ve Sınırı
- Kasten işlenen suçlar bakımından → toplam 1 yıl 6 ay sınırı vardır.
- Taksirle işlenen suçlarda (taksirle öldürme hariç) → toplam 3 yıla kadar konutta infaz mümkündür.
- Cezanın, daha önce adli para cezasından hapse çevrilmiş olması hâlinde de konutta infaz istenebilir.
Konutta İnfazdan Yararlanamayacak Suçlar
Aşağıdaki suçları işleyen hükümlüler konutta hapis cezası çekemez:
- Terör suçları,
- Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar,
- Örgüt faaliyeti kapsamında işlenen suçlar,
- Koşullu salıverilme kararının geri alındığı haller.
🔔 Dikkat: Hapis cezasının konutta infazına karar verilse bile, hükümlünün geçerli mazeret olmaksızın konutu terk etmesi durumunda bu hak sona erer ve ceza, doğrudan açık ceza infaz kurumunda infaz edilir.
Evde Hapis Cezası Nasıl Uygulanır? Süreç ve Denetim Sistemi
Hapis cezalarının konutta infazı, cezaevi dışında uygulanıyor olsa da, oldukça disiplinli ve denetime açık bir süreçtir. 5275 sayılı Kanun’un 110. maddesine göre evde infaz, serbestlik değil; belirli saatler, kurallar ve yargı denetimi altında gerçekleştirilen ciddi bir infaz yöntemidir. Uygulama süreci, infaz hâkiminin kararına bağlı olarak başlar ve hükümlüye detaylı bir takip sistemiyle uygulanır.
İşte evde hapis cezası uygulama süreci ve dikkat edilmesi gereken unsurlar:
1. İnfaz Hâkimliğine Başvuru
Hapis cezasının konutta infazını isteyen hükümlü (veya vekili), infaz hâkimliğine dilekçeyle başvurmak zorundadır. Hâkim, dosya üzerinden veya gerektiğinde duruşmalı olarak değerlendirme yapar.
2-Kararın Verilmesi
İnfaz hâkimi;
- Hükümlünün yaşı, sağlık durumu ve sosyal koşullarını,
- Suçun türünü ve cezanın süresini,
- Tazmin yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğini dikkate alarak konutta infaza karar verebilir.
3-Konutta Kalış Süresi ve Zaman Dilimleri
Konutta infaz kararları, şu şekilde uygulanabilir:
- Sürekli evde infaz (örneğin kadınlar, yaşlılar, engelliler için)
- Hafta sonu evde kalma: Cuma 19.00 – Pazar 19.00 arası
- Gece infazı: Her gün 19.00 – sabah 07.00 arası (hafta içi)
Hangi modelin uygulanacağı yine hâkimin takdirine bağlıdır.
4-Denetim ve Elektronik Takip
İnfaz hâkimi gerek görürse, hükümlünün konutta infaz sürecinde:
- Elektronik kelepçe,
- Telefonla takip,
- Polis/jandarma denetimi gibi yöntemlerin uygulanmasına da karar verebilir.
Bu denetim sürecinde, ev adresi dışına haklı ve belgeli bir mazeret olmadan çıkmak, infazın yarıda kesilmesine neden olur.
❗ Kurallara Uyulmazsa Ne Olur?
Konutta infaz sırasında:
- Belirlenen saatlerde konutta bulunmamak,
- Adres değişikliği yapmamak,
- İzin almadan dışarı çıkmak gibi ihlaller halinde infaz hâkimi, konutta infaz kararını iptal ederek hükümlünün cezasının cezaevinde infazına karar verir.
4-Hafta Sonu Cezaevi Uygulaması Nedir? Kimler Yararlanabilir?
5275 sayılı Kanun’un 110. maddesine göre bazı hükümlüler, hapis cezalarını hafta sonları ceza infaz kurumuna girip çıkarak infaz edebilir. Bu infaz türü, genellikle kısa süreli mahkûmiyetlerde uygulanır ve hükümlünün hafta içi iş, eğitim veya ailevi yükümlülüklerine devam etmesini sağlar.
✅ Hafta sonu infazın koşulları:
- Kasten işlenen suçlarda toplam 1 yıl 6 ay veya daha az hapis cezası.
- Taksirle işlenen suçlarda (taksirle öldürme hariç) toplam 3 yıl veya daha az hapis cezası.
- Hükümlü, her hafta Cuma saat 19.00’da cezaevine girer, Pazar saat 19.00’da çıkar.
- Uygulama yalnızca infaz hâkiminin kararıyla mümkündür.
Bu yöntem sayesinde ceza infazı bölünerek daha sosyal bir denge sağlanabilir.
5-Geceleyin Hapis Cezası İnfazı Nasıl Yapılır? Saatler ve Koşullar
5275 sayılı Kanun’un 110. maddesine göre, bazı hükümlüler hapis cezalarını yalnızca geceleri cezaevinde geçirerek infaz edebilirler. Bu özel infaz usulü, özellikle çalışmaya devam eden veya gündüz bakıma muhtaç yakını olanlar için uygulanır.
✅ Gece infazı şartları:
- Kasten işlenen suçlarda ceza süresi: maksimum 1 yıl 6 ay.
- Taksirli suçlarda: maksimum 3 yıl.
- Uygulama şekli: Her gün saat 19.00’da cezaevine giriş, ertesi sabah saat 07.00’de çıkış.
- Uygulama, infaz hâkiminin değerlendirmesiyle başlatılır.
6-Doğum Yapan Kadınlar İçin Konutta İnfaz Hakkı
Doğum yapan kadınlar için konutta infaz, hem annenin hem de bebeğin korunmasını esas alan bir düzenlemedir. 5275 sayılı Kanun’un 110. maddesinin 4. fıkrasında düzenlenmiştir.
✅ Şartlar:
- Doğumdan itibaren en az 6 ay geçmiş olmalı.
- Hapis cezası 3 yıl veya daha az olmalı.
- Başvuru, doğumdan sonra en geç 1 yıl 6 ay içinde yapılmalı.
- Eğer çocuk ölürse veya anneden alınırsa, infaz hâkimi konutta infaz kararını iptal eder.
Bu uygulama, özellikle çocuk gelişimi ve insan hakları bakımından önem taşır.
7-Ağır Hastalığı Olanlar İçin Konutta İnfaz Şartları Nelerdir?
Ciddi sağlık sorunları olan hükümlüler, cezalarını evlerinde infaz edebilir. Bu, insan onurunu korumaya yönelik özel bir infaz biçimidir.
✅ Koşullar:
- 5 yıl veya daha az süreli hapis cezası.
- Ağır hastalık veya engellilik durumu sağlık raporuyla belgelenmeli.
- Rapor, infaz hâkimi tarafından değerlendirilir.
- Hükümlünün cezaevinde hayatını tek başına sürdüremeyeceği tespit edilmelidir.
Bu durumda cezalar konutta infaz edilir, ancak her yıl güncel sağlık durumu tekrar incelenebilir.
8-Konutta İnfaz Kararını Hangi Mahkeme Verir? Başvuru Süreci
Konutta infaz kararı, doğrudan mahkeme değil, infaz hâkimliği tarafından verilir. Hükümlü veya avukatı tarafından yapılan başvuru üzerine hâkim, belge ve delillere göre karar verir.
✅ Başvuru süreci:
- Konutta infaz dilekçesi hazırlanır.
- Hükümlünün bulunduğu yerdeki infaz hâkimliğine verilir.
- Hâkim gerekirse dosya üzerinden veya duruşmalı inceleme yapabilir.
- Uygun bulunursa karar verilir ve infaz şekli belirlenir.
Başvuru reddedilirse itiraz mümkündür.
9-Konutta İnfaz Kararı Bozulursa Ne Olur? Kurallara Uyulmaması Durumu
Konutta infaz, sıkı kurallara bağlıdır. Hükümlü bu kuralları ihlal ederse, ev hapsi sona erer ve cezası açık cezaevinde infaz edilir.
❗ Konutta infazın sona erdiği durumlar:
- Konutu izinsiz terk etmek
- Denetim koşullarına uymamak
- Elektronik kelepçeyi çıkarmak
- İzin verilen saatler dışında dışarı çıkmak
Bu durumda infaz hâkimi kararı iptal eder ve kalan ceza doğrudan cezaevinde infaz edilir.
10-Hapis Cezalarının Konutta İnfazında Yararlanılamayacak Suçlar
Her suç konutta infaz kapsamına girmez. Kanun, bazı suçlara bu hakkı açıkça kapatmıştır.
❌ Konutta infaz kapsamı dışındaki suçlar:
- Terör suçları
- Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar
- Örgütlü suçlar / örgüt üyeliği
- Koşullu salıverilme kararının geri alındığı durumlar
Bu suçlardan mahkûm olanlar, infaz süresine ve yaşa bakılmaksızın konutta infazdan yararlanamaz.
11-Konutta İnfaz Talebi İçin Örnek Dilekçe
……….. İNFAZ HAKİMLİĞİNE
İSTEM SAHİBİ: …………
MÜDAFİİ: Reform Hukuk
KONU: Ankara 39. Asliye Mahkemesi’nin 24/09/2024 tarih, 2024/67 Esas ve 2024/67 Karar sayılı kararıyla müvekkil hakkında hükmedilen 3 ay 10 gün hapis cezasının konutta çektirilmesine karar verilmesi istemimizi içerir dilekçemizden ibarettir.
AÇIKLAMALAR
Müvekkil ……..Asliye Ceza Mahkemesi’nin …/…/…tarih, …… Esas ve …… Karar sayılı kararıyla TCK’nın 152/1.a maddesi uyarınca kamu malına zarar vermeden 3 ay 10 gün hapis cezasına çarptırılmış, verilen cezanın TCK m.58 uyarınca ikinci kez mükerirlere özgü infaz rejimine çektirilmesine karar verilmiştir.
Müvekkil halihazırda iki çocuk annesidir. Bu çocuklardan ……. ……. tarihinde doğmuştur. Henüz bir yaşındadır. Diğer çocuğu ….. , …… tarihi doğumlu olup ortaokula devam etmektedir. Bu iki çocuğunda bakımlarını müvekkil üstlenmiş durumdadır. İnfazın ceza evinde olması durumda müvekkilin çocuklarını bırakacağı bir yer bulunmamaktadır. Bir yaşındaki çocuğuyla birlikte ceza evine girme durumda kalacak, …….. ise yalnız kalmak durumunda olacaktır. Yani müvekkil ve çocukları açısından telafisi güç ve imkansız zararlar doğabileceği aşikardır. Cezasının konutta çektirilmesi müvekkil ve çocukları açısından hayati önem arz etmektedir.
5275 sayılı Kanunun 110 uncu maddesi aşağıdaki gibidir:
“MADDE 110 – (1) İnfaz hâkimi, hükümlünün talebi üzerine kasten işlenen suçlarda toplam bir yıl altı ay, taksirle öldürme suçu hariç olmak üzere taksirle işlenen suçlarda ise toplam üç yıl veya daha az süreli hapis cezasının;
- a) Her hafta cuma günleri saat 19.00’da girmek ve pazar günleri aynı saatte çıkmak suretiyle hafta sonları,
- b) Hafta sonları hariç, her gün saat 19.00’da girmek ve ertesi gün saat 07.00’de çıkmak suretiyle geceleri,
Ceza infaz kurumlarında çektirilmesine karar verebilir.
(2) Mahkûmiyete konu suç nedeniyle doğmuş zararın aynen iade, suçtan önceki hâle getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesine dair hukukî sorumlulukları saklı kalmak üzere;
- a) Kadın, çocuk veya altmışbeş yaşını bitirmiş kişilerin mahkûm oldukları toplam bir yıl,
- b) Yetmiş yaşını bitirmiş kişilerin mahkûm oldukları toplam iki yıl,
- c) Yetmişbeş yaşını bitirmiş kişilerin mahkûm oldukları toplam dört yıl,veya daha az süreli hapis cezasının konutunda çektirilmesine infaz hâkimi tarafından karar verilebilir.” Hükmün gereği müvekkilin koşulları sağladığını ve cezasının konutta çektirilmesi seçeneğinin kamu yararına olacağı kanısındayız.
HUKUKİ NEDENLER : İlgili yasal mevzuat
İSTEM VE SONUÇ
Yukarıda ortaya koyduğumuz nedenlerle, 3 ay 10 gü hapis cezasına çarptırılan müvekkilimin hapis cezasının 5275 sayılı Kanunun 110uncu maddesi doğrultusunda konutunda çektirilmesine karar verilmesini mahkemenizden saygıyla bilvekale arz ve talep ederiz. …/…/ …
EK: Çocuklara ait kimlik fotokopileri
Sıradaki Makalemiz : Yoklama Kaçağı Cezası Nedir ?
