Boş senet örneği, ticari hayatta en çok karşılaşılan konulardan biridir. Taraflar arasında alacak ve borç ilişkisini güvence altına almak için kullanılan senetler, doğru şekilde düzenlenmediğinde ciddi hukuki sorunlara yol açabilir. Özellikle boş senet, borçlunun imzalayıp bazı bölümlerinin sonradan doldurulmasına imkân tanıdığı için dikkatle hazırlanması gereken bir belgedir. Bu yazıda; boş senet örneği nedir, nasıl düzenlenir, hangi unsurları içermelidir, kırtasiyeden alınan senetlerin geçerliliği ve ödenmediğinde ortaya çıkabilecek sonuçlar gibi tüm detayları ele alacağız.
Bono ve Boş Senet Arasındaki Farklar
Boş senet örneği ile bono çoğu zaman birbirine karıştırılır. Aslında her ikisi de kıymetli evrak niteliğindedir, ancak hukuki özellikleri farklıdır. Bono, Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiş ve belirli unsurları zorunlu kılınmış bir kambiyo senedidir. Boş senet ise bono veya senet formatında hazırlanıp bazı kısımları (örneğin vade tarihi ya da tutar) sonradan doldurulmak üzere bırakılan bir belgedir.
Özetle; bono baştan itibaren tüm unsurlarıyla eksiksiz hazırlanırken, boş senet sonradan doldurulmaya imkân tanıdığı için daha esnek ama aynı zamanda daha risklidir. Bu nedenle, boş senet örneği hazırlanırken bonoya göre daha dikkatli hareket edilmesi gerekir.
Boş Senette Yer Alması Gereken Zorunlu Unsurlar
Boş senet örneği hazırlanırken, bazı alanlar sonradan doldurulabilir olsa da (vade/tutar gibi), senedin hukuken bono niteliğini taşıması için aşağıdaki temel unsurların bulunması şarttır. Eksik ya da hatalı düzenleme, senedin geçerliliğini tartışmalı hâle getirebilir ve takipte hak kaybına yol açabilir.
Senet metninde tür ibaresi
- Metnin içinde “bono” (veya eşdeğeri “emre yazılı senet”) ibaresi yer almalı.
- Uygulamada yalnız “senet” yazılması tereddüt yaratabilir; bu nedenle metin kısmına “… bedeli kayıtsız ve şartsız olarak … emrine ödeyeceğimi bono ile taahhüt ederim” gibi açık bir ifade yazılması güvenlidir.
Kayıtsız ve şartsız ödeme vaadi
- “Kayıtsız ve şartsız … TL’yi ödeyeceğim” ifadesi açık olmalı; “mal teslim edilirse ödeyeceğim” gibi şarta bağlı kayıtlar bononun niteliğiyle bağdaşmaz.
- Bedel, mümkünse hem rakamla hem yazıyla (uyuşmazlıkta yazı üstün sayılır) yazılmalı.
Tutar (Bedel)
- Para birimi açıkça belirtilmeli (TL, USD vb.).
- Ondalık ayırımı net (ör. 10.000,00 TL) ve boşluk bırakılmayacak şekilde yazılmalı; boş kalan yerlere çizgi çekilerek sonradan ekleme riski önlenmeli.
Lehtar (alacaklı) bilgisi
- Kime/kimlere ödeneceği açık olmalı: ad-soyad/unvan; mümkünse TCKN/VKN ve adres.
- Emre yazılı düzenleniyorsa “… veya emrine” ifadesi kullanılmalı; nama yazılı isteniyorsa buna uygun kayıt düşülmeli.
Vade
- Belirli bir gün, görüldüğünde, görüldüğünden belirli süre sonra gibi kanunda sayılan vadelerden biri seçilmeli.
- Vade boş bırakılacaksa, sonradan doldurmanın nasıl yapılacağını doldurma yetkisi anlaşması ile belirlemek doğru olur.
Ödeme yeri
- Şehir/ilçe ve isteniyorsa banka şubesi belirtilmeli (ör. “İstanbul – Kadıköy”).
- Ödeme yerinin yazılmaması, uyuşmazlıklarda ispatı zorlaştırır; pratikte mutlaka doldurulması önerilir.
Düzenleme yeri ve tarihi
- Düzenleme tarihi mutlaka yazılmalı; yaş küçüklüğü/temsil yetkisi gibi itirazlarda kritik önemdedir.
- Düzenleme yeri (şehir) de eklenmeli.
Keşideci (düzenleyen/borçlu) imzası
- Islak imza Tüzel kişilerde yetkili imza sahipleri ve mümkünse kaşe kullanılmalı.
- Birden çok borçlu varsa her birinin imzası alınmalı; kefalet/aval öngörülüyorsa ilgili bölüm ayrıca imzalanmalı.
Opsiyonel ama önemli alanlar
- Faiz kaydı: Kanunun izin verdiği durumlarda açıkça yazılmalı; oran ve başlangıç tarihi belirtilmeli.
- Aval (kambiyo kefaleti): “Aval içindir” ibaresi, aval verenin adı ve imzası.
- Ciro alanı: Devir işlemleri için arka yüzde boşluk bırakılması pratiklik sağlar.
- İletişim ve tebligat adresleri: Takipte hızlı tebligat için yararlıdır.
Boş Senetlerde “Doldurma Yetkisi” Nasıl Güvenceye Alınır?
Boş senet örneği kullanırken en kritik husus, kimin hangi alanı hangi koşullarda doldurabileceğinin yazılı şekilde kararlaştırılmasıdır. Bu amaçla:
- Kısa bir “doldurma yetkisi sözleşmesi/protokolü” düzenleyin (aynı tarih ve konuya atıfla).
- Protokolde; doldurulacak tutarın üst sınırı, vade aralığı, ödeme yeri, tarihin nasıl belirleneceği ve hangi durumda doldurulacağı (ör. borcun muaccel olması, sözleşmenin feshi vb.) açıkça yazılsın.
- Senet ve protokol birbirine atıf yapmalı (ör. “01.10.2025 tarihli boş bono ile bağlantılıdır”).
Boş Senet Düzenlenirken Sık Yapılan Hatalar
- Yalnız “SENET” başlığıyla yetinip metnin içinde “bono” ibaresini kullanmamak.
- Bedeli sadece rakamla yazıp metin kısmını boş bırakmak.
- Vade/ödeme yeri/düzenleme tarihi yazmamak.
- Tüzel kişi adına yetkisiz imza atılması.
- Boş senet verip doldurma yetkisini yazılı güvenceye bağlamamak.
Boş Senet Nasıl Düzenlenir?
Boş senet örneği hazırlarken temel amaç, ileride doğabilecek uyuşmazlıkları en baştan engellemektir. Bu nedenle işe, taraf bilgilerinin netleştirilmesiyle başlanır: alacaklı (lehtar) ve borçlu (keşideci) ad-soyad ya da ticaret unvanları, mümkünse TCKN/VKN ve tebligata elverişli adresler hazır olmalıdır. Borcun dayanağı da (satış, hizmet, avans, iade edilmeyen kapora vb.) mümkün olduğunca yazılı bir belgeye bağlanmalı ve senede atıf yapılarak ilişkilendirilmelidir.
Düzenleme, metnin üst kısmına yer ve tarih yazılmasıyla devam eder. Tarih; ehliyet, yetki ve zamanaşımı gibi kritik noktalarda belirleyici olduğu için atlanmamalıdır. Ardından lehtar adı açık şekilde yazılır ve emre yazılı bir senet isteniyorsa “… veya emrine” ibaresi kullanılır. Metin kısmında, bononun ruhuna uygun biçimde “kayıtsız ve şartsız ödeme taahhüdü” yer almalıdır; yani ödeme, herhangi bir koşula bağlanmadan taahhüt edilmelidir.
Bedel yazılırken hem rakam hem yazıyla ifade tercih edilmelidir. Örneğin “120.000,00 TL” ifadesinin karşısına “Yüz yirmi bin Türk Lirası” yazmak; rakamla yazımda çıkabilecek ihtilafları büyük ölçüde önler. Para birimi açıkça belirtilmeli, rakamların önüne ya da sonuna ilave yapılmasına imkân vermemek için boşluklar çizgiyle kapatılmalıdır. Yazı ile rakam arasında farklılık doğarsa genellikle yazı üstün tutulduğundan, yazıyla ifadenin net ve kesintisiz olması önemlidir.
Vade belirlenirken kanunda öngörülen türlerden biri seçilir: belirli gün, görüldüğünde ya da görüldüğünden belli bir süre sonra. Uygulamada boş senetlerde vadenin sonradan doldurulması sık görülür; bu durumda doldurma ölçütlerinin baştan yazılı bir metinle kararlaştırılması gerekir. Aynı şekilde ödeme yeri de netleştirilmelidir; şehir/ilçe ve gerekiyorsa banka şubesi belirtilir. Ödeme yerinin açıkça yazılması, takip ve görevli icra dairesinin tespitinde kolaylık sağlar.
İmza aşaması, senedi geçerli kılan en kritik noktadır. Keşideci mutlaka ıslak imza atmalı; tüzel kişilerde yetkili imza sahipleri imzalamalı ve mümkünse şirket kaşesi kullanılmalıdır. Birden fazla borçlu varsa her biri imza koyar; ayrıca senede aval (kambiyo kefaleti) verilecekse aval verenin adı ve imzası, “aval içindir” kaydıyla birlikte yer alır. Senedin devredilebilirliğini pratik kılmak için arka yüzde ciroya elverişli boşluk bırakılması da faydalıdır.
Boş senet uygulamasında en çok gözden kaçan nokta, “doldurma yetkisi”nin yazılı güvenceye bağlanmasıdır. Kısa bir protokol ile hangi alanların kim tarafından, hangi şart gerçekleştiğinde ve hangi sınırlar içinde doldurulacağı belirlenmelidir. Örneğin “fatura bedeli ödenmediği takdirde, senet bedeli azami … TL’yi aşmayacak ve vade en geç … tarihine yazılacaktır” gibi hükümler uyuşmazlık riskini ciddi ölçüde azaltır. Protokolde senedin tarih ve numarası gibi ayırt edici bilgiler kullanılarak birbirlerine açık atıf yapılması, ispat gücünü artırır.
Uygulamada güvenlik için birkaç basit tedbir çok işe yarar. Mümkünse metnin tamamı aynı kalemle yazılmalı, rakam ve metin sonları çizgiyle kapatılmalı, imza öncesi metinde boşluk bırakılmamalıdır. Lehtar ve keşideci bilgilerindeki yazım hataları düzeltilmeli, para birimi ile noktalamalar tutarlı olmalıdır. Tüzel kişi adına imza atanların yetkisi güncel imza sirküleriyle teyit edilmeli; senet ve doldurma protokolünün nüshaları taraflarca saklanmalıdır.
Son kertede, boş senet örneği doğru planlama ve açık hükümlerle düzenlendiğinde, hem esneklik sağlar hem de hukuki güvenliği korur. Ne kadar ayrıntı baştan yazılı hâle getirilirse, sonradan çıkabilecek yorum farkları ve kötüye kullanım iddiaları o kadar sınırlanır. Hazırlık, açık metin, doğru vade ve yer bilgileri, usulüne uygun imza ve yazılı doldurma yetkisi; sağlam bir boş senedin omurgasını oluşturur.
Boş Senet Örneği ve Uygulamada Kullanımı
Boş senet örneği, pratikte iki amaçla karşımıza çıkar: (i) henüz kesinleşmemiş tutar ya da vade için esneklik sağlamak ve (ii) borç ilişkisini teminat altına almak. Taraflar çoğu zaman satış, hizmet veya avans ilişkilerinde nihai rakamın faturaya göre netleşeceğini bildikleri için belirli alanları boş bırakıp, doldurma yetkisini yazılı bir protokolle sınırlar. Böylece senet, borcun muaccel olmasıyla birlikte hukuken geçerli bir ödeme taahhüdüne dönüşür.
Günlük ticarette en sık görülen senaryolardan biri, taksitli satışlarda seri hâlinde boş senet düzenlemektir. Burada her taksidi temsil eden senet, aynı borç ilişkisinin parçasıdır; vade tarihleri takvimlendirilebilir, bedel üst sınırı ve para birimi baştan belirlenir. Taksitler ödendikçe ilgili senetler iade alınır; kalan borç için senetler yürürlükte kalır. Bu akış, hem satıcıya teminat sağlar hem de alıcıya ödeme planı sunar.
Bir diğer kullanım, teminat amacıyla boş senet verilmesidir. Örneğin bir bayilik sözleşmesinde; stok, ekipman veya cari alacak riskine karşı senet teminat olarak tutulabilir. Bu hâllerde senetle birlikte kısa bir doldurma yetkisi protokolü düzenlemek kritik önemdedir: hangi durum “teminatın paraya çevrilmesi” sayılır, tutar hangi üst sınırı aşamaz, vade nasıl belirlenecek gibi ölçütler açıkça yazılmalıdır. Protokolde senedin tarih ve ayırt edici bilgilerine atıf yapılması ispat gücünü artırır.
Uygulamada çoğu boş senet, sözleşme veya fatura silsilesiyle ilişkilendirilerek kullanılır. Senedin metin kısmında borcun kaynağına atıf yapılması (ör. “… tarihli satış sözleşmesi/fatura kapsamında”) taraf iradesini somutlaştırır; yine de senedin kambiyo vasfını zedelemeden, temel unsurları (kayıtsız şartsız ödeme vaadi, bedel, vade, imza vb.) korumak gerekir. İhtilaflarda öncelikle senet metni esas alınacağından, metnin açık ve boşluksuz yazılması kötüye kullanım iddialarını sınırlayacaktır.
Ciro ve devir olasılığı da uygulamayı etkiler. Emre yazılı düzenlenen boş senet, ciro ile üçüncü kişilere devredilebilir. Taraflar senedi yalnızca aralarında kullanmak istiyorsa nama yazılı düzenlemeyi veya devri kısıtlayıcı kayıtları değerlendirebilir. Aksi hâlde senedin dolaşıma girmesi, borçlunun üçüncü kişilere karşı daha sınırlı itiraz imkânlarıyla karşılaşmasına yol açabilir.
Son olarak, boş senetlerin işletme içinde kayıt ve saklama usulü önemlidir. Nüsha takibi, senet numaraları, iade edilen senetlerin iptal edilip üzerine “ödendi/iptal” şerhi düşülmesi, imza yetkililerinin güncel listesi ve senet teslim-tesellüm formları; hem denetim süreçlerinde hem de olası bir uyuşmazlıkta hayat kurtarır. Kısacası, boş senet örneği doğru protokol, şeffaf kayıt ve temiz metinle birleştiğinde pratikte büyük kolaylık sağlar; eksik veya belirsiz kurgulandığında ise gereksiz risk üretebilir.
Boş Senet Düzenlerken Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Boş senet örneği hazırlanırken en büyük risk, belirsizliğin sonradan uyuşmazlığa dönüşmesidir. Bu yüzden metnin omurgası daha en başta net olmalı: belgenin türü bonodur ve metin içinde “kayıtsız ve şartsız ödeme” taahhüdü açıkça yer alır. Sadece başlığa “senet” yazmak, metin kısmını boş bırakmak ya da ödemeyi bir şarta bağlayan ifadeler kullanmak ileride kambiyo vasfını tartışılır hâle getirebilir. Metinde hem rakamla hem yazıyla bedel yazılması, para biriminin (TL/YP) açıkça belirtilmesi ve rakam sonlarının çizgiyle kapatılması, sonradan ilave yapılması ihtimalini önemli ölçüde azaltır.
Boş bırakılacak alanlar (çoğunlukla vade ve bedelin netleşmemiş kısmı) için yazılı doldurma yetkisi hayati önem taşır. Bu kısa protokolde; hangi olayın (ör. fatura bedelinin ödenmemesi, sözleşmenin feshi, çekilme tarihinin gelmesi vb.) doldurmayı tetikleyeceği, azami bedel ve vade aralığı, ödeme yerinin nasıl belirleneceği adım adım tanımlanmalıdır. Protokolde senedin tarihine ve ayırt edici özelliklerine açık atıf yapılması, senet–protokol bağını güçlendirir ve ispat yükünü hafifletir. Böylece boş senet örneği, taraflara esneklik sağlarken kötüye kullanım iddialarına da karşı koruma kalkanı oluşturur.
Yetki ve imza konuları ihmal edilmemelidir. Tüzel kişilerde imza sirkülerindeki yetkililer tarafından ıslak imza atılmalı; birden fazla borçlu varsa her biri imza koymalı ve sorumluluk paylaşımı gerekiyorsa ayrıca belirtilmelidir. Aval (kambiyo kefaleti) verilecekse “aval içindir” kaydıyla aval verenin adı ve imzası bulunmalı; kefaletin kapsamı ve varsa üst limiti not edilmelidir. Düzenleme yeri ve tarihi açıkça yazılmalı; bu bilgiler ehliyet, temsil ve zamanaşımı gibi kritik başlıklarda belirleyicidir.
Vade ve ödeme yeri konusunda da netlik şarttır. Kanunda sayılan vade türlerinden biri seçilmeli; belirli gün, görüldüğünde veya görüldüğünden belirli süre sonra gibi ifadelerden hangisi kullanılıyorsa metin ve kutucuklarda uyum sağlanmalıdır. Vadenin sonradan doldurulacağı hâllerde protokol, “fatura vadesinden en çok … gün sonrasına yazılabilir” gibi bir formülle sınır çizer. Ödeme yeri şehir/ilçe bazında gösterilerek görevli icra dairesinin belirlenmesi kolaylaştırılır; banka şubesi belirtilecekse eklenebilir.
Senedin dolaşıma girip girmeyeceği baştan düşünülmelidir. Emre yazılı düzenlenen senet, ciro yoluyla üçüncü kişilere devredilebilir. Taraflar senedi yalnız aralarında kullanmak istiyorsa nama yazılı düzenleme veya devri sınırlayan kayıtlar tercih edilebilir. Aksi hâlde borçlu, iyi niyetli üçüncü kişilere karşı daha sınırlı itiraz imkânına sahip olur. Bu karar, teminat amaçlı boş senetlerde özellikle önemlidir; zira teminatın paraya çevrilmesi ölçütleri berrak değilse, ciro edilmiş bir senet beklenmedik bir anda takibe konu olabilir.
Kayıt ve arşiv süreçleri de hukuki güvenliğin parçasıdır. Senetlerin numaralandırılması, teslim–tesellüm formlarıyla alınması, iade edilenlerin üzerine “ödendi/iptal” şerhi düşülmesi ve fotoğraf/scan kopyalarının saklanması, içeride denetim ve dışarıda ispat kolaylığı sağlar. Taksitli işlemlerde her taksidi temsil eden senetlerin vade takvimiyle ilişkilendirilmesi; ödenenlerin derhâl iade edilmesi veya iptal şerhi verilmesi gereksiz ihtilafları önler.
Son olarak; dil ve biçim birliği gözetilmelidir. Aynı kalemle yazmak, metin sonlarında boşluk bırakmamak, noktalama ve sayı formatlarını tutarlı kullanmak küçük ama etkili tedbirlerdir. Lehtar/keşideci bilgilerindeki yazım hataları, adres ve unvanlardaki eksiklikler, faiz oranı ve başlangıç tarihi gibi ayrıntıların belirsizliği, “küçük ayrıntı” sanılsa da ihtilafların çoğu bu noktalardan çıkar. Kısacası, açık metin + yazılı doldurma yetkisi + doğru imza ve yer–tarih bilgileri birleştiğinde, boş senet örneği pratikte güvenli ve öngörülebilir bir araca dönüşür.
Kırtasiyeden Alınan Boş Senet Geçerli Midir?
Boş senet örneği kırtasiyeden alınan hazır formlar kullanılarak düzenlendiğinde de hukuken geçerli olabilir; önemli olan, senedin bono niteliğini taşıyan zorunlu unsurları içermesi ve yetkili kişi/kişilerce ıslak imza ile imzalanmasıdır. Yani geçerlilik, formun nereden alındığından çok, içeriğin doğru ve eksiksiz düzenlenmesine bağlıdır.
Kırtasiye senetleri çoğu zaman pratik ve standarttır; ancak matbu alanların gelişi güzel bırakılması, yanlış işaretlemeler veya boşlukların kapatılmaması sonradan uyuşmazlık doğurabilir. Bu yüzden bedelin hem rakamla hem yazıyla yazılması, vade ve ödeme yerinin net biçimde belirtilmesi, metin içinde “kayıtsız ve şartsız ödeme” taahhüdünün açıkça yer alması ve imza yetkisinin kontrol edilmesi esastır.
Teminat amacıyla verilecekse, kırtasiyeden alınan boş senet örneği mutlaka bir doldurma yetkisi protokolü ile desteklenmelidir. Bu protokol; hangi olayın doldurmayı tetikleyeceğini, azami bedeli, vade aralığını ve ödeme yerini belirleyen açık cümleler içermelidir. Protokolde senedin tarih ve ayırt edici bilgilerine atıf yaparak iki belge arasındaki bağlantıyı güçlendirmek ispat kolaylığı sağlar.
Son olarak, pratik tedbirleri atlamayın: Aynı kalemle yazın, rakam ve metin sonlarına çizgi çekin, boş kutucukları iptal edin, kimlik/unvan ve adresleri tam yazın, imza sirkülerini kontrol edin ve her adımı tarayıp arşivleyin. Bu küçük adımlar, kırtasiyeden alınan standart bir senedi de güvenli ve öngörülebilir bir araca dönüştürür.
Sıkça Sorulan Sorular
1) Boş senet nedir?
Boş senet; borçlunun imzaladığı, bazı alanları (çoğunlukla vade veya tutar) sonradan doldurulmak üzere bırakılan bono niteliğindeki kıymetli evraktır. Doğru kurgulanırsa hukuken bağlayıcıdır.
2) “Boş senet örneği” kullanmak hukuken geçerli mi?
Evet. Zorunlu unsurlar (bono ibaresi, kayıtsız-şartsız ödeme vaadi, lehtar, bedel, düzenleme yeri-tarihi, imza vb.) doğru yazılmışsa ve yetkili kişi ıslak imza ile imzalamışsa boş senet örneği geçerlidir.
3) Bono ile senet aynı şey mi?
Pratikte “senet” dense de hukuken aranan tip bonodur. Metin içinde “bono” veya “emre yazılı senet” ibaresi ve kayıtsız-şartsız ödeme taahhüdü bulunmalıdır.
4) Boş senette zorunlu unsurlar neler?
Metin içinde bono ibaresi, kayıtsız-şartsız ödeme taahhüdü, lehtar adı, bedelin rakamla ve yazıyla yazımı, düzenleme yeri-tarihi, ödeme yeri, keşideci imzası. (Faiz/aval gibi kayıtlar duruma göre eklenebilir.)
5) Hangi alanlar boş bırakılabilir?
Uygulamada en çok vade ve bazen bedelin netleşmemiş kısmı boş bırakılır. Ancak bu alanların nasıl ve ne zaman doldurulacağını yazılı bir doldurma yetkisi protokolü ile sınırlandırmak gerekir.
6) Doldurma yetkisi protokolü nedir, neden şart?
Boş kısımların kim tarafından, hangi olay gerçekleşince, hangi üst sınırlar içinde doldurulacağını belirleyen kısa sözleşmedir. Sonradan çıkabilecek “yetkisiz doldurma” iddialarına karşı en güçlü korumadır.
7) Bedel rakamla ve yazıyla farklıysa hangisi geçerli sayılır?
Genel kabul, yazıyla yazılmış bedelin üstün olduğudur. Bu yüzden yazı kısmı açık, kesintisiz ve belirsizliğe yer bırakmayacak şekilde yazılmalıdır.
8) Vade yazılmamışsa ne olur?
Vadenin sonradan doldurulması planlanıyorsa, protokolde ölçütler (ör. “fatura vadesinden en çok 60 gün sonrası”) açıkça belirtilmelidir. Vade belirsizliği takipte sorun çıkarabilir.
9) Kırtasiyeden alınan boş senet geçerli midir?
Evet, içeriği doğru doldurulursa. Geçerlilik, formun nereden alındığından çok zorunlu unsurların eksiksiz yazılmasına ve yetkili imzaya bağlıdır.
10) Noter onayı zorunlu mu?
Genel olarak noter şart değildir. Yine de yüksek tutarlı veya karmaşık işlemlerde noter onayı ya da imza teyidi tercih edilebilir.
11) Faiz yazılabilir mi?
Evet. Faiz oranı ve başlangıç tarihi açıkça belirtilmelidir. Belirsiz faiz kayıtları uyuşmazlığa neden olabilir.
12) Tüzel kişi adına kim imza atmalı?
Şirketlerde imza sirkülerinde yetkili kişiler ıslak imza atmalıdır. Kaşe ve unvanla birlikte atılan yetkili imza ispatı güçlendirir.
13) Birden fazla borçlu veya kefil (aval) olabilir mi?
Olabilir. Birden çok borçlu imzalayabilir; aval ile kambiyo kefaleti de verilebilir. Aval verenin adı ve “aval içindir” kaydıyla imzası gerekir.
14) Senet ciro edilebilir mi, nasıl devredilir?
Emre yazılı senet ciro ile devredilebilir. Dolaşıma girmesi istenmiyorsa nama yazılı düzenlemek veya devri sınırlayan kayıt koymak düşünülebilir.
15) Boş senet ödenmezse ne olur?
Alacaklı, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile icra takibi başlatabilir. Ödeme emri tebliğinden sonra kısa sürelerde ödeme/itiraz süreçleri işler; ödeme yapılmazsa hacze gidilebilir.
16) Senedi kaybettim, fotokopiyle takip yapılır mı?
Genelde asıl senet aranır. Kaybolma hâlinde “zayi/iptal” yoluna başvurmak gündeme gelebilir. Fotokopi tek başına çoğu zaman yeterli değildir.
17) Kısmen doldurulmuş veya zarar görmüş senet geçerli midir?
Zorunlu unsurlar mevcut ve okunabiliyorsa geçerlilik korunabilir; ancak tahribat ve silinti şüphesi ciddi ispat sorunları doğurur. Temiz, boşluksuz ve aynı kalemle yazım tercih edilmelidir.
18) Taksitli işlemlerde birden fazla boş senet nasıl kullanılır?
Her taksit için ayrı senet düzenlenebilir; vade takvimi belirlenir. Ödenen taksit senedi derhâl iade alınmalı veya üzerine “ödendi/iptal” şerhi düşülmelidir.
19) “Boş senet örneği” şablonunu nereden bulabilirim?
Standart şablonlar kullanılabilir; ama işletmenizin ihtiyacına göre uyarlamak en sağlıklısıdır.
20) En sık yapılan hatalar neler?
Metinde “bono” ibaresini kullanmamak, bedeli yalnız rakamla yazmak, vade/ödeme yerini boş bırakmak, yetkisiz imza, doldurma yetkisini yazılı güvenceye bağlamamak ve boşlukları çizgiyle kapatmamak.
