Askeri Ceza Kanunu 81. Madde

Askeri Ceza Kanunu 81. madde; askerlikten kurtulmak amacıyla hile yapma suçunu düzenleyen temel bir hukuk normudur. Bu doğrultuda; kanun koyucu, ASCK m. 81 hükmünde bu suçun unsurlarını, işleniş biçimlerini ve yaptırımlarını açıkça belirlemiştir.

Böylece; kanun koyucu, ASCK m. 81 hükmünde vatan hizmetinin adil ve eşit bir şekilde yerine getirilmesini temin ederek milli savunmanın beşeri gücünü ve idari süreçlere duyulan kamu güvenini korumayı amaçlamıştır. Bu suç, askerlik yükümlülüğünden tamamen veya kısmen kaçınmak için yapılan her türlü aldatıcı eylemi kapsar. Bu durum, kişilerin aklına “hangi eylemler hile sayılır?” veya “mahkemenin ‘az vahim hal’ takdir hakkı var mıdır?” gibi soruları getirmektedir. Diğer taraftan, suçun temel hali için öngörülen cezanın yanı sıra, ‘az vahim haller’ için bir indirim nedeni de bulunmaktadır. Bu durum da, “askerlikten kurtulmak için hile yapma” suçunun cezasını etkileyecektir.

Bu sebeple; bu yazımızda “suçu oluşturan hileli hareketler nelerdir?”, “bu suçun cezai sonuçları nelerdir?” vb. birçok soruya cevap vereceğiz. Ayrıca; “az vahim hal indirimi” ve “korunan hukuki değer” gibi konuları açıklayacağız. Dolayısıyla; askerlikten kurtulmak için hile yapma suçuna ilişkin konuları detaylı bir şekilde ele alarak, konuyu farklı yönleriyle incelemiş olacağız.

Ayrıca; Askerlikten kurtulmak için hile yapanlar ve askeri hukuk hakkında detaylı bilgi almak için askeri hukuk yazı arşivimizi inceleyebilirsiniz. Dilerseniz de, deneyimli askeri hukuk avukatları ile iletişime geçerek hukuki danışmanlık alabilirsiniz.

Askeri Ceza Kanunu 81. Madde Nedir?

Kanun koyucu, ASCK m. 81’de askerlikten kurtulmak için hile yapma suçunu düzenlemiştir. Böylece; ilgili madde, söz konusu kanunun “Askeri Suçlar ve Kabahatler ve Cezalar” başlıklı 1. Kısmının “Askeri Suçlar” başlıklı 3. Babında, “Kendini askerliğe yaramayacak hale getirmek ve askerlikten kurtulmak için hile kullanmak” başlıklı 4. Faslında yer almaktadır. Bu doğrultuda; kanun koyucu, ASCK m. 81’i şu şekilde ifade etmiştir:

Bu sebeple; Askeri Ceza Kanunu 81. Madde, vatan hizmetinin adil ve eşit bir şekilde yerine getirilmesini temin ederek milli savunmanın beşeri gücünü ve idari süreçlere duyulan kamu güvenini korumak için hukuki bir güvence sağlamaktadır.

Askerlikten Kurtulmak İçin Hile Yapanların Cezası Nelerdir?

Askeri Ceza Kanunu m. 81, askerlikten kurtulmak için hile yapma suçunun cezalarını düzenler. Bu doğrultuda kanun, suçun temel hali ve “az vahim haller” olmak üzere 2 farklı cezai yaptırım öngörmüştür :

• Suçun temel halinde 10 seneye kadar hapis cezası verilir.
• Az vahimli hallerde 6 aydan 5 seneye kadar hapis cezası uygulanır.

Askeri Ceza Kanunu 81. Madde Açıklaması Nedir?

Bu madde, anayasal bir yükümlülük olan askerlik hizmetinin adil, eşit ve düzenli bir şekilde yerine getirilmesini güvence altına almayı amaçlar. Ayrıca, hileli ve aldatıcı yollarla bu yükümlülükten kaçınmaya çalışan kişileri cezalandırmayı hedefler. Bu suç için öngörülen ceza, on seneye kadar hapis cezası olup, asıl bir cezadır. Maddenin uygulanması için, suçun işlendiğine dair yetkili ve görevli mahkemeler tarafından verilmiş bir mahkumiyet kararı gerekir.

Madde ile korunan hukuki değer, çok katmanlıdır: İlk olarak, devletin savunma gücünün temelini oluşturan beşeri kaynağın hileli yollarla eksiltilmesinin önüne geçilerek milli savunmanın etkinliği korunmaktadır. İkinci olarak, Anayasa’nın amir hükmü olan “vatan hizmeti” yükümlülüğünün vatandaşlar arasında eşit bir şekilde paylaşılması ilkesi güvence altına alınmaktadır. Son olarak, askerlik işlemlerini yürüten kamu kurumlarının işleyişine ve bu süreçlere olan kamu güveninin muhafazası hedeflenmektedir. Bu düzenleme, anayasal bir ödevin dürüstçe yerine getirilmesini sağlayarak toplumsal adaleti ve devletin egemenlik hakkını korur.

Askerlikten kurtulmak için hile yapma suçu; askerlik çağına giren bir yükümlünün veya fiilen askerlik yapan bir kişinin, askerlik hizmetinden tamamen veya kısmen kurtulmak özel kastıyla, kanunda sayılan hileli hareketlerden birini (isim değiştirme, başkasını yerine gönderme, sahte evrak kullanma vb.) veya herhangi bir aldatıcı eylemi gerçekleştirmesidir.

ASCK m. 81’e göre suçun temel hal ve “az vahim haller” için farklı cezalar öngörmüştür. Çünkü; yapılan hilenin niteliği, ortaya çıkarılma kolaylığı veya failin kişisel durumu gibi unsurları dikkate alarak hakime daha adil ve orantılı bir ceza verme takdir yetkisi tanımayı gerekli görmüştür.  Ayrıca ASCK m. 81, bu cezalardan suç ortaklarının da fail gibi sorumlu tutulacağını açıkça belirtir. Çünkü; kanun koyucunun suça azmettiren veya yardım eden kişilerin de eylemin gerçekleşmesinde fail kadar rolü olduğunu ve bu nedenle aynı cezai sorumluluğu paylaşmaları gerektiğini kabul etmesidir.

Askerlikten Kurtulmak İçin Hile Yapanlar Kimlerdir?

Askerlikten kurtulmak için hile yapma suçunun faili, kanun metninde askerlik yükümlülüğü altında olan kişiler olarak geniş bir çerçevede tanımlanmıştır. Bu doğrultuda; 2ana grupta toplanır :

• Askerlik Çağına Girenler: Henüz fiilen askerlik hizmetine başlamamış ancak kanunen askerlik yükümlüsü olan sivil kişilerdir. Yoklama, sağlık muayenesi gibi askerlik öncesi süreçlerde hile yapanlar bu gruba girer.
• Kıt’aya veya Bir Müesseseye Katılmış Olanlar: Fiilen askerlik hizmetini yerine getirmekte olan er, erbaş gibi asker kişilerdir. Bu kişiler, hizmetin tamamından veya bir kısmından (örneğin nöbet, eğitim, görev vb.) kurtulmak amacıyla hile yaptıklarında suçun faili olurlar.

Suçu Oluşturan Hileli Hareketler Nelerdir?

ASCK m. 81, suçun maddi unsurunu oluşturan hileli eylemleri hem örnek vererek hem de genel bir ifade kullanarak tanımlamıştır. Bu suç, aldatma kastıyla yapılan ve askerlikten kurtulma amacı taşıyan her türlü eylemi kapsar. Kanunda sayılan başlıca hareketler şunlardır :

• İsmini değiştirmek.
• Kendi yerine başkasını doktor muayenesine veya askere göndermek.
• Başkasına ait kimlik veya askeri belgeleri kullanmak.
• Askerlik işlemlerinde sahte şehadetname (tanıklık belgesi) veya evrak kullanmak.
• Kanun koyucunun “her ne suretle olursa olsun hile ve desise yapmak” ifadesinin kapsadığı diğer tüm aldatıcı eylemlerde bulunmak.

Askerlikten Kurtulmak İçin Hile Suçunun Ortakları Kimlerdir?

Bu suçun işlenmesine katkıda bulunan diğer kişiler de kanun önünde fail kadar sorumludur (ASCK m. 81/2) Bu kapsamda:

• Suçu işlemeye azmettiren suçun ortağıdır. Örneğin, yükümlüyü sahte rapor almaya teşvik edenn kişi söz konusu suçun ortağıdır.
• Suça yardım eden suçun ortağıdır. Örneğin, sahte belgeyi düzenleyen veya yükümlünün yerine muayeneye giren kişi suçun ortağıdır.

Suç ortakları, kanun gereği, suçu bizzat işleyen fail ile aynı ceza ile cezalandırılırlar. Bu düzenleme, suçun işlenmesini kolaylaştıran veya teşvik eden kişilerin de eylemden sorumlu tutulmasını sağlar.

Askeri Ceza Kanunu 81. Madde Emsal Kararlar

Askeri Yargıtay 2. Daire, 2016/165 E., 2016/204 K., 23.03.20167 T. – Askeri Ceza Kanunu Madde 81

“Sonuç olarak, sanığın askerlikten kurtulabilmek düşüncesi ile Tbp.Yb. H.T. ile ilişki içerisine girdiği ve hakkında askerliğe elverişli olmadığına dair rapor düzenlendiği, buna karşın TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliğinin ilgili hükümleri dikkate alındığında bu rahatsızlık nedeni ile askerliğe elverişsiz hâle gelebilmesi için organik ya da trofik bozukluk şartının arandığı, Tbp.Yb. H.T.’nin organik ya da trofik bozukluk şartı gerçekleşmediği hâlde, sırf askerliğe elverişsiz olduğu izlenimi verebilmek için gerçekleştiğinden bahisle, usulsüz ve gerçeğe aykırı bir şekilde elverişsizlik raporu düzenlediği; böylelikle sanığın üzerine atılı askerlikten kurtulmak için hile yapmak suçunu işlediği kabul edilerek, yukarıda belirtildiği şekilde cezalandırılmasına karar verildiği, dosya kapsamındaki kanıtlardan anlaşılmaktadır.”

Askeri Yargıtay 4. Daire, 2016/141 E., 2016/154 K., 08.03.2016 T. – Askeri Ceza Kanunu 81. Maddesi

“Somut olayda; sanığın hilesinin, yetkililerin basit bir araştırmasıyla kolaylıkla ortaya çıkarılabilir nitelikte olduğu görülmektedir. Dolayısıyla, sanığın elde ettiği sonucun hilesinden değil, yetkililerin dikkatsizliğinden kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, sanığın iddianamede belirtilen hileli fiili aldatma yeteneği bulunmadığından, yasal unsurları itibariyle askerlikten kurtulmak için hile yapmak suçunu veya bir başka suçu oluşturmayacağından, Askeri Savcının temyiz sebeplerinin reddiyle, yerinde görülen beraat hükmünün onanmasına karar verilmiştir. Sanığın soyadının “….” olmasına rağmen “….” olarak yazılması, mahallinde düzeltilebilir maddi hata niteliğinde görüldüğünden bozma sebebi sayılmamıştır.”

Asker Ceza Kanunu (ACK) m. 81  ile ilgili emsal karar aramak için tıklayınız.

Av. Zeynep ÜRÜŞAN

SIRADAKİ MAKALEMİZ : 

• Sözleşmeli Er Sözleşme Fesih Davası 
• 6413 Sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Disiplin Kanunu
• Atamaya Esas Rapor 
• Subay ve Astsubay Güvenlik Soruşturması 
• 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş Kanunu
• Uzman Erbaş Güvenlik Soruşturması