Sözleşmeli Er Sözleşme Fesih Davası

Sözleşmeli Er Sözleşme Fesih Davası, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından sözleşmenin haksız veya hukuka aykırı şekilde sona erdirildiğini düşünen sözleşmeli erlerin, bu işlemin iptali ve haklarının korunması amacıyla idare mahkemesinde açtıkları davadır.
Bu makale de sözleşmesi haksız şekilde feshedilen sözleşmeli erler sözleşme iptal süreci ve sözleşmeli er sözleşme iptali davası hakkında detaylı bilgilere yer verdik.
Sözleşmeli Er Nedir ?
Sözleşmeli er, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bünyesinde görev yapan, belirli süreli sözleşme ile istihdam edilen askerlerdir. Bu görevde bulunan kişiler, ihtiyaçlar doğrultusunda resmi sözleşme kapsamında belirlenen ücret karşılığında orduya katılır ve askeri hizmetlerini yerine getirirler.
Sözleşmeli Er Olma Şartları Nelerdir ?
Sözleşmeli erler 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunun 3. Maddesine göre ;
Sözleşmeli er alım şartları, kanunda detaylı şekilde belirtilmiştir. Buna göre:
- Sözleşmeli er adayları, en az ilköğretim veya dengi bir okuldan mezun olmalı, askerlik hizmetini erbaş ya da er olarak tamamlamış olmalı ve terhisinin üzerinden üç yıldan fazla süre geçmemiş olmalıdır. Ayrıca, düzeltilmemiş nüfus kaydına göre 26 yaşını doldurmamış olmak gerekir.
- Askerî okullardan veya TSK’dan herhangi bir sebeple ilişiği kesilen personel, sözleşmeli erlik başvurusu yapamaz.
- Başvuran adaylarda aranan temel nitelikler şunlardır:
- Türk vatandaşı olmak.
- Kanunda belirtilen eğitim şartlarını karşılamak.
- TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinde yer alan sağlık kriterlerini taşımak.
- Kamu haklarından mahrum olmamak.
- Devlet güvenliğine karşı suçlar, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, cinsel suçlar, firar veya emre itaatsizlik gibi yüz kızartıcı ya da askeri disiplin suçlarından mahkûm olmamak.
- Taksirli suçlar hariç, bir aydan fazla hapis cezası almamış olmak.
- Güvenlik soruşturmasının olumlu sonuçlanması.
- Fiziki yeterlilik testi ve mülakatta başarılı olmak.
- Ayrıca, bağlı olduğu tugay veya eşidi birlik komutanı tarafından “sözleşmeli erbaş ve er olur” belgesi verilen adayların başvuruları öncelikli olarak değerlendirilir.
Erbaş ve Er Arasındaki Fark Nedir ?
Er ile erbaş arasındaki temel fark, rütbe durumundan kaynaklanmaktadır. İç Hizmet Kanunu’na göre:
- Er: Rütbesiz askerdir ve sözleşmeli erler de bu sınıfa dâhildir.
- Erbaş: Onbaşı ve çavuş rütbesine sahip askerleri ifade eder.
Yani erler tamamen rütbesizken, erbaşlar en alt seviyedeki rütbeli personeldir
Rütbe Bekleme Süreleri ve Sözleşmeli Erlerin Sözleşme Yenilenmesi
Sözleşmeli Erlerde Rütbe İlerlemesi
Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapan sözleşmeli erler, belirli bir süreyi doldurduktan sonra üst rütbelere geçiş yapabilmektedir. Buna göre:
- Sözleşmeli erlikte en az 2 yılını tamamlayanlar, kadro uygunluğu ve liyakat durumları dikkate alınarak sözleşmeli onbaşı
- Sözleşmeli onbaşılıkta en az 2 yılını tamamlayanlar ise yine aynı şartlar altında sözleşmeli çavuş rütbesine yükseltilebilir.
Bu süreçte hem hizmet süresi hem de komutanlık tarafından yapılan değerlendirme önemli rol oynar.
Sözleşmenin Yenilenmesi
Sözleşmeli erbaş ve erlerin her sözleşme süresi belirli bir tarihte sona erer. Eğer personel, sürenin bitiminden en az 3 ay önce sözleşmeyi yenilemek istediğini yazılı olarak bildirmezse, sözleşme kendiliğinden sona ermiş sayılır.
Bu nedenle sözleşmeli er ve erbaşların görevlerine devam edebilmeleri için yenileme bildirimini zamanında yapmaları gerekmektedir.
Sözleşmenin Tek Taraflı Feshi
Sözleşmeli erbaş ve erlerin, sözleşme süreleri dolmadan tek taraflı fesih hakkı bulunmamaktadır. Ancak ilk sözleşmeden sonraki dönemlerde, hizmet gerekleri ve yönetmelikte belirtilen şartlara göre:
- Kuvvet Komutanlıkları,
- Jandarma Genel Komutanlığı,
- Sahil Güvenlik Komutanlığı,
fesih talebini uygun görürse sözleşme idarece sona erdirilebilir. Bu durumda sözleşmesi feshedilen personel, kanunda belirtilen sosyal ve mali haklardan faydalanmaya devam edebilir.
Sözleşmeli Er Sözleşme Fesih Nedenleri
Sözleşmenin İdarece Feshi
Ön Sözleşmenin Feshedilme Nedenleri
Sözleşmeli er adayları, başvurularının kabul edilmesinin ardından bir ön sözleşme yaparlar. Ancak bu dönemde bazı durumlar sözleşmenin süresinden önce feshedilmesine neden olabilir.
- Askeri eğitimde başarısızlık veya disiplinsizlik,
- Sağlık raporu sonucu göreve devam edemeyecek durumda olmak,
- Başvuru şartlarını taşımadığının sonradan anlaşılması ya da bu şartları kaybetmek,
- Askeri eğitimin üçte birine katılmamak,
ön sözleşmenin iptal edilmesine yol açmaktadır.
Sözleşmeli Erbaş ve Erlerin Sözleşme Feshi
Görevine başlamış olan sözleşmeli erbaş ve erlerin de sözleşmeleri bazı özel nedenlerle süresinden önce feshedilebilir. Bu nedenlerin başlıcaları şunlardır:
- Disiplinsizlik ve ahlaki durum nedeniyle görev yapamayacak olmak,
- Yetersizlik ve görevde başarısızlık,
- Son bir yıl içinde toplam 30 gün ve üzeri oda veya göz hapsi cezası almak,
- Yasa dışı siyasi, bölücü veya yıkıcı faaliyetlere katılmak,
- Gerekli niteliklerden herhangi birini kaybetmek,
- Uygun görülmeyen evlilik yapmak veya Türk vatandaşlığını kaybetmek,
- Sağlık durumunun göreve devam etmeye engel hale gelmesi,
- 90 günden fazla tutuklu kalmak ya da göreve başlamadan önce işlenmiş suç nedeniyle mahkûmiyetin kesinleşmesi.
Bu durumlarda sözleşme iptal edilir ve ilgili personelin Türk Silahlı Kuvvetleri ile ilişiği kesilir.
Sözleşmeli erbaş ve erler için istirahat süresi de kanunla sınırlandırılmıştır. Görev sırasında saldırı, kaza veya meslek hastalığı dışında, bir yıl içinde alınan hava değişimi ve istirahat süreleri toplamı 3 ayı geçemez. Bu süre aşıldığında, personelin sözleşmesi feshedilir ve TSK ile ilişiği sona erdirilir.
Sözleşmeli Er Sözleşme Fesih Davası
Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı bünyesinde görev yapan sözleşmeli erler, belirli süreli sözleşmelerle istihdam edilmektedir. Ancak bazı durumlarda sözleşmeler, süresi dolmadan feshedilebilmektedir. Bu fesih işlemleri kimi zaman disiplin, sağlık veya güvenlik soruşturması gerekçelerine dayandırılmakta, kimi zaman da idari kararlar doğrultusunda uygulanmaktadır. Fakat sözleşmenin haksız veya hukuka aykırı şekilde feshedildiğini düşünen sözleşmeli erlerin, yargı yoluna başvurma hakları vardır. Bu noktada en sık karşılaşılan hukuki süreç, sözleşme feshinin iptali davası ile birlikte yürütmeyi durdurma talepli dava açılmasıdır.
Sözleşme Feshinin Hukuki Boyutu
Sözleşmeli erlerin sözleşmeleri, kanun ve yönetmeliklerde belirtilen sebepler doğrultusunda feshedilebilir. Disiplinsizlik, sağlık sorunları, yetersizlik, uzun süreli tutukluluk veya nitelik kaybı bu sebepler arasında yer alır. Ancak fesih kararının dayanağının hukuka uygun olması, somut delillerle desteklenmesi ve objektif ölçütlere dayanması gerekir. Aksi halde bu işlem, idari yargıda iptal edilebilir.
Örneğin; yalnızca amir kanaatine dayanarak veya yetersiz gerekçelerle verilen bir fesih kararı, yargı denetimine konu olabilir. Bu durumda sözleşmeli er, idare mahkemesinde sözleşme feshinin iptali için dava açabilir.
TSK Sözleşmeli Er Dava Süreci
TSK sözleşmeli er dava süreci, sözleşmeli erlerin sözleşmelerinin haksız veya hukuka aykırı şekilde feshedilmesi durumunda başvurdukları idari yargı yolunu ifade eder. Sözleşmeli er dava süreci, fesih kararının personele tebliğiyle başlar ve bu tarihten itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde iptal davası açılması gerekir.
Davacı, dilekçesinde fesih işleminin neden hukuka aykırı olduğunu açıklamalı, varsa delillerini sunmalı ve aynı zamanda yürütmeyi durdurma talebinde bulunmalıdır. Yürütmeyi durdurma kararı, dava sonuçlanana kadar fesih işlemini askıya alarak kişinin mağduriyet yaşamasını önler. Mahkeme incelemesinde işlemin açıkça hukuka aykırı olup olmadığı ve uygulanmaya devam etmesi halinde telafisi güç zararların doğup doğmayacağı değerlendirilir. Mahkeme iptal kararı verirse, sözleşmeli er görevine geri döner ve bu süreçte kaybettiği maaş ile özlük haklarını geri alabilir. Eğer dava reddedilirse, karar bölge idare mahkemesi ve Danıştay’a taşınabilir. Bu nedenle TSK sözleşmeli er dava süreci, hak arama yollarının etkin şekilde kullanılması açısından kritik öneme sahiptir.
Sözleşmeli Er Sözleşme Feshi İptal Davası Nasıl Açılır?
Sözleşmeli er sözleşme feshi iptal davası, Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından sözleşmesi süresinden önce sona erdirilen personelin, bu kararın hukuka aykırı olduğunu düşünmesi halinde başvurduğu en önemli yargı yoludur. Fesih işlemi personele tebliğ edildiği tarihten itibaren 60 gün içinde idare mahkemesinde sözleşmeli er sözleşme feshi iptali davası açılmalıdır. Bu davanın amacı, haksız ve dayanaksız fesih işleminin ortadan kaldırılması ve davacının görevine iadesidir. Dava açılırken yürütmeyi durdurma talebinde bulunmak büyük önem taşır çünkü fesih işlemi derhal uygulandığı için sözleşmeli er görevinden ayrılmak zorunda kalır.
Mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verdiğinde işlem geçici olarak askıya alınır ve kişi hak kaybı yaşamaz. Bu kararın verilebilmesi için işlemin açıkça hukuka aykırı olması ve telafisi güç zararlar doğurması gerekir. Dava dilekçesinde fesih kararının hangi nedenlerle hukuka aykırı olduğu delillerle açıklanmalı, yürütmenin durdurulması talebi de ayrıca belirtilmelidir. Mahkeme sözleşmeli er sözleşme feshi iptali kararı verdiğinde sözleşmeli er görevine döner ve bu süreçte kaybettiği maaş ve özlük haklarını geri alabilir. Davanın reddedilmesi halinde ise karar üst mahkemelere taşınabilir. Kısacası sözleşmeli er sözleşme feshi iptal davası, haksız fesih karşısında hakların korunmasını sağlayan güçlü bir hukuki yoldur.
Sözleşmeli Er Sözleşme Fesih Davası Yürütmeyi Durdurma Talebi
İdari davalarda yalnızca iptal istemek çoğu zaman yeterli olmayabilir. Çünkü fesih işlemiyle birlikte sözleşmeli er, görevinden ayrılmak zorunda kalır ve hak kayıpları yaşayabilir. İşte bu noktada yürütmeyi durdurma talebi devreye girer.
Yürütmeyi durdurma kararı, dava sonuçlanana kadar idarenin uyguladığı işlemin geçici olarak durdurulması anlamına gelir. Böylece sözleşmeli er sözleşme fesih davası yoluyla , mahkeme nihai karar verene kadar görevine devam edebilir veya en azından hak kaybına uğramaz.
Mahkemenin sözleşmeli er dava süreci kapsamında yürütmeyi durdurma kararı verebilmesi için:
- İşlemin açıkça hukuka aykırı olması,
- İşlem uygulanmaya devam ettiği takdirde telafisi güç zararların doğma ihtimalinin bulunması,
şartlarının bir arada gerçekleşmesi gerekir.
Sözleşmeli Er Sözleşme Feshi İptali Karar ve Sonuçlar
Sözleşmeli er sözleşme feshi iptali davası Eğer mahkeme yürütmeyi durdurma kararı verirse, davacı görevine geri dönebilir veya sözleşmeli er sözleşme feshi yargı denetimi yoluyla geçici olarak askıya alınır. Nihai kararda iptal yönünde hüküm verilirse, sözleşmeli er hem görevine iade edilir hem de bu süreçte uğradığı maddi kayıpların tazmini mümkün hale gelir.
Sözleşmeli erlerin sözleşme fesihleri ciddi sonuçlar doğurabilen idari işlemlerdir. Ancak hukuka aykırı fesih kararları, iptal davası ile yargı denetimine tabi tutulabilir. Bu sayede hem kişisel haklar korunur hem de idarenin keyfi işlem yapmasının önüne geçilir.
Her sözleşmeli er, hak kaybına uğradığını düşündüğünde yasal sürelere dikkat ederek yargı yoluna başvurmalıdır. Unutulmamalıdır ki, hukuka aykırı işlemler karşısında sessiz kalmak yerine hakkı aramak, hem bireysel hem de toplumsal adaletin sağlanmasına katkıda bulunur.

Sözleşmeli Er Sözleşme Fesih Davası – Emsal Kararlar
Danıştay 12. Dairesi 2024/5694E,2024/5994K, 26.12.2024 Tarihli Kararı – Sözleşmeli Er İptal Davası
Dava konusu istem: Kara Kuvvetleri Komutanlığı 47. Komando Tugay Komutanlığında sözleşmeli er olarak
görev yapan davacının, güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlandığından bahisle sözleşmesinin
feshedilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir.
Muhalefet suçundan soruşturma başlatılması olduğu, bu soruşturma sonucunda ise; Van Cumhuriyet Başsavcılığının … tarih ve Soruşturma No:…, Karar No:… sayılı kararı ile davacı ve yanındaki iki piyadenin, askeriyeye ait oyun cihazının para kutusundan aldıkları paralarla tekrar oyun oynamak istedikleri, hırsızlık kastı ile hareket etmedikleri, üzerlerine atılı suçun yasal unsurlarının oluşmadığı anlaşıldığından bahisle haklarında kamu adına kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiği ve bu kararın kesinleştiği görülmektedir.
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesinin … tarih ve E:…, K:… sayılı kararıyla; davacı hakkında, Askeri Ceza Kanunu’na muhalefet (Askeri bir hizmet yaparken kendisine emanet edilmiş olan askeri eşyayı çalmak, satmak, bilerek satın almak) suçundan Başkale Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı dosyasında yürütülen soruşturma, davacı hakkındaki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını olumsuz yönde etkileyeceğinden, sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir
Bu durumda; anılan soruşturma sonucuna göre değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeksizin verilen, davanın reddine ilişkin İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolundaki temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Danıştay 12. Dairesi 2021/3253E, 2024/3041K, 13.06.2024 Tarihli Kararı – Sözleşmeli Er sözleşme İptali Davası
Dava konusu istem: Kara Kuvvetleri Komutanlığı 11. Komando Tugay Komutanlığında sözleşmeli er olarak görev yapan davacının, 7 gün süre ile mazeretsiz olarak birliğine gelmediğinin tespit edilmesi üzerine “yetersizlik ve görevde başarısız olma” gerekçesiyle 05/08/2019 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere sözleşmesinin feshedilmesine ve 30/07/2019 tarihinden itibaren görev yapmadığı günlere ait olan maaş ve tazminatların davacıdan geri alınmasına dair Kara Kuvvetleri Komutanlığı 11. Komando Tugay Komutanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali ve geri alınan maaaşın iadesi ile bu işlem nedeniyle mahrum kalınan maaşlarının ödenmesi istenilmiştir.
Bakılan uyuşmazlıkta, dava konusu işlemin yasal dayanağını oluşturan kanuni düzenlemenin Anayasa Mahkemesinin yukarıda anılan kararıyla iptal edildiği ve bu kararın Resmi Gazete’de 23/06/2023 tarihinden başlayarak 9 ay sonra yani 23/03/2024 tarihinde yürürlüğe girdiği anlaşıldığından;
Anayasa’nın 153. maddesinde yer alan, Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcı olduğuna dair hüküm ile Danıştayın yerleşmiş içtihatlarıyla istikrarlı bir şekilde belirtildiği üzere, Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilmiş olduğu bilindiği halde görülmekte olan davaların Anayasa’ya aykırılığı saptanmış hükümler dikkate alınarak çözümlenmesinin, Anayasa’nın üstünlüğü ve hukuk devleti ilkesine aykırı olacağı hususu göz önünde bulundurulduğunda, Anayasa’ya aykırılığı nedeniyle iptal edilmiş olan Kanun hükmü dayanak alınarak hazırlanan Sözleşmeli Er ve Erbaş Yönetmeliği ile Sözleşmeli Erbaş ve Er Yönergesi hükümlerine göre davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Bu durumda; dava konusu işlemin iptali ile işlem nedeniyle davacıdan varsa geri alınan maaşları ile davacının bu işlem nedeniyle mahrum kaldığı maaşlarının davacıya ödenmesi yolunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun kabulü ile İdare Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.
Danıştay 12. Dairesi 2022/3865, 2024/2713 K, 28.05.2024 Tarihli Kararı – Sözleşmeli Er Fesih İptal Davası – Sözleşmeli Er Hukuki Süreç
Dava konusu istem: Komando Tugay Komutanlığında sözleşmeli er olarak görev yapan davacının, 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanunu’nun 6. maddesinin dördüncü fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile Sözleşmeli Erbaş ve Er Yönetmeliği’nin 17. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin Kara Kuvvetleri Komutanlığı 9. Tugay Komutanlığının … tarih ve … sayılı işleminin iptali ile işlem nedeniyle yoksun kaldığı parasal haklarının yasal faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesi istenilmiştir.
Kars ili, Sarıkamış ilçesi, Komando Tugay Komutanlığında sözleşmeli er olarak görev yapan davacının, hakkında, arkadaşına faiz karşılığı borç para verdiğine ilişkin beyanda bulunulduğu yönünde 29/03/2020 tarihli tutanak tanzim edilmiş, davacı hakkında düzenlenen disiplin soruşturması sonuç raporunda, davacının faiz karşılığı E. İ.’ye para verdiğini kabul ettiği yönünde tespitlere yer verilmiş, buna istinaden düzenlenen kanaat raporlarında önceden de disiplin cezaları aldığı ve nitelik belgesindeki tespitlere göre sözleşmesinin feshedilmesi gerektiği bildirilmiş, davacı hakkında yapılan değerlendirme sonucunda, ahlâki disiplinsizlik ve kendisinden istifade edilemediğinden bahisle sözleşmesinin feshedilmesi üzerine temyizen incelenmekte olan dava açılmıştır.
Bu durumda; sözleşmeli er sözleşme fesih davası reddi yolundaki İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddine ilişkin temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararının yukarıda belirtilen gerekçeyle onanması gerekmektedir.
Danıştay 12. Dairesi 2020/1785 E, : 2024/639 K, : 15.02.2024 Tarihli Kararı ; Sözleşmeli Er Sözleşme Sonlandırma Davası -Sözleşmeli Er Yürütmeyi Durdurma Davası
Dava konusu istem: Denizli ili, .. Komutanlığında sözleşmeli er olan davacının, mazeretsiz olarak yedi gün göreve gelmediğinden bahisle görevinde yetersiz ve başarısız sayılarak sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin 25/09/2018 tarihli işlemin iptali istenilmiştir.
Komando Tugay Komutanı tarafından yazılı hale getirildiği, izinlerin iptal edilmesine yönelik sözlü emir kapsamında, davacının cep telefonundan aranmasına ve 24 saat içerisinde birliğe katılması gerektiğinin bildirilmesine rağmen davacı tarafından 24 saat içinde birliğe katılış yapılmadığı gibi bu sürenin sona ermesinden sonraki 7 gün boyunca da davacının birliğine katılmadığı, bu hususlara ilişkin olarak sıralı amirlerinin imzalarını taşıyan iki adet tutanak düzenlendiği, her ne kadar davacı tarafından, kendisini bölük komutan vekili olarak tanıtan bir teğmen tarafından arandığı belirtilmişse de,
Davacının bu ifadesi ile birlikte, anılan tutanaklar ve dosya içerisinde yer alan 13/12/2018 tarihli disiplin soruşturma raporu göz önüne alındığında, davacının hem unsur komutanı tarafından hem de bölük komutan vekili tarafından arandığı ve buna rağmen birliğine katılmadığı, ayrıca, davacı tarafından göreve başlamamasına ilişkin herhangi bir mazeret de sunulmadığı, mevzuata bakıldığında, mazeretsiz olarak bir sözleşme yılı içerisinde yedi gün ve daha uzun süreyle göreve gelmeyenlerin kendisinden istifade edilemeyeceği anlaşılan personel olarak nitelendirildiği ve söz konusu personelin sözleşmesinin süresinin bitiminden önce feshedileceğinin düzenlendiği, davacının mazeretsiz olarak yedi gün süre ile göreve gitmediğinin tespit edilmesi nedeniyle idarece kendisinden istifade edilemeyeceğinin anlaşıldığı, bu itibarla, davacının sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bakılan uyuşmazlıkta, dava konusu işlemin yasal dayanağını oluşturan kanuni düzenlemenin Anayasa Mahkemesinin yukarıda anılan kararıyla iptal edildiği ve bu kararın Resmi Gazete’de 23/06/2023 tarihinde yayımlandığı anlaşıldığından; Anayasa’nın 153. maddesinde yer alan, Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcı olduğuna dair hüküm ile Danıştayın yerleşmiş içtihatlarıyla istikrarlı bir şekilde belirtildiği üzere, Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilmiş olduğu bilindiği halde görülmekte olan davaların Anayasa’ya aykırılığı saptanmış hükümler dikkate alınarak çözümlenmesinin, Anayasa’nın üstünlüğü ve hukuk devleti ilkesine aykırı olacağı hususu göz önünde bulundurulduğunda, Anayasa’ya aykırılığı nedeniyle iptal edilmiş olan Kanun hükmü dayanak alınarak hazırlanan Sözleşmeli Er ve Erbaş Yönetmeliği ile Sözleşmeli Erbaş ve Er Yönergesi hükümlerine göre davacı hakkında tesis edilen dava konusu işlemde hukuka uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Danıştay 12. Dairesi 2023/1958E, 2023/7287K, 28.12.2023 Tarihli Kararı ; Sözleşmeli Er İşten Çıkarılma Davası -Sözleşmeli Erbaş Sözleşme Feshi İptal Süreci
Dava konusu istem: Manisa 1. Komando Eğitim Tugay Komutanlığında sözleşmeli er adayı olarak görev yapan davacının, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının olumsuz olması nedeniyle sözleşmeli er adayı olma şartlarını kaybettiğinden bahisle ön sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin … tarih ve … sayılı işlemin iptali istenilmiştir
İlk Derece Mahkemesi kararının özeti: … İdare Mahkemesince verilen … tarih ve E:…, K:… sayılı kararla; dava konusu işlemin dayanağı olarak gösterilen, davacının “dolandırıcılık” suçundan şüpheli olduğu, Gemlik Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı dosyasında soruşturmasının halen devam ettiği, Gaziantep Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı soruşturma dosyasında ise düzenlenen iddianame ile … Asliye Ceza Mahkemesinin E:… sayılı dosyasında sanık sıfatıyla yargılandığı görülmekte olup, davacıya isnat edilen fiilin vasfı, davacının görev yapacağı kurumun önem ve hassasiyeti ile görevin niteliği ve güvenlik soruşturmasının amacı birlikte değerlendirildiğinde, davacının güvenlik soruşturması sonucunun olumsuz kabul edilerek sözleşmesinin feshedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Dava dosyasında bulunan bilgi ve belgeler incelendiğinde; davacının güvenlik soruşturmasının olumsuz olarak değerlendirilmesinin gerekçesi olarak “Dolandırıcılık suçundan Gemlik CBS’nin … sayılı soruşturmasının halen derdest olduğu”, yine “Dolandırıcılık suçundan Gaziantep CBS’nin … sayılı soruşturmasının halen derdest olduğu”nun gösterildiği, UYAP üzerinden yapılan inceleme üzerine … Asliye Ceza Mahkemesinin 10/01/2023 tarih ve E:2022/185, K:2023/29 sayılı kararıyla davacının beraatine karar verildiği, ancak kararın kesinleşmediği görülmüştür.
Bu durumda, davacı hakkında verilen beraat kararının kesinleşip kesinleşmediği araştırıldıktan sonra isnat edilen fillerin işlenip işlenmediği konusunda bir değerlendirme yapılarak karar verilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeksizin, henüz sonuçlanmamış savcılık soruşturma ve ceza davası dosyalarına dayanılarak eksik araştırma ve inceleme sonucunda verilen İdare Mahkemesi kararına karşı yapılan istinaf başvurusunun reddi yolunda verilen temyize konu Bölge İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir