Reddi miras (mirasın reddi); Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen miras hakkından, bu hakka sahip mirasçı veya mirasçılar tarafından bütün hak ve borçlarıyla birlikte yekûn olarak ilişiğin kesilmesidir.
Mirasın reddi konularında miras hukuku konusunda uzman avukatlarımızdan destek ve hukuki danışmanlık almak için hemen iletişime geçin.
Reddi Miras Nedir?
Reddi miras, kişinin kendi payına düşmüş olan mirası iradi olarak kabul etmemesi anlamına gelir. Murisin ölümüyle birlikte miras külli halefiyet gereği kendiliğinden mirasçılara geçer. Ancak mirasın reddi iradi olarak yapılır.
Reddi miras hakkı, genellikle terekenin borca batık olduğu durumlarda yani pasifin aktifinden az olduğu durumlarda mirasçıların terekenin borçlarından korunması için düzenlenmiştir. Bu hak miras bırakanın ölümünden 3 ay içerisinde kullanılmalıdır. Aksi takdirde miras kesin olarak mirasçılara geçecektir.
Reddi Miras Kaç Şekilde Olur?
Türk Medeni Kanunu’na göre murisin vefatıyla birlikte miras hak ve borçlarının tamamıyla birlikte bir bütün olarak hiçbir işlem yapmadan mirasçıların paylarına geçer. Mirasçılar herhangi bir irade eyleminde bulunmadan terekeye ait hak ve borçlara sahip olurlar. Aslına bakıldığında bu bir cebri olarak kişinin iradesi dışında bir hakka sahip olmaya zorlanması anlamına gelmektedir. Bu düzenlemenin özündeki bu dayatmanın bertaraf edilmesi için getirilen düzenleme ise miras hakkının kabul edilmemesi kurumudur. Bu düzenlemeye ilişkin iki farklı ret türü vardır. Yani reddi mirasın iki şekli vardır. Bunlar “mirasın gerçek reddi” ve “mirasın hükmen reddi”dir.
a) Mirasın Gerçek Reddi
Mirasın gerçek reddi; kanuni veya atanmış mirasçının muris öldükten sonra, kendi payına düşen mirası iradi olarak koşulsuz ve kesin olarak reddettiğine dair beyanını murisin ölümünden itibaren 3 ay içinde yazılı veya sözlü olarak Sulh Hukuk Mahkemesine usule uygun şekilde sunmasıyla gerçekleşen işlemdir.
Mirasın iradi şekilde reddedilmesi durumunda reddi yapan kişi hiç hayatta değilmiş gibi sonuç doğurur. Bu durumda ret yapan mirasçının payı altsoyu ve diğer mirasçılarına geçer. Diğer bir anlatımla miras bırakandan önce vefat etmiş gibi durum ortaya çıkar.
Mirasın gerçek reddi için miras bırakanın borca batık olması şartı aranmaz. Murisin hiç borcu olmasa da mirasçılar mirası kabul etmeyebilir. Ancak uygulamada terekenin borç yüklü olması durumunda ret kurumuna başvurulmaktadır. Öte yandan terekenin borca batık durumda olması halinde ret beyanına gerek olmayıp dava, icra takibi gibi hallerde ilgili mercilerin hükmen reddi kabulü esastır.
b) Mirasın Hükmen Reddi
Murisin ölüm anı itibarıyla terekenin pasifleri aktiflerinden fazla yani borca batık durumda olduğu dair resmi karine ve delillerle resmi olarak tespit edilmiş vaziyette ise miras mirasçılar tarafından reddedilmiş olarak kabul edilir. Bu şekilde terekenin aktifinin pasifini geçmesi halinde ret için beyana gerek duyulmamakla birlikte, kabul edilmiş sayılması için bu yönde açık bir beyan gerekir.
Hükmen Reddin Süresi
Hükmen ret halinde mirasçıların eylemsiz kalması hükmen ret yönünde iradeye işaret eder. Bunun aksinin anlaşılması için ise kabule dönük bir eylem veya bu yönde bir irade beyanına ihtiyaç vardır. Mirasın hükmen reddi şartlarının oluştuğu hallerde mirasçının kabule dönük eylemlerinin varlığıyla birlikte kabul iradesinin tespiti süreci için 3 aylık sınır şartı bulunmamaktadır.
Hükmen Reddin Şartları
Son olarak hükmen ret için gerekli şartları sıralarsak;
- Murisin vefat anı itibarı ile hiçbir aktif varlığının bulunmaması
- Terekenin borçlarının daha fazla olması,
- Ödemeden acizlik halinin tespit edilir veya edilmiş olması,
- Hükmi reddin icra takibi, dava veya tespit davasıyla ileri sürülmüş olmasıdır.
Mirasın Hükmen Reddinin Sonuçları
Mirasçılardan herhangi biri tarafından hükmen reddin resmen tespit ettirilmesi halinde bu durum bütün mirasçılar açısından sonuç doğuracaktır. Hepsi adına yekûn olarak hükmi ret gerçekleşmiş olacaktır. Bu durumda mirasın gerçek reddinde bütün mirasçıların reddi durumunda yapılacak olanlara kıyasen uygulanacaktır. Yani İcra İflas hükümlerine göre resmi olarak tasfiye usulü uygulanacaktır.
Reddi Miras Nasıl Yapılır?
Reddi miras, Sulh Hukuk Mahkemesinde buna ilişkin beyanla birlikte dava açılarak yapılır. Bu dava murisin en son yerleşim yerindeki Sulh Hukuk mahkemesinde açılır. Mirasın reddi Sulh Hukuk Mahkemesinin dışında yani e-devlet üzerinden veya noterler aracılığıyla yapılamamaktadır. Mahkemece ret talebinin kabulü halinde karar kesinleşmesinden itibaren mirasçıların terekenin hak ve borçları ile ilgili bir bağı kalmaz.
Reddi Mirası Kimler Yapabilir?
Miras hakkı mülkiyet hakkı kapsamında yer alır. Külli halefiyet ilkesi gereğince murisin ölüm anındaki bütün varlığı aktif ve pasifleri ile birlikte mirasçıların olur. Dolayısıyla bu hakkı reddetme hakkı da mirasçılara özgü bir hak doğar. Özetle mirası murisin yasal mirasçıları ve eğer varsa atanmış mirasçıları reddedebilir.
Reddi Miras İçin Hangi Belgeler Gerekir?
Reddi miras için Sulh Hukuk Mahkemesine sunulmak üzere hazırlanmış ret iradesi beyanını içerir usulü şartlara uygun bir dava dilekçesine ek olarak noterden veya Sulh Hukuk Mahkemesinden alınan veraset ilamı(mirasçılık belgesi) gereklidir.
Reddi Miras Yapmanın Şartları
Mirası ret edebilmenin koşullarını aşağıdaki gibi sıralayabiliriz:
1. Ret Hakkına Haiz Olmak:
Mirası ret edebilmek için miras hakkına sahip olmak gerekir. Bu hakka sahip olanlar yasal ve atanmış mirasçılar ve vasiyet alacaklılarıdır.. Yasal mirasçılar miras hakkına kanunla direk olarak sahip olan kişilerdir. Türk Medeni Kanunu’na göre kanuni mirasçıları şu şekilde sıralayabiliriz:
Miras bırakanın;
Alt soyu(TMK m. 495),
Anne-babası onların altsoyu(TMK m. 496),
Evlatlığı ve altsoyu(TMK m. 500),
Büyük anne ve büyük babası ve bunların altsoyları(TMK m. 497),
Sağ kalan eşi(TMK m. 500),
Ve Devlettir.(TMK m. 501).
Atanmış mirasçılar ise doğrudan kanunla değil, miras bırakanın kendi iradesiyle mirasın tamamını veya bir bölümünü bıraktığı kişilerdir. Atanmış olan mirasçılar da yasal mirasçılarla aynı şekilde kendi payları oranında terekenin hak ve borçlarını iktisap etmiş olurlar. Sonuç olarak atanmış mirasçılar da mirası reddetme hakkına sahiptirler.
2. Mirası Reddetme Ehliyetine Sahip Olmak:
Mirası iradi olarak reddedebilmek için ret beyanını yapacak olan kişinin tam ehliyetli(yani ergin, akıl sağlığı yerinde, kısıtlı olmayan manasına gelir) olması gerekir. Çünkü mirasın reddi mirasçıyı murisin borçlarından kurtardığı gibi, birtakım hak kayıplarına da yol açmaktadır. Eğer mirasçı tam ehliyetli değilse mirasın reddi hususundaki beyanı hiçbir anlam ifade etmeyecektir. Tam ehliyetliler açısından durum bu şekilde olmakla birlikte bunun dışındaki gruplar açısından reddi mirasın nasıl yapılacağını aşağıdaki gibi özetleyebiliriz:
- Akıl sağlığı yerinde olan ancak 18 yaşından küçük olanlar açısından;(Sınırlı ehliyetsizler): 18 yaşından küçük olanlar ve kısıtlı olanlar açısından yasal temsilcileri reddi miras yapabilirler. Yasal temsilcilerinin izni ile kendileri de yapabilir.
- Kişi tam ehliyetsizse: Yasal temsilcisi yapabilir.
- Vasi atanmışsa: Hem vasinin hem de denetim organının bu yönde izni gerekir.
!!! Reddi miras yapacak olan 18 yaşından küçük olanlar açısından yasal temsilci ile menfaat çatışması varsa Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından küçüğe kayyım atanır. Örneğin; bir ailede babanın ölümüyle birlikte hayatta olan anne çocuğun yasal temsilcisidir. Ancak çocukla anne arasında miras yönünden menfaat çatışması olduğu için mahkeme annenin çocuk adına yaptığı reddi kabul etmeyecek çocuğa kayyım atanmasını isteyecektir.
3. Reddi Miras Hata, Hile, Aldatma, Korkutma Gibi İrade Sakatlığı İle Yapılmamış Olmalıdır:
Mirasçının mirası reddederken iradesinin sakatlanmamış olması gerekir. Bu duruma diğer mirasçıların terekenin borca batık olduğu yönünde diğer bir mirasçıyı yanıltması veya korkutarak işlem tesisi örnek olarak verilebilir.
Reddi Miras Süresi
Öncelikle belirtmek gerekir ki; miras bırakan hayatta iken mirası reddetmek mümkün değildir. Reddin yapılabilmesi için miras bırakanın ölmüş olması gerekir. Ancak bir kişi miras bırakanın mirasçısı olmak istemiyorsa bunu miras bırakan hayattayken onunla yapacağı mirastan feragat sözleşmesi ile mirasçılıktan çıkabilir.
Reddi Mirasın Sonucunda Ne Olur?
Türk Medeni Kanunu’nun m.611’e göre; mirasçı mirası reddettiğinde mirasçılık sıfatı geçmişe etkili olarak, yani miras bırakanın ölüm anına dek geriye doğru bütün sonuçlarıyla birlikte ortadan kalkar. Yani daha öz bir anlatımla mirasçı sıfatı hiç doğmamış gibi hüküm doğurur.
Mirasın reddedilmesinin sadece mirasçı açısından değil diğer bazı kişiler tarafından da sonuçları vardır. Red durumundan etkilenen diğer kişiler:
- Diğer mirasçılar,
- Mirası reddeden kişinin alacaklıları,
- Miras bırakanın alacaklıları,
Bu kişiler açısından reddin sonuçlarını irdeleyecek olursak;
1. Diğer Mirasçılar Yönünden Reddin Sonuçları
- Yasal mirasçılar yönünden: Yasal mirasçının mirası reddetmesi durumunda sanki kendisi ölmüş gibi reddettiği miras payı kendi mirasçılarına geçer. Bu durumda redde konu pay alt soyuna geçer. Ancak altsoyu yoksa mirası reddetmeyen aynı zümre mirasçılara geçer. Somut örnekle açıklarsak; Gökhan’ın (Miras bırakan) Çetin, Zeren, Hamza adında üç çocuğu olsun. Bunlardan Hamza’nın da Halit adında bir çocuğu olsun. Gökhan öldüğünde bu üç çocuğun pay oranları her biri için 1/3 olur. Hamza mirası reddederse 1/3’lük payı Halit’e geçer. Eğer Halit olmasaydı Hamza’nın payı Çetin ile Zeren’in paylarına eklenirdi. Yani payları 1/2 oranına yükselirdi.
- Atanmış mirasçılar yönünden: Atanmış mirasçının mirası reddetmesi halinde sanki miras bırakandan evvel ölmüş gibi sonuç doğurur. Yani atanmış mirasçı ret yaparsa kendisine düşen miras payı yasal mirasçılara aktarılır. Somut örnekle anlatım yaparsak; miras bırakan Selahattin’in Semih ve İrem adında iki çocuğu olsun. Orçun’un da Selvi adında bir kızı olsun. Orçun da 1/2 oranında mirasçı olarak atanmış olsun. Bu halde Semih ve İrem’in payları 1/4 oranındadır. Selahattin öldükten sonra Orçun mirası reddederse Orçun’un 1/2’lik miras payı Selvi’ye geçmez yasal mirasçı olan Semih ve İrem’e eşit oranda aktarılır. Yani bu kişilerin miras pay oranları 1/4’ten 1/2’ye çıkar.
- En yakın ve doğrudan mirasçılar yönünden: Bu başlıktaki kategori ise miras bırakanın eşi, altsoyu ve üstsoyunun mirası reddetmesi halini kapsamaktadır. Bu halde eşi ve anılan doğrudan mirasçıların tamamı mirası reddederse miras hiçbir mirasçıya aktarılmaz iflas kurallarına göre tasfiye olur. Ancak mirasın tasfiyesi sonucunda arta bir miktar varlık kalırsa bu varlıklar sanki miras hiç reddedilmemiş gibi mirasçılar arasında paylaştırılır.
- Altsoyun reddi eşin reddetmemesi halinde eş yönünden: Altsoy mirasçıların tamamı mirası kabul etmez eş kabul ederse; eş ikinci zümreyle(miras bırakanın ana ve babası) birlikte mirasçı olmaz tek başına mirasçı olur. Yani mirasın tamamı sağ kalan eşe kalır.
- Sonradan gelen mirasçılar yönünden: Mirasçılar kendilerinden sonra gelen mirasçılar adına ve onların lehine ret beyanı verebilirler. Burada sonraki mirasçıların korunmasıdır. Bu hal uygulamada genellikle borca batık terekeden çocuklarını korumak isteyen mirasçıların uyguladığı bir yoldur. Bu durumda sonra gelen mirasçılar 1 yıl içerisinde ret beyanına karşı beyan sunmazlarsa mirası reddetmiş olurlar.
2. Murisin Alacaklıları Yönünden
Mirası reddetmiş bulunan mirasçının miras ile olan tüm bağı kesilir. Hal böyle olunca murisin alacaklılarına karşı da herhangi bir sorumluluğu doğmaz. Diğer bir anlatımla miras bırakanın alacaklıları ile herhangi bir bağı kalmaz.
Mirasın reddedilmesi halinde durum bu şekilde olmakla birlikte eğer miras bırakan sağlığında borca batık olmasına rağmen mirasçılara karşılıksız olarak mal devri yapmışsa mal kaçırmış kabul edilecektir. Bu noktada kanunda(TMK m.618) murisin alacaklılarına bu karşılıksız devredilen malların iadesi için dava açma hakkı tanımıştır. İş bu davayı açabilmenin koşulları ise;
- Miras mirasçılar tarafından reddedilmiş olmalıdır.(en az biri tarafından)
- Muris sağlığında borca batık olmalıdır.
- Muris ölüm anından önceki geriye doğru 5 yıl içinde mirasçılara karşılıksız olarak mal devri yapmış olmalıdır.
- Muris tarafından mirasçılara yönelik yapılan mal devrinin kapsamı eğitim-öğretim veya gelenekler dahilindeki çeyiz amacıyla yapılan devir şeklinde olamamalıdır.
Yukarıda anılan şartların varlığı halinde alacaklıların karşılıksız yapılan mal devrinin iadesini temin edebilmeleri için son olarak mirasçıların iyi niyetli olup olmama ayrıntısı iadenin kapsamını belirler. Şöyle ki; mirasçılar karşılıksız devir yapılırken murisin alacaklılarının zarar göreceğini bilmiyorsa veya bilecek bir hal söz konusu değilse sorumluluğu devredilen maldan elindeki miktar kadar sorumludur. Ancak yapılan devrin murisin alacaklılarının aleyhine olduğunu biliyorsa veya bilecek durumda değilse bu durumda kendisine devri yapılan mal mülkiyetinde bulunmasa dahi bu miktarın tamamından sorumludur.
3. Mirasçı Olanların Alacaklıları Yönünden
Kanun mirasçıları murisin borçlarından koruma olanağı sunduğu gibi bazı şartların varlığı halinde mirasçıların bu seçimlik hakkı kullanırken alacaklılarının menfaatini haksız şekilde çiğnemesini engelleyici düzenleme yapmıştır. Buna göre; şartların oluşması halinde mirasçıların alacaklıları mirasın reddinin iptalini talep edebileceklerdir.
Türk Medeni Kanunu’nun 617. maddesi gereğince; mirasçının maddi varlığının borçlarını karşılamaya yetmediği halde sırf alacaklılardan mal kaçırma amacıyla mirası reddettiğinin belirlenmesi halinde mirasçının alacaklıları reddi mirasın iptali davası açabileceklerdir.
Reddi Mirasın İptali Davası
Mirasçının ret anı itibarıyla borçlarına yetecek bir mal varlığı olmaması ve alacaklılara da borçlarına yönelik bir teminat gösterememesi ile birlikte alacaklıları zarara uğratma amacıyla mirası reddettiğinin anlaşılması halinde alacaklıların açtığı dava reddi mirasın iptali davasıdır. Reddi mirasın iptali davası kötü niyetli mirasçıların alacaklılarını korumaya yönelik düzenlenmiştir.
Reddi Mirasın İptali Davasını Kimler Açabilir?
Reddi mirasın iptali davasını alacaklılarını zarara uğratmak amacıyla mirası reddeden kişinin alacaklıları ve iflas idaresi açabileceklerdir. Reddi mirasın iptali davasında husumet mirası reddeden mirasçıya yöneltilir.
Reddi Mirasın İptali Davasını Açma Süresi
Reddi mirasın iptali davası borçlu mirasçının mirası reddetmesinden itibaren 6 ay içinde açılabilir.(TMK m.617) Bu süre hak düşürücü bir süredir. Reddi mirasın iptali davasını açma süresi 6 aylık süre ret tarihinden itibaren işlemeye başlar.
Reddi Mirasın İptali Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme
Reddi mirasın iptali davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise ölen kişinin(murisin) son ikameti mahkemesidir.
Reddi Mirasın İptali Davasının Hüküm Ve Sonuçları
Reddi mirasın iptaline karar verilmesi halinde;
- Miras resmen tasfiye edilir.
- Mirası reddeden mirasçının payına düşen aktifler mirasçıya devrolunmaz.
- Reddi mirasın iptali davasını açan alacaklılara öncelikle ödeme yapılır. Yapılan bu ödeme sonrası artan kısımdan diğer alacaklıların borçları ödenir.
- İlk üç madde uygulandıktan sonra ret yapan mirasçının payında hala artan varlık bulunmaktaysa, bu varlık ret iptal olmasaydı mirasçının payının geçeceği mirasçılara payları oranında dağıtılır.
4. Miras Hakkının Doğumu İle Ret Eyleminin Gerçekleştiği Zaman Aralığında Terekeyle İlgili Yapılan İş Ve İşlemler Yönünden
Mirası reddedinceye kadar hukuken mirasçının yaptığı iş ve işlemler usulüne uygun ve geçerli bir şekilde yapılmış olmak kaydıyla reddin geçmişe etkililik kapsamının dışında tutulması gerektiğinin kabulü gerekir. Ancak burada terekenin olması gereken idaresinden kaynaklı iş ve işlemler reddin geçmişe etkisi içerisinde olduğu göz ardı edilemez.
Reddi Miras Yapılması Durumunda Mirasçı Kim Olur?
Mirası reddeden mirasçının mirasla ile ilgili bağı ortadan kalkar. Yani mirasçılık sıfatı son bulur. Yasal ve atanmış mirasçının miras payının geçmişe etkili olarak kanunda düzenleme altına alınan kişilere geçişi hususu dört ayrım kapsamında sağlanır.
- Murisin kanuni mirasçılarından herhangi birinin reddetmesi,
- Murisin kanuni olarak en yakın mirasçılarının hepsinin reddetmesi,
- Kanuni mirasçılardan sonraki mirasçıların lehine reddetmesi,
- Atanmış mirasçının mirası reddetmesi.
a) Murisin Kanuni Mirasçılarından Herhangi Birinin Reddetmesi Halinde
Kanuni mirasçılardan herhangi biri mirası reddederse bu kişi miras bırakandan önce vefat etmiş gibi sayılır. Ve kendisine düşen miras payı geçmişe etkili olarak miras hakkının doğumundan geçerli olacak şekilde kendi mirasçılarına geçer. Daha öz bir anlatımla reddeden mirasçı sanki muristen evvel vefat etmiş gibi kendi mirasçılarına geçer.
b) Murisin Kanuni Olarak En Yakın Mirasçılarının Hepsinin Reddetmesi Halinde
Murisin kanuni mirasçılarının tamamının reddetmesi halinde miras iflas düzenlemesine göre tasfiye edilir. Artık değer kalırsa sanki hiçbir mirasçı reddetmemiş gibi bu değer pay oranlarına göre dağıtılır.
c) Kanuni Mirasçılardan Sonraki Mirasçıların Lehine Reddetmesi Halinde
Mirası reddeden kanuni mirasçılardan sonra mirasın geçeceği kişiler lehine ret beyanında bulunulabilir. Uygulamada genellikle ret yapan kişi çocukları adına bu işlemi gerçekleştirir.
d) Atanmış Mirasçının Mirası Reddetmesi Halinde
Atanmış mirasçının reddetmesi durumunda bu kişinin miras payı aynı zümre kanuni mirasçılara devrolur.
Reddi Miras İçin Ne Yapmak Gerekir?
Veraset ilamıyla birlikte, Murisin ölüm tarihinden itibaren 3 ay içerisinde kanuni veya atanmış mirasçının mirasın koşulsuz ve şüphesiz net bir irade içeren beyanının Sulh Hukuk Mahkemesine ulaştıktan sonra ret süreci işlemeye başlar. Mahkemece bu yönde karar verilir ve karar kesinleşince ret geçmişe dönük olarak hüküm doğurur. Artık bu aşamadan sonra beyandan dönmek mümkün değildir. Eğer şartlar varsa ancak reddin iptali davası açılabilir.
Mirasçının Borcundan Dolayı Reddi Miras-Reddi Miras Halinde Alacaklıların Durumu
Mirasçının aktif varlığı borçlarını ödemeye yeterli olamaması durumunda sırf şahsi borçlarının alacaklılar tarafından kendisine düşen miras payı üzerinden karşılanmasını engellemek için mirası reddedebilir. Bu halin ispatlanabilir durumda olması durumunda mirasçının alacaklıları veya iflas dairesi reddin iptalini dava açarak talep edebilirler.
Mirasın Reddinin İptali Davası
Kötü niyetli mirasçının terekenin aktifinin fazla olması halinde ve buna karşı kendisinin şahsi alacaklılarının alçaklarını miras payı üzerinden tahsiline engel olmak amacıyla hareket ettiğine yönelik karinelerin mevcut olması durumunda reddi iptali talebiyle açılan davadır.
Mirasın Reddinin İptali Davasının Tarafları
Reddin iptali davasının davalısı mirası reddi yapan mirasçıdır. Davacısı ise mirasçının alacaklıları ya da iflas idaresidir.
Mirasın Reddinin İptali Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme
Bu davaya asliye hukuk mahkemesi bakar. Davanın açılacağı yer ise murisin son ikamet yeri mahkemesidir.
Mirasın Reddinin İptali Davasında Süre
İptal davası reddin kesinleştiğinin öğrenildiği tarihten itibaren altı ay içinde mahkemeye başvurulmalıdır.
Mirasın Reddinin İptal Koşulları-Reddi Miras Hangi Hallerde Bozulur?
Reddin iptali aşağıda sıralayacağımız hallerin varlığı halinde gerçekleşebilir.
- Mirasçının kötü niyetli hareket ettiğinin yani alacaklıların zararına hareket ettiğinin tespiti halinde,
- Ret beyanının yanıltma, korku, hile, aldatma gibi iradeyi sakatlayan hallerin etkisi altında verilmiş olması.
Mirasın Reddinin İptali Davasının Hüküm Ve Sonuçları
Eğer asliye hukuk mahkemesi iptale ilişkin ileri sürülen iddiaları haklı bulursa mirasın resmen tasfiyesine gidilir. Tasfiye neticesinde terekedeki varlıklar üzerinden ilk önce davayı açan alacaklılara ödeme gerçekleşir. Artık varlık kalırsa sırasıyla diğer alacaklıların talebi varsa onlara ve en son yine artık miktar kalırsa mirasçıya ödenir.
Diğer bir ihtimal ise reddin düşmesi veya hükümsüzlüğü hallerinin varlığıdır. Bu hallerde ise ret iptali kararı verilemez. Bu durumda reddin hükümsüzlüğünün tespiti için dava açılır. Bu tespiti mirasla ilgili herkes açabilir. Aynı zamanda hükümsüzlük tespiti için 6 aylık süre şartı bulunmamaktadır.
Kimler Reddi Miras Yapamaz?
Türk Medeni Kanunu’na göre mirası kabul anlamına gelen eylem ve durumların varlığı halinde kişinin mirası reddetmesi doğal olarak mümkün olmayacaktır.
- Mirasın normal karşılanabilecek yönetim özelliğinde olmayan tasarruf ve yönetim işlemlerinin yapılmış veya yapılıyor olması,
- Miras mallarının gizlenmesi,
- Miras mallarını kendisine özgüleyen kişi ( mirasla ilgili icra işlemleri yapmak, veraset ilamı almak, mirasın olağanın dışındaki borçlarını ödemek gibi davranışlar mirası kabul ettiğine yönelik iradesi olduğuna karine olarak kabul edilir.)
- Tereke işlemlerine ret süresi içerisinde başlanmış olması.
Noterden Mirasın Reddi Nasıl Yapılır?
Toplumda bilinenin aksine noterde reddi miras yapılamaz. Notere beyan belgesi düzenletme şeklinde yapılsa dahi hukuki olarak bir sonuç doğurmaz. Noterlerin yapabileceği iş ve işlemler mevzuatta sayılı şekilde bellidir. Bu işlemler arasında mirasın ret işlemi yoktur. Bu işlemin yapılabileceği tek yer sulh hukuk mahkemesidir.
Reddi Miras Süresi Ne Kadar?
Mirasın kabul edilmemesi durumu Türk Medeni Kanunu’nun m. 605-608 aralığında düzenleme altına alınmıştır. Buna göre;
Kanuni mirasçılar; murisin mirasçısı olduklarından sonradan haberleri olduğunu ispat etmedikleri müddetçe murisin ölüm tarihi itibarıyla 3 ay içerisinde,
Atanmış mirasçılar, ise kendilerine vasiyetnamenin tebliğinden itibaren 3 ay içerisinde mirasın açıldığı yer Sulh Hukuk Mahkemesinde açık, net, koşulsuz ret iradesini bildirerek mirası reddettiklerini bildirebilirler. Bu sürelerin kaçırılmaması çok önemlidir. Aksi takdirde, kanuni ve atanmış mirasçılar murisin vefatından haberdar olmasalar dahi mirasçı sıfatını kazanmakta ve terekenin bütün borçlarından sınırsız olarak sorumlu olmaktadırlar.
Banka Borcu Reddi Miras
Mirasla ilgili ret beyanı yalnızca mirastan doğan aktif haklarla yani pozitif varlıklara ilişkin değildir. Ret kül halinde varlıklara ilişkin haklarla beraber borçları da kapsar. Bu yüzden bütün olarak kabul edilmemesi şeklinde sonuç doğurur. Dolayısıyla terekeye ait banka borçları da ret kapsamında olduğu için reddi yapan mirasçılar murisin banka borçlarından da sorumlu tutulamayacaktır.
Diğer bir husus mirası reddedecek olan mirasçı terekede olağan ve zaruri işlemlerin dışında kendi lehine kazandırıcı tasarruflarda bulunmamış olmalıdır. Aksi takdirde mirası karine olarak kabul ettiği kabul edilecektir. Bu bağlamda reddi yapacak mirasçı tarafından miras bırakanın banka mevduat hesabındaki paraların önce çekilip daha sonra mirasın reddetmek haliyle mümkün değildir.
İcra Takibi Başlatıldıktan Sonra Miras Reddedilebilir Mi?
İcra Takibinin Kesinleşmesinden Sonra Reddi Mirasın Kesinleşmesi Durumunda: Bu durumda haklarında icra takibi yapılan kişiler isterlerse yapılan icra takibinin çeşidine göre süresi içerisinde borca itiraz ederek takibi durdurabilirler. Çünkü mirasın reddine dayalı borçtan sorumsuzluk itirazı borca itirazdır. Bu kural mirasın reddi yönündeki mahkeme kararının takibin kesinleşmesinden önce verilmiş olması durumda geçerlidir.
Reddi Mirasın Kesinleşmesinden Sonra İcra Takibinin Başlatılması Durumunda: Mirası ret kararını icra mahkemesine sunarak takibin iptali davası açabilirler. Bu ikinci durum şikâyet olup, kamu düzenine ilişkin olduğundan süreye tabi değildir. Yine bu durumda icra mahkemesi borca itiraz süresinin kaçırılmış olması nedeniyle usulden ret veremez, iptal başvurusunun şikâyet olarak kabulü ile esasa girerek karar vermesi gerekir. (İİK. m.16)
İcra Takibi Miras Bırakanın Ölümünden Önce Açılmış Ve Kesinleşmiş İse: Bu durumda alacaklılar icra takibini direk olarak mirasçılar üzerinden devam ettirebilirler. Burada mirasçılara ödeme emrine itiraz etme şansları yoktur. Bu yüzden 3 aylık süre içerisinde mirası reddetmeleri gerekir. Ret davasını açtıktan sonra, icra hukuk mahkemesine şikâyet yoluyla başvurmaları gerekir. Bu halde icra mahkemesi sulh hukuk mahkemesindeki ret davasının sonucunu beklemesi gerekir.
İcra Takibi Miras Bırakanın Ölümünden Önce Açılmış Ve Kesinleşmemiş İse: Bu durumda reddi miras için dava açılıp takibin türüne göre borca itiraz edilerek takip durdurabilir. Eğer alacaklı itirazın iptali davası açarsa mahkeme mirasçının ret davasını bekletici mesele yapacaktır.
Babam Ölmeden Reddi Miras Yapabilir Miyim?
Mirasçı gelecekteki olası muris ile yapacağı sözleşmeyle ileride kendisine düşecek miras hakkından vazgeçebilir. Bu şekilde bir vazgeçmeyi feragat olarak değerlendirebiliriz. Mirastan feragat sözleşmesi Türk Medeni Kanunu’nun m.528. uyarınca düzenleme altına alınmıştır. Buna göre;
- Miras bırakan ile ilerideki olası mirasçı arasında bu sözleşmenin yapılması mümkündür.
- Feragatle birlikte mirasçılık sıfatı kaybedilir.
- Sözleşme mirastan feragat eden kişinin altsoyu içinde bağlayıcıdır.
Feragat sözleşmesinin resmi vasiyetname şeklinde yapılması zaruridir. Yani iki tarafın sözleşmeyi kendi aralarında düzenleyip noterde onaylatma suretiyle yaptıkları sözleşme geçerli olmayacaktır. Geçerli olabilmesi için resmi senet şeklinde yapılması gerekir.
Reddi Miras Yapan Mirasçıya İcra Takibi Yapılır Mı?
Kanunen mirasçılara ret süresi içerisinde icra takibi yapılamaz. Kanunen terekeye yönelik yapılacak icra takibi murisin ölümünden itibaren üç gün içerisinde yapılamaz(İİK.m53). Mirasçı yasal ret müddetince içerisinde mirasın kabulü yönünde herhangi bir irade beyanı veya kabul veya ret anlamına gelen bir eylemde bulunmaz ise bu süre içerisinde mirasçıya icra takibi yapılamaz. Eğer mirasçı müddeti içerisinde ret beyanında bulunursa hakkında icra takibi yapılamayacaktır. Anılan kanuni düzenlemeye aykırı olarak takibin yapılması durumunda haklarında takip yapılan mirasçılar icra mahkemesine şikayet yoluyla başvurabilirler. (İİK.m16).
Reddi Miras Yapılmasına Rağmen İcra Takibi
Mirasın süresi içerisinde yani üç ay içerisinde ret edilmesi durumunda miras hak ve borçlarıyla birlikte mirasçıdan bağımsız hale gelir. Yani mirasla mirasçının herhangi bir bağı kalmaz. Ancak mirasçıya karşı mirası reddetmesine karşın murisin alacaklıları icra takibi başlatılmış veya hali hazırdaki icra takibine borçlu taraf olarak eklenmişse yapılacak işlem tebliğ tarihinden itibaren yedi günlük süre içinde borca reddi mirasa dayalı itiraz gerekir. Buna rağmen icra dairesi itirazı reddeder ve takibe devam edebilir. (Yukarıda da ayrıntılı izah edildiği üzere üç aylık ret süresi dolmadan icra takibi yapılması kanunen söz konusu değildir. İİK.m53) Bu durumda yapılması gereken icra hukuk mahkemesinde icra memur muamelesini şikayet yoluna gidilir.
Reddi Miras Sebebiyle İcra Takibinin İptali Davası
Açılan davada reddi mirasa rağmen icra takibi yapıldığı iddiasıyla takibin iptali talep edilir. Bu davalarda dosya üzerinden yargılama yapılmakta duruşmasız olarak görülmektedir. Reddi mirasa dayalı icra takibinin iptali davaları kısa süre içerisinde sonuçlanmaktadır.(1-2 ay içerisinde) Dava açılırken eğer ihtiyati tedbir olarak takibin durdurulması istenirse mahkeme ihtiyaten takibi ivedi olarak durdurur.
Mirası Reddeden Mirasçı Murisin Vergi ve Ceza Borçlarından Kurtulur Mu?
Mirasın reddi ile birlikte mirasçı terekeye dair bütün hak ve borçları kabul etmemiş olacaktır. Dolayısıyla terekeye ait vergi borçlarından da sorumlu olamayacaktır. Zaten Ceza Hukuku’na göre murisin ölümüyle birlikte ceza borçları da düşeceği için mirasçının bir sorumluluğu doğmayacaktır.
Reddi Miras Davasına Bakan Avukat Ankara
Reddi miras davasına bakan avukat; genellikle Miras Hukuku kapsamındaki dava ve işlere bakan avukattır. Bu işlem yalnızca sulh hukuk mahkemesinde dava açarak yapılabildiği için dava miras davalarına bakan avukatlar tarafından açılmaktadır.
Reddi Miras Davası Kime Karşı Açılır?
Bu dava hasımsız olarak sulh hukuk mahkemesinde açılır. Diğer bir anlatımla bu davada davalı taraf olmaz.
Ankara Miras Hukuku Avukatı Nalan Kuru
Ankara Hukuk Fakültesi mezunu olan Av.Nalan Kuru ceza ve ceza muhakemesi sertifika programlarını bitirmiştir.
Miras hukuku, aile hukuku ve gayrimenkul hukuku başta olmak üzere diğer konularda da müvekkillerine destek olmaktadır.
Reddi Miras Davası
Mirası Ret Davasını Kim Açabilir?
Yasal ve kanuni mirasçılar bu davayı açabilirler.
Davanın Tarafları Kimlerdir?
Bu davanın davacısı mirasçılardan herhangi biridir. Davalısı ise yoktur. Yani husumetsizdir.
Mirası Ret Davasında Görevli Ve Yetkili Mahkeme Hangisidir?
Mirası ret davasında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise ölen kişinin son ikamet adresinin bulunduğu yer mahkemesidir.
Reddi Miras Davasında Zamanaşımı
Bu dava 3 ay içerisinde açılmalıdır. Üç aylık süre hak düşürücü süredir. Yani kaçırıldığı takdirde ret hakkının kullanılma olanağı kalmaz.
Mirası Ret Davası Ne Kadar Sürer?
Bu davalar kısa sürede sonuçlanan davalar arasındadır. Mahkeme yoğunluğuna bağlı olarak genelde 1 ay ile 3 ay arasında karar verilmektedir.
Reddi Miras Davası Duruşmalı Olur mu?
Reddi miras davaları duruşmalı görülmek zorunda değildir. Mahkeme gerekli gördüğü hallerde duruşmalı olarak görülmektedir. Ancak genel uygulama duruşmasızdır.
Mirasın Reddi İçin Masraf Ne Kadar?
Bu davalar için yapılacak olan masraf dava açılışındaki maktu harç ve masraflardır. Bu rakamlar her yıl için değişmektedir. Eğer bu davalar avukatla takip edilecekse avukatla müvekkil arasında anlaşılan bedel üzerinden ayrıca avukatlık hizmeti haricen ödenecektir.
Reddi Miras Geri Alınır Mı?
Miras reddi mahkemece kabul edildikten sonra kural olarak bu karardan geri dönülmesi mümkün değildir. Ancak iradeyi sakatlayan hallerin varlığı ispatlanırsa bu karar iptal ettirilebilir.
Reddi Mirasın İptal Ettirilir Mi?
Eğer mirasçı alacaklılara zarar vermek amacıyla mirası reddetmişse veya ret iradesinin sakatlığı durumlarının varlığı halinde reddin iptali davası açılabilir
Mirasın Reddinde 3 Ay Koşulu
Mirasın reddedilmesi için kanun koyucunun kesin olarak belirlediği süredir. Uzaması veya kısalması söz konusu değildir. Bu yüzden 3 aylık süre kaçırılmamalıdır.
MİRASIN REDDİ İÇİN DİLEKÇE ÖRNEĞİ
SULH HUKUK MAHKEMESİNE
DAVACI:……………………………
ADRES:……………………………..
VEKİLİ: REFORM HUKUK
ADRES: BALGAT MAH. MEVLANA BULVARI YELKEN PLAZA 139/A NO:46 ÇANKAYA/ANKARA
KONU: Muris ………………………..’in mirasçısı olan ………………….’in mirası ret talebinden ibarettir.
AÇIKLAMALAR: Miras bırakan ……………………….’den müvekkil………………’e intikal eden mirasa dair taşınır, taşınmaz, nakit, mevduat aktif ve pasifleri vb. bütün hak ve borçları kayıtsız şartsız olarak müvekkil adına reddetmekteyiz. Mahkemenizce mirası ret talebimizin kabulünü talep ediyoruz.
HUKUKİ SEBEBLER: TÜRK MEDENİ KANUNU
HUKUKİ KANITLAR: Miras bırakanın öldüğüne dair belge, veraset ilamı.
NETİCE-İ TALEP: Müvekkilin mirasçısı olduğu ……………………….’dan tarafına kalan mirası reddimizin kabulü ve tescili talebimizdir.
DAVACI VEKİLİ
REFORM HUKUK
Sık Sorulan Sorular
Mirası Reddetmiş Olan Destekten Yoksun Kalma Tazminatı Alabilir Mi?
Destekten yoksun kalma tazminatı miras hakkı kapsamında değildir. Yani mirastan ayrı bir haktır. Gerekli koşulları sağladığı takdirde ret yapan mirasçı bu tazminatı alabilecektir.
Miras Şarta Bağlı Olarak Reddedilebilir Mi?
Miras herhangi bir koşula bağlı olarak reddedilemez. Ret beyanı koşulsuz ve net olmalıdır. Daha yalın bir anlatımla reddi miras beyanı; hiçbir koşul ibaresi olmadan, açık net ve kesin olması gerekir. Aksi halde yapılan ret geçersiz ve batıl olur hiçbir sonuç doğurmaz ilgililer tarafından itiraza kabil olur.
Mirasçı Mirasın Sadece Bir Bölümünü Reddedebilir Mi?
Mirasçı kendisine düşen mirasın sadece bir bölümünü reddetme imkânına sahiptir. Burada ret beyanının şekil şartları açısından herhangi bir sakatlık bulunmamaktadır. Yani mirasın belli bir bölümünü reddetmek şart kapsamında değerlendirilemez. Burada esas olan mirasçının kendisine düşen pay üzerinden bir sınırlamaya giderek tasarruf yetkisini kullanması olup bu duruma hukuken engel bir düzenleme bulunmamaktadır.
Mirası Reddeden Mirasçı Murisin Emekli Maaşını Alabilir Mi?
Genellikle toplumumuzda murisin emekli maaşını alınamayacağı düşüncesiyle mirasçılar mirası reddedememektedir. Öncelikle belirtmek gerekir ki; emekli maaşı kişinin çalışma hayatı boyunca SGK’ya ödediği pirimler sayesinde aldığı maaştır. Ve kişinin ölümüyle bu maaş son bulur. Kişinin ölümüyle birlikte mirasçılar Kuruma başvurarak aldıkları aylık para ölüm aylığıdır.
Emekli maaşı(ölüm aylığı) miras kapsamında olmayıp mevzuatta sayılan kişilerin murisin ölümüyle almaya hak kazandıkları maaştır. Yani miras bırakanın emekli maaşının(ölüm aylığının) mirasın reddi ile ilgisi bulunmamaktadır. Dolayısıyla mirası reddeden mirasçı murisin emekli maaşını almaya devam eder.
E-Devlet Reddi Miras Yapma Nasıl Olur?
E-devlet uygulaması kullanılarak miras sorgulama, veraset ilamı sorgulama, veraset belgesinin iptali sorgulamaları yapılabilmektedir. Ancak e-devlet aracılığıyla mirasın reddedilmesi mümkün değildir. Ret şu an için yalnızca Sulh Hukuk Mahkemesi’nde dava açılarak yapılabilmektedir.
Mirasın Reddi Davası Kime Karşı Açılır?
Mirasın reddi davasında davalı yoktur. Yani husumet kimseye karşı yöneltilemez. Hasımsız olarak açılır.
Miras Bırakan Hayattayken Reddi Miras Yapılabilir Mi?
Miras ölüme bağlı olduğu için kural olarak miras bırakan ölmeden miras reddedilemez. Çünkü miras hakkı murisin ölümünden sonra mirasçıya geçer. Dolayısıyla henüz doğmayan bir hakkın reddedilmesi de mümkün olamayacaktır. Ancak miras bırakan hayattayken mirastan feragat sözleşmesi yapılabilmesinin önünde bir engel bulunmamaktadır.
Sıradaki Makelemiz : Ankara Kira Avukatı